نهج البلاغه، خطبه 80 -ناقص العقل بودن زنان -نواقص زن
نهج البلاغه، خطبه 80 -ناقص العقل بودن زنان -نواقص زن
خطاب «نواقص العقول، نواقص الایمان، نواقص الحظوظ...»V} نهج البلاغه، خطبه 77.{V نسبت به زنان در نهج البلاغه دلیلش چیست؟ آیا این عبارت تحقیر زنان نیست؟
این خطبه پس از فراغت از جنگ جمل بیان شده، جنگ جمل فاجعه ای بود که به رهبری عایشه به راه افتاد و هزاران نفر از مسلمانان در آن کشته شدند.
طبری تعداد قربانیان این جنگ را حداقل 10 هزار نفر کشته در اطراف شتری که به عنوان نشان و علامت جبهه عایشه بود ذکر نموده است تاریخ طبری، ج 6 ص 2472.. خطابات موجود در این خطبه در حقیقت موشکافی یکی از زمینه های روانی، شخصی و شخصیتی فاجعه جمل و به گفته یکی از مفسّرین و مورخین مشهور اهل تسنّن، تعریضی به رفتار عایشه می باشد. «هذا کلّه رمز الی عیاشه»، (ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 6، ص 214).
با صرف نظر از اینکه این حدیث ناضر به جنگ جمل و نقش تحریک آمیز عایشه است، و با صرف نظر از اینکه آیا تفاوت حجم مخ و مخچه زن و مرد بیانگر تفاوت کمّی و کیفی عقل زن و مرد باشد، این حقیقت قابل انکار نیست که به کارگیری و بهره گیری زن و مرد از عقل و عاطفه متفاوت است تعقل زنان و بهره گیری آنان از دریافت های عقلی نسبت به مردان کمتراست، همان طور که عاطفه و احساسات مردان نسبت به زنان کمتر است، براساس نظام احسن آفرینش و به مقتضای حکمت الهی، مسئولیت بین انسان ها تقسیم و برای انجام آن مسئولیت ها امکانات، شرایط و تجهیزات متناسب با آن در اختیار افراد قرار داده شد و این شاهکار خلقت است که زنان دارای عاطفه و احساسا بیشتر باشند تا مادری مهربان برای فرزندان باشند و بتوانند نقش تربیتی خود را به درستی ایفا کنند.
همان طور که مردان برای مدیریت منزل و انجام کارهای سخت نیاز به قوه تعقل بیشتر و قدرت جسمی بیشتر دارند. بنابراین عبارت خطبه نهج البلاغه به هیچ وجه در مقام تحقیر زنان به طور مطلق نیست بلکه صرفاً تبیین تفاوت تکوینی و تشریعی در مورد توانایی های زن و مرد و لزوم تطبیق وظایف و مسئولیت ها با توانایی هاست. ضمن آنکه هشداری است برای انسان ها که عدول از این توانایی ها و وظایف فردی زمینه ساز فجایعی مانند آنچه در جمل گذشت می گردد.
خطاب «نواقص العقول، نواقص الایمان، نواقص الحظوظ...»V} نهج البلاغه، خطبه 77.{V نسبت به زنان در نهج البلاغه دلیلش چیست؟ آیا این عبارت تحقیر زنان نیست؟
این خطبه پس از فراغت از جنگ جمل بیان شده، جنگ جمل فاجعه ای بود که به رهبری عایشه به راه افتاد و هزاران نفر از مسلمانان در آن کشته شدند.
طبری تعداد قربانیان این جنگ را حداقل 10 هزار نفر کشته در اطراف شتری که به عنوان نشان و علامت جبهه عایشه بود ذکر نموده است تاریخ طبری، ج 6 ص 2472.. خطابات موجود در این خطبه در حقیقت موشکافی یکی از زمینه های روانی، شخصی و شخصیتی فاجعه جمل و به گفته یکی از مفسّرین و مورخین مشهور اهل تسنّن، تعریضی به رفتار عایشه می باشد. «هذا کلّه رمز الی عیاشه»، (ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 6، ص 214).
با صرف نظر از اینکه این حدیث ناضر به جنگ جمل و نقش تحریک آمیز عایشه است، و با صرف نظر از اینکه آیا تفاوت حجم مخ و مخچه زن و مرد بیانگر تفاوت کمّی و کیفی عقل زن و مرد باشد، این حقیقت قابل انکار نیست که به کارگیری و بهره گیری زن و مرد از عقل و عاطفه متفاوت است تعقل زنان و بهره گیری آنان از دریافت های عقلی نسبت به مردان کمتراست، همان طور که عاطفه و احساسات مردان نسبت به زنان کمتر است، براساس نظام احسن آفرینش و به مقتضای حکمت الهی، مسئولیت بین انسان ها تقسیم و برای انجام آن مسئولیت ها امکانات، شرایط و تجهیزات متناسب با آن در اختیار افراد قرار داده شد و این شاهکار خلقت است که زنان دارای عاطفه و احساسا بیشتر باشند تا مادری مهربان برای فرزندان باشند و بتوانند نقش تربیتی خود را به درستی ایفا کنند.
همان طور که مردان برای مدیریت منزل و انجام کارهای سخت نیاز به قوه تعقل بیشتر و قدرت جسمی بیشتر دارند. بنابراین عبارت خطبه نهج البلاغه به هیچ وجه در مقام تحقیر زنان به طور مطلق نیست بلکه صرفاً تبیین تفاوت تکوینی و تشریعی در مورد توانایی های زن و مرد و لزوم تطبیق وظایف و مسئولیت ها با توانایی هاست. ضمن آنکه هشداری است برای انسان ها که عدول از این توانایی ها و وظایف فردی زمینه ساز فجایعی مانند آنچه در جمل گذشت می گردد.
۲.۲k
۰۱ خرداد ۱۳۹۶
دیدگاه ها (۳۰)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.