با اینکار برکت در زندگیتان کم می شود
با اینکار برکت در زندگیتان کم می شود
اسراف و تبذیر در منطقه ای از زمین باعث محرومیت در منطقه دیگر می شود و حتی اسراف انسان های امروز موجب محرومیت نسل های آینده می شود.
اسراف
اسلام دینی است که برای همه زوایای زندگی بشر برنامه دارد و تعادل در همه امور را به پیروان خود توصیه می نماید. از طرفی استفاده و بهره مشروع از نعمت های الاهی و زیبایی های زندگی را جایز دانسته، و از سویی دیگر اسراف و زیاده روی و ضایع نمودن نعمت ها را حرام و ناروا می داند؛ این مسئله بدان دلیل است که هر مسلمانی به تناسب امکانات، توانایی و کارآیی خود، در برابر جامعه مسئولیت دارد و این مسئولیت پذیری او را دارای صفات نیک اخلاقی می گرداند، در غیر این صورت فرد اسراف کار خواهد بود و از اجرای مسئولیت و تعهدات اجتماعی خود بازمی ماند و دچار عادت های سوء اخلاقی می شود که از این رهگذر بر پیکر جامعه ضربه می زند.
اسراف
سراف یعنی زیاده روی و تجاوز که معنای مقابل آن قصد و میانه روی است. راغب اصفهانی در معنای اسراف می گوید: «هر کار و عملی را که انسان انجام می دهد و از حد و اندازه خود تجاوز و زیاده روی کند آن اسراف است». (راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ذیل واژه "سرف")
بنابراین می توان این گونه بیان داشت که اسراف هرگونه عمل بیهوده و زیاده روی و تجاوز از حد طبیعی، چه در کیفیت و چه در کمیت می باشد.
از این بیان معلوم می شود که اسراف تنها مربوط به خوردنی‌ها و نوشیدنی ها و یا در امور اقتصادی نبوده، بلکه اسراف معنایی جامع تر و وسیع تر را در برمی گیرد. در حقیقت می توان گفت: «اسراف هرگونه تجاوز از حد یا افراط و تندروی و یا وضعیت نامناسب حالات نفسانی و روحیات و صفات غیر معتدل اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی افراد در جامعه می باشد». (رستگار جویباری، ولی الله، اسراف از دیدگاه اسلام)
این تعریف تکلیف را بسیار سنگین می کند؛ زیرا اسراف از حوزه اقتصادی و خوردن و نوشیدن به سایر حوزه های دیگر اعمال انسان نیز کشیده می شود.
از گفته های اهل لغت و تفسیر در مورد واژه (اسراف) به دست می آید که با سه ملاک، حدّ معتبر در اسراف - که رعایت آن میانه روی است و تجاوز از آن موجب می شود تا انسان در شمار مسرفین قرار گیرد- تعیین می شود.
1. گناهان و محرّمات شرعی: این بدان دلیل است که حرام ها و معصیت ها خود حدود الاهی اند، و ارتکاب آنها اگر چه بدون صرف مال باشد، اسراف به معنای گناه و تجاوز از دستورهای دینی است.
2. حکم عقل و معیارهای عقلی: این در مواردی است که عقل بر قبح صرف مال در آنها حکم می نماید، به گونه ای که تجاوز از آن به نوعی سفاهت و جهالت است؛ مانند اتلاف و نابود کردن ثروت و یا خرج آن در موارد نادرست و بی فایده که حاکی از نارسایی عقلی و ضعف اندیشه مرتکب این عمل است.
3. عرف جامعه: عرف اجتماعی هم عامل تعیین کننده (حد) در باب اسراف است؛ به عنوان مثال مصرف مال در راه مصالح شخصی و زن و فرزند و یا انفاق آن برای مصالح دیگران، هر کدام محدود به حدی است که عرف جامعه آن را بر اساس اوضاع اقتصادی هر زمان، و بر پایه وضعیت مالی و موقعیت اقتصادی و اجتماعی هر شخص تعیین و تحدید می نماید و همان گونه که کم رَوی از آن، مصداق بخل است و اگر موجب از بین بردن حق واجبی شود، حرام و معصیت است. زیاده روی و تجاوز از آن نیز به معنای خروج از حدّ اعتدال، و ورود به جرگه اسراف کنندگان خواهد بود.
حد در مورد مصارف شخصی و انفاقات، امری است بسته به اعتبار عرفی و بر همین اساس وضعیت افراد نسبت به هم در این مورد متفاوت است؛ به عبارت دیگر حدّ مجازی که عرف اجتماعی برای مصارف شخصی و خانواده تعیین می کند، درباره همه اشخاص یکسان و یکنواخت نیست، بلکه به اندازه تفاوت های مالی و موقعیت های اجتماعی افراد مختلف است؛ لذا ممکن است مصرف مقدار معینی از مال، در یک مورد از شخصی اسراف باشد، در حالی که مصرف همان مقدار در آن مورد، برای شخص دیگری که از وضع مالی و موقعیت اجتماعی بالاتری برخوردار است، اسراف نباشد. (موسوی کاشمری، مهدی، پژوهشی در اسراف)
امام صادق (علیه السلام) در حدیثی فرمودند: «چه بسا فقیری که اسراف پیشه تر از ثروتمند است! عرض شد: چگونه؟ حضرت فرمودند: ثروتمند از آنچه دارد، خرج می کند و فقیر بدون تمکن مالی اضافه بر شأن خود انفاق می نماید» (کافی، کلینی، ج 7، ص 346)
ادامه دارد...
ﻟﻄﻔﺎ ﺑﺎ ﺍﺷﺘﺮﺍڪ ﮔﺬﺍﺭﮮ ﺑـﮧ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭمطلب و لینک صفحه ڪﻤڪ ڪﻨﯿﺪ.
جهت نشر مطالب صفحه کپی با لینک صفحه صورت گیرد
صفحه فرهنگی مذهبی بچه شیعه
http://line.me/ti/p/%40exu2771t
کانال تلگرامی بچه شیعه
https://telegram.me/joinchat/A3M_xzucDavNMQjP0k7zyg
حضرت علی(ع):هر چیزی زکاتی دارد٬زکات علم یاد دادن به دیگران است. در ثواب نشر شریک باشید...
اسراف و تبذیر در منطقه ای از زمین باعث محرومیت در منطقه دیگر می شود و حتی اسراف انسان های امروز موجب محرومیت نسل های آینده می شود.
اسراف
اسلام دینی است که برای همه زوایای زندگی بشر برنامه دارد و تعادل در همه امور را به پیروان خود توصیه می نماید. از طرفی استفاده و بهره مشروع از نعمت های الاهی و زیبایی های زندگی را جایز دانسته، و از سویی دیگر اسراف و زیاده روی و ضایع نمودن نعمت ها را حرام و ناروا می داند؛ این مسئله بدان دلیل است که هر مسلمانی به تناسب امکانات، توانایی و کارآیی خود، در برابر جامعه مسئولیت دارد و این مسئولیت پذیری او را دارای صفات نیک اخلاقی می گرداند، در غیر این صورت فرد اسراف کار خواهد بود و از اجرای مسئولیت و تعهدات اجتماعی خود بازمی ماند و دچار عادت های سوء اخلاقی می شود که از این رهگذر بر پیکر جامعه ضربه می زند.
اسراف
سراف یعنی زیاده روی و تجاوز که معنای مقابل آن قصد و میانه روی است. راغب اصفهانی در معنای اسراف می گوید: «هر کار و عملی را که انسان انجام می دهد و از حد و اندازه خود تجاوز و زیاده روی کند آن اسراف است». (راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ذیل واژه "سرف")
بنابراین می توان این گونه بیان داشت که اسراف هرگونه عمل بیهوده و زیاده روی و تجاوز از حد طبیعی، چه در کیفیت و چه در کمیت می باشد.
از این بیان معلوم می شود که اسراف تنها مربوط به خوردنی‌ها و نوشیدنی ها و یا در امور اقتصادی نبوده، بلکه اسراف معنایی جامع تر و وسیع تر را در برمی گیرد. در حقیقت می توان گفت: «اسراف هرگونه تجاوز از حد یا افراط و تندروی و یا وضعیت نامناسب حالات نفسانی و روحیات و صفات غیر معتدل اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی افراد در جامعه می باشد». (رستگار جویباری، ولی الله، اسراف از دیدگاه اسلام)
این تعریف تکلیف را بسیار سنگین می کند؛ زیرا اسراف از حوزه اقتصادی و خوردن و نوشیدن به سایر حوزه های دیگر اعمال انسان نیز کشیده می شود.
از گفته های اهل لغت و تفسیر در مورد واژه (اسراف) به دست می آید که با سه ملاک، حدّ معتبر در اسراف - که رعایت آن میانه روی است و تجاوز از آن موجب می شود تا انسان در شمار مسرفین قرار گیرد- تعیین می شود.
1. گناهان و محرّمات شرعی: این بدان دلیل است که حرام ها و معصیت ها خود حدود الاهی اند، و ارتکاب آنها اگر چه بدون صرف مال باشد، اسراف به معنای گناه و تجاوز از دستورهای دینی است.
2. حکم عقل و معیارهای عقلی: این در مواردی است که عقل بر قبح صرف مال در آنها حکم می نماید، به گونه ای که تجاوز از آن به نوعی سفاهت و جهالت است؛ مانند اتلاف و نابود کردن ثروت و یا خرج آن در موارد نادرست و بی فایده که حاکی از نارسایی عقلی و ضعف اندیشه مرتکب این عمل است.
3. عرف جامعه: عرف اجتماعی هم عامل تعیین کننده (حد) در باب اسراف است؛ به عنوان مثال مصرف مال در راه مصالح شخصی و زن و فرزند و یا انفاق آن برای مصالح دیگران، هر کدام محدود به حدی است که عرف جامعه آن را بر اساس اوضاع اقتصادی هر زمان، و بر پایه وضعیت مالی و موقعیت اقتصادی و اجتماعی هر شخص تعیین و تحدید می نماید و همان گونه که کم رَوی از آن، مصداق بخل است و اگر موجب از بین بردن حق واجبی شود، حرام و معصیت است. زیاده روی و تجاوز از آن نیز به معنای خروج از حدّ اعتدال، و ورود به جرگه اسراف کنندگان خواهد بود.
حد در مورد مصارف شخصی و انفاقات، امری است بسته به اعتبار عرفی و بر همین اساس وضعیت افراد نسبت به هم در این مورد متفاوت است؛ به عبارت دیگر حدّ مجازی که عرف اجتماعی برای مصارف شخصی و خانواده تعیین می کند، درباره همه اشخاص یکسان و یکنواخت نیست، بلکه به اندازه تفاوت های مالی و موقعیت های اجتماعی افراد مختلف است؛ لذا ممکن است مصرف مقدار معینی از مال، در یک مورد از شخصی اسراف باشد، در حالی که مصرف همان مقدار در آن مورد، برای شخص دیگری که از وضع مالی و موقعیت اجتماعی بالاتری برخوردار است، اسراف نباشد. (موسوی کاشمری، مهدی، پژوهشی در اسراف)
امام صادق (علیه السلام) در حدیثی فرمودند: «چه بسا فقیری که اسراف پیشه تر از ثروتمند است! عرض شد: چگونه؟ حضرت فرمودند: ثروتمند از آنچه دارد، خرج می کند و فقیر بدون تمکن مالی اضافه بر شأن خود انفاق می نماید» (کافی، کلینی، ج 7، ص 346)
ادامه دارد...
ﻟﻄﻔﺎ ﺑﺎ ﺍﺷﺘﺮﺍڪ ﮔﺬﺍﺭﮮ ﺑـﮧ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭمطلب و لینک صفحه ڪﻤڪ ڪﻨﯿﺪ.
جهت نشر مطالب صفحه کپی با لینک صفحه صورت گیرد
صفحه فرهنگی مذهبی بچه شیعه
http://line.me/ti/p/%40exu2771t
کانال تلگرامی بچه شیعه
https://telegram.me/joinchat/A3M_xzucDavNMQjP0k7zyg
حضرت علی(ع):هر چیزی زکاتی دارد٬زکات علم یاد دادن به دیگران است. در ثواب نشر شریک باشید...
۴.۸k
۲۷ بهمن ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۱)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.