مرور کوتاهی بر عقاید و آرای دکنر عبدالکریم سروش (حسین حاج
مرور کوتاهی بر عقاید و آرای دکنر عبدالکریم سروش (حسین حاج فرج دباغ )؛
«ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺁﺭﺍ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﻯ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ »
1ـ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺩﯾﻨﻰ
ﻭﯼ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﯿﺖ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﺗﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﺼﻮﺹ ﺩﯾﻨﻰ ﺍﺯ ﻣﻌﻨﺎ (ﺻﺎﻣﺖ ﺑﻮﺩﻥ ﺷﺮﯾﻌﺖ) ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ. ﺍﯾﻦ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ، ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺸﮑﯿﮏ ﺩﺭ ﮐﻞ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺩﯾﻨﻰ ﻭ ﺑﻰﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺷﺎﺭﻉ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺯﻣﯿﻨﻪﻫﺎ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
2ـ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺩﯾﻦ
ﻭﯼ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ، ﺩﯾﻦ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﻧﯿﻮﻯ ﺑﺸﺮ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ، ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﯿﻤﻰ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺗﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﺮﺟﻌﯿﺖ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﮐﺮﺩ.
3ـ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﺩﯾﻨﻰ
ﻭﯼ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﯾﻦ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﻫﺴﺘﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺟﻮﻫﺮ ﺩﯾﻦ، ﺭﺍﺯ ﺍﻓﮑﻨﻰ ﻭ ﺣﯿﺮﺕﺯﺍﯾﻰ ﺍﺳﺖ، ﻧﻪ ﺭﺍﺯ ﺯﺩﺍﯾﻰ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰﺑﺨﺸﻰ.
4ـ ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ ﺩﯾﻦ
ﻭﯼ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ ﺍﺩﯾﺎﻥ ﺩﺭ ﻋﺮﺽ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﺷﯿﻌﻪ ﻭ ﺳﻨﻰ ﻭ ﯾﺎ ﻣﺴﯿﺤﻰ، ﯾﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ (ﭘﻠﻮﺭﺍﻟﯿﺴﻢ ﺩﯾﻨﻰ).
5ـ ﺭﻭﺵﺷﻨﺎﺳﻰ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺩﯾﻦ
ﻭﯼ ﻣﻌﻘﺘﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺩﯾﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﺩﯾﻦ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻌﯿﺎﺭﻫﺎﻯ ﺩﯾﻨﻰ ﺟﺴﺖ ﻭ ﺟﻮ ﮐﺮﺩ؛ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺩﯾﻦ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻼﮎﻫﺎﻯ ﺑﺮﻭﻥ ﺩﯾﻨﻰ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﮐﺮﺩ.
6ـ ﻭﺣﻰ ﻭ ﻧﺒﻮﺕ
ﻭﯼ ﻭﺣﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﯾﻨﻰ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﺧﻄﺎﭘﺬﯾﺮ ﺍﺳﺖ ﻓﺮﻭ ﻣﻰﮐﺎﻫﺪ. ﻫﺮ ﯾﮏ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﯾﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﯿﺰ ﺩﯾﮕﺮ ﺁﺭﺍﻯ ﺍﯾﺸﺎﻥ، ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺑﺴﯿﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺷﮑﺎﻻﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭﻯ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ.
7- ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ
ﻭﯼ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﯾﻦ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺩﺍﻭﺭﻯ، ﻫﯿﭻ ﻧﺴﺒﺘﻰ ﺑﺎ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
8- ,......
ﺍﺳﺎﺳﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﯾﻦ ﺁﺭﺍ، ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﮔﺮﺍﯾﺶ ﻭﯾﮋﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻣﻌﺮﻓﺖﺷﻨﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﯾﻦﺷﻨﺎﺳﻰ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻩﻫﺎ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺁﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺟﻬﺎﻥ ﻏﺮﺏ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻘﺪ ﻭ ﭼﺎﻟﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
#فکرنو
#سیاست
#سروش
#انحطاط
«ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺁﺭﺍ ﻭ ﺍﻧﺪﯾﺸﻪﻫﺎﻯ ﺩﮐﺘﺮ ﺳﺮﻭﺵ »
1ـ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳﻰ ﺩﯾﻨﻰ
ﻭﯼ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﯿﺖ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﺗﻬﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﺼﻮﺹ ﺩﯾﻨﻰ ﺍﺯ ﻣﻌﻨﺎ (ﺻﺎﻣﺖ ﺑﻮﺩﻥ ﺷﺮﯾﻌﺖ) ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ. ﺍﯾﻦ ﺩﯾﺪﮔﺎﻩ، ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺸﮑﯿﮏ ﺩﺭ ﮐﻞ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﺩﯾﻨﻰ ﻭ ﺑﻰﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺷﺎﺭﻉ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺯﻣﯿﻨﻪﻫﺎ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
2ـ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺩﯾﻦ
ﻭﯼ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ، ﺩﯾﻦ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺟﻬﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﻧﯿﻮﻯ ﺑﺸﺮ ﻧﯿﺴﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ، ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﯿﻤﻰ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺯﻣﯿﻨﻪ ﺗﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﺎﺷﺪ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﺮﺟﻌﯿﺖ ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﺳﮑﻮﻻﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﮐﺮﺩ.
3ـ ﻣﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﻋﻘﺎﯾﺪ ﺩﯾﻨﻰ
ﻭﯼ ﺑﺮ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﯾﻦ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﻫﺴﺘﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺟﻮﻫﺮ ﺩﯾﻦ، ﺭﺍﺯ ﺍﻓﮑﻨﻰ ﻭ ﺣﯿﺮﺕﺯﺍﯾﻰ ﺍﺳﺖ، ﻧﻪ ﺭﺍﺯ ﺯﺩﺍﯾﻰ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰﺑﺨﺸﻰ.
4ـ ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ ﺩﯾﻦ
ﻭﯼ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻧﯿﺖ ﺍﺩﯾﺎﻥ ﺩﺭ ﻋﺮﺽ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﺷﯿﻌﻪ ﻭ ﺳﻨﻰ ﻭ ﯾﺎ ﻣﺴﯿﺤﻰ، ﯾﻬﻮﺩﻯ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ (ﭘﻠﻮﺭﺍﻟﯿﺴﻢ ﺩﯾﻨﻰ).
5ـ ﺭﻭﺵﺷﻨﺎﺳﻰ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺩﯾﻦ
ﻭﯼ ﻣﻌﻘﺘﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻗﻠﻤﺮﻭ ﺩﯾﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﺩﯾﻦ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻌﯿﺎﺭﻫﺎﻯ ﺩﯾﻨﻰ ﺟﺴﺖ ﻭ ﺟﻮ ﮐﺮﺩ؛ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮﺍ ﺑﺎﯾﺪ ﺍﺯ ﺑﯿﺮﻭﻥ ﺩﯾﻦ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻼﮎﻫﺎﻯ ﺑﺮﻭﻥ ﺩﯾﻨﻰ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﮐﺮﺩ.
6ـ ﻭﺣﻰ ﻭ ﻧﺒﻮﺕ
ﻭﯼ ﻭﺣﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﯾﻨﻰ ﮐﻪ ﺍﻣﺮﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﻭ ﺧﻄﺎﭘﺬﯾﺮ ﺍﺳﺖ ﻓﺮﻭ ﻣﻰﮐﺎﻫﺪ. ﻫﺮ ﯾﮏ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﯾﻞ ﯾﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﯿﺰ ﺩﯾﮕﺮ ﺁﺭﺍﻯ ﺍﯾﺸﺎﻥ، ﻧﯿﺎﺯﻣﻨﺪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺑﺴﯿﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺷﮑﺎﻻﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭﻯ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ.
7- ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ
ﻭﯼ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﯾﻦ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺩﺍﻭﺭﻯ، ﻫﯿﭻ ﻧﺴﺒﺘﻰ ﺑﺎ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
8- ,......
ﺍﺳﺎﺳﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﯾﻦ ﺁﺭﺍ، ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﮔﺮﺍﯾﺶ ﻭﯾﮋﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻣﻌﺮﻓﺖﺷﻨﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﯾﻦﺷﻨﺎﺳﻰ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻩﻫﺎ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﯾﻦ ﺁﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺟﻬﺎﻥ ﻏﺮﺏ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻘﺪ ﻭ ﭼﺎﻟﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
#فکرنو
#سیاست
#سروش
#انحطاط
۴۱۶
۱۴ بهمن ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۲)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.