تاریخ کوتاه ایران و جهان-618 (ویرایش 2)
تاریخ کوتاه ایران و جهان-618 (ویرایش 2)
________________________________________________
در سال 481 ز. {زادروزی}(میلادی) ، «وارسکن» (1) ، که فرماندار یکی از شهرستان های «استان ارمنستان» ایران بود ؛ به تبه (جرم) کشتن همسرش «شوشانیک» (2) ، به دستور «واختانگ یکم» (3) ، پادشاه «ایبریا» (4) ، «نابود» (اعدام) گردید . «واختانگ یکم» ، بر این باور بود که «وارسکن» ، همسرش را به چرائی (دلیل) کنار گذاشتن دین «مزدا یسنا» {دین زرتشت} و گرویدن به دین مسیح گرائی (مسیحیت) کشته بود (3).
«واختانگ یکم» ، که میدانست بزودی از سوی شاهنشاه «ایران ساسانی» به سزای این کارش خواهد رسید ، به شاهزادگان ارمنی نامه نوشت ، و از آنها خواست که همگاهانه (بطور همزمان) ، برپد (علیه) «ایران ساسانی» شورش کنند و خود را از همپیمانی با «ایران ساسانی» بیرون بیاورند (3) . شاهزادگان ارمنی نیز ، پس از کمی دودلی کردن ، سرانجام این درخواست «واختانگ یکم» را پذیرفتند ؛ و به فرماندهی «واهان مامیکونیان» ، سپاهی را به «پادشاهی ایبریا» فرستادند (3) . با رسیدن این سپاه ارمنی به «پادشاهی ایبریا» ، «واختانگ یکم» به آگاهی «شاهنشاهی ایران ساسانی» رساند که از همپیمانی و فرمانبری «ایران ساسانی» بیرون آمده است (3).
شاهنشاه «پیروز یکم» ، با دریافت گزارش رویدادهای رخ داده در دو پادشاهی «ایبریا» و «ارمنستان» ، از «آذرگشنسپ» (5) ، پادشاه ایرانی «ارمنستان» خواست که «واختانگ یکم» را به سزای کارهایش برساند ؛ ولی چون در همینگاه (همین زمان) ، خیزشی برپد (علیه) «ایران ساسانی» در ارمنستان روی داده بود ؛ «آذرگشنسپ» از ارمنستان گریخت ، و بجای او ، یک ارمنی مسیحی از خاندان «باگراتونی» (6) ، بنام «ساهاک دوم» (7) به پادشاهی ارمنستان رسید ؛ ولی یکسال پس از اینگاه (این زمان) ، شاهنشاه «پیروز یکم» ، با فرستادن یکی از ارتشبدان (ژنرال های) خود بنام «شاپور مهران» (8) ؛ «ساهاک دوم» را کشت ، و آرامش را به ارمنستان بازگرداند و «شاپور مهران» را به پادشاهی ارمنستان برگزید.
گویا «واختانگ یکم» نیز ، با پوزش خواهی از کرده هایش ، از سوی «پیروز یکم» ، شاهنشاه «ایران ساسانی» بخشیده شده بوده است ؛ چونکه در زندگینامهء «داچی» (9) ، پسر «واختانگ یکم» و پادشاه سپسین (بعدی) «ایبریا» آمده است که او ، سازگاری با «شاهنشاهی ایران ساسانی» را درپیش گرفته است (9).
رونهیدنی (قابل توجه) است که بدانیم نام «سوزان» که امروزه در کشورهای باختری (غربی) ، رووان (رایج) است ؛ از نام ایرانی «شوشان» برگرفته شده است .
(1) https://en.wikipedia.org/wiki/Varsken
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Shushanik
(3) https://en.wikipedia.org/wiki/Vakhtang_I_of_Iberia
(4) https://en.wikipedia.org/wiki/Kingdom_of_Iberia_(antiquity)
(5) https://en.wikipedia.org/wiki/Adhur_Gushnasp
(6) https://en.wikipedia.org/wiki/Bagratuni_dynasty
(7) https://en.wikipedia.org/wiki/Sahak_II_Bagratuni
(8) https://en.wikipedia.org/wiki/Shapur_Mihran
(9) https://en.wikipedia.org/wiki/Dachi_of_Iberia
________________________________________________
در سال 481 ز. {زادروزی}(میلادی) ، «وارسکن» (1) ، که فرماندار یکی از شهرستان های «استان ارمنستان» ایران بود ؛ به تبه (جرم) کشتن همسرش «شوشانیک» (2) ، به دستور «واختانگ یکم» (3) ، پادشاه «ایبریا» (4) ، «نابود» (اعدام) گردید . «واختانگ یکم» ، بر این باور بود که «وارسکن» ، همسرش را به چرائی (دلیل) کنار گذاشتن دین «مزدا یسنا» {دین زرتشت} و گرویدن به دین مسیح گرائی (مسیحیت) کشته بود (3).
«واختانگ یکم» ، که میدانست بزودی از سوی شاهنشاه «ایران ساسانی» به سزای این کارش خواهد رسید ، به شاهزادگان ارمنی نامه نوشت ، و از آنها خواست که همگاهانه (بطور همزمان) ، برپد (علیه) «ایران ساسانی» شورش کنند و خود را از همپیمانی با «ایران ساسانی» بیرون بیاورند (3) . شاهزادگان ارمنی نیز ، پس از کمی دودلی کردن ، سرانجام این درخواست «واختانگ یکم» را پذیرفتند ؛ و به فرماندهی «واهان مامیکونیان» ، سپاهی را به «پادشاهی ایبریا» فرستادند (3) . با رسیدن این سپاه ارمنی به «پادشاهی ایبریا» ، «واختانگ یکم» به آگاهی «شاهنشاهی ایران ساسانی» رساند که از همپیمانی و فرمانبری «ایران ساسانی» بیرون آمده است (3).
شاهنشاه «پیروز یکم» ، با دریافت گزارش رویدادهای رخ داده در دو پادشاهی «ایبریا» و «ارمنستان» ، از «آذرگشنسپ» (5) ، پادشاه ایرانی «ارمنستان» خواست که «واختانگ یکم» را به سزای کارهایش برساند ؛ ولی چون در همینگاه (همین زمان) ، خیزشی برپد (علیه) «ایران ساسانی» در ارمنستان روی داده بود ؛ «آذرگشنسپ» از ارمنستان گریخت ، و بجای او ، یک ارمنی مسیحی از خاندان «باگراتونی» (6) ، بنام «ساهاک دوم» (7) به پادشاهی ارمنستان رسید ؛ ولی یکسال پس از اینگاه (این زمان) ، شاهنشاه «پیروز یکم» ، با فرستادن یکی از ارتشبدان (ژنرال های) خود بنام «شاپور مهران» (8) ؛ «ساهاک دوم» را کشت ، و آرامش را به ارمنستان بازگرداند و «شاپور مهران» را به پادشاهی ارمنستان برگزید.
گویا «واختانگ یکم» نیز ، با پوزش خواهی از کرده هایش ، از سوی «پیروز یکم» ، شاهنشاه «ایران ساسانی» بخشیده شده بوده است ؛ چونکه در زندگینامهء «داچی» (9) ، پسر «واختانگ یکم» و پادشاه سپسین (بعدی) «ایبریا» آمده است که او ، سازگاری با «شاهنشاهی ایران ساسانی» را درپیش گرفته است (9).
رونهیدنی (قابل توجه) است که بدانیم نام «سوزان» که امروزه در کشورهای باختری (غربی) ، رووان (رایج) است ؛ از نام ایرانی «شوشان» برگرفته شده است .
(1) https://en.wikipedia.org/wiki/Varsken
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Shushanik
(3) https://en.wikipedia.org/wiki/Vakhtang_I_of_Iberia
(4) https://en.wikipedia.org/wiki/Kingdom_of_Iberia_(antiquity)
(5) https://en.wikipedia.org/wiki/Adhur_Gushnasp
(6) https://en.wikipedia.org/wiki/Bagratuni_dynasty
(7) https://en.wikipedia.org/wiki/Sahak_II_Bagratuni
(8) https://en.wikipedia.org/wiki/Shapur_Mihran
(9) https://en.wikipedia.org/wiki/Dachi_of_Iberia
۳.۳k
۲۲ مهر ۱۳۹۸
دیدگاه ها (۱)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.