امام صادق (علیه السلام): «هرکس تسبیحی از تربت قبر امام حس

امام صادق (علیه السلام): «هرکس تسبیحی از تربت قبر امام حسین(علیه السلام)به همراه داشته باشد، ثواب ذکر تسبیح برای او نوشته می‌شود، هر چند ذکری بر زبان نیاورد»📚 هدایة الأمة إلی أحکام الأئمة، ج۲ ص۲۳۷


واژه «تَسْبیح» از ریشه «سبح» در اصل به معنای «تنزیه خدا‏» و «سبحان الله گفتن» است؛[1] اما در عرف فارسی به مهره‌هایی که برای به خاطر سپردن شماره تعداد ذکرها با نخ به هم کشیده شده نیز «تسبیح» گفته می‌شود و در زبان عربی نیز به آن «سبحه» می‌گویند.
گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر این‌که معصومان(علیهم السلام) نیز از این وسیله برای ذکر استفاده می‌کردند:
1. ابراهیم بن محمّد ثقفی می‌گوید: تسبیح حضرت فاطمه(سلام الله علیها) از ریسمان پشمین بود که به تعداد تکبیرها - 34 عدد- گره داشت، و حضرت با آن تکبیر و تسبیح می‌گفت. وقتی حمزه شهید شد، از خاک قبر او دانه‌های تسبیح ساخت. مردم نیز به تقلید او از تربت حمزه تسبیح‏ ساخته و برای شمارش اذکار خود از آن استفاده می‌کردند، اما بعد از شهادت امام حسین(ع)، تربت حضرتشان، جایگزین تربت حمزه(ع) شد و فضیلت استفاده از آن نیز بیشتر است.[2]
2. وقتی امام سجاد(ع) را پیش یزید بردند، یزید تصمیم به کشتن ایشان گرفت؛ از این‌رو، حضرتشان را در مقابل خود نگاه داشته، با او سخن می‌گفت تا کلمه‌ای از آن‌حضرت بشنود و به آن بهانه ایشان را بکشد! امام(ع) تسبیح کوچکی در دست داشت و با انگشتانش آن را می‌گردانید و در همان حال به سخنان یزید پاسخ می‌داد. یزید گفت: من با تو سخن می‌گویم و تو در پاسخ، با بی‌اعتنایی تسبیح می‌گردانی؟! آیا این رفتارت توجیه‌پذیر است؟! حضرت فرمود: «پدرم از جدّم- پیامبر(ص)-  نقل کرد که حضرتشان بعد از نماز صبح و تعقیبات آن، با کسی سخن نمی‌گفت تا این‌که تسبیح را می‌گرفت و می‌گفت: «اللَّهُمَّ إِنِّی أَصْبَحْتُ أُسَبِّحُکَ وَ أُمَجِّدُکَ وَ أُحَمِّدُکَ وَ أُهَلِّلُکَ بِعَدَدِ مَا أُدِیرُ بِهِ سُبْحَتِی‏‏؛ خدایا! صبح کردم در حالی‌که به اندازه تعداد دانه‌های تسبیح خود تو را تسبیح و ستایش می‌کنم، و حمد و تهلیل(لا اله الا الله) می‌گویم». آن‌گاه دانه‌های تسبیح را گردش می‌داد و با مردم سخن می‌گفت بدون آن‌که ذکر گذشته را تکرار کند، و فرمود: «با این کار به شماره گردش دانه‌های تسبیح برای او ذکر خدا حساب می‌شود و آن سبب حفظ و حراست او است تا وقتی که به بستر خواب برود، و وقتی به بستر می‌رفت در آن هنگام نیز تسبیح را می‌گرفت و ذکر گذشته را تکرار می‌کرد و تسبیح را زیر سر خود می‌نهاد و با این کار تا صبح ذکر خدا در نامه اعمال او نوشته می‌شد. من نیز تسبیح را می‌گردانم تا اقتدا به عمل جدّم کرده باشم».[3]
همچنین در احادیثی؛ ائمه اطهار(ع) سفارش به داشتن تسبیح برای مؤمنان می‌کردند؛ مانند:
1. امام صادق(ع) فرمود: «هرکس تسبیحی از تربت قبر امام حسین(ع) به همراه داشته باشد، ثواب ذکر تسبیح برای او نوشته می‌شود، هر چند ذکری بر زبان نیاورد».[4]
2. امام زمان(عج) فرموده‌اند: «تسبیحی که دانه‌های آن از تربت امام حسین(ع) باشد، بهترین وسیله‌ شمارش ذکرهاست؛ زیرا کسی که آن‌را در دست دارد ، حتی اگر ذکر تسبیح را فراموش کند و آن‌را در دستانش بچرخاند، ثواب تسبیح برای او نوشته می‌شود».[5]

 پی نوشت :

[1]. لسان العرب، ج 2، ص 471
[2]. کتاب المزار(مناسک المزار)، ص 150
[3]. الدعوات(سلوة الحزین)‏، ص 61
[4]. هدایة الأمة إلی أحکام الأئمة(ع)، ج 2
[5]. الإحتجاج علی أهل اللجاج ج 2، ص 489

مطالعه بیشتر در :

https://www.ziaossalehin.ir/fa/tags/تسبیح