خرم روز:
خرم روز:
در دی ماه از آنجایی که دی هم یکی از صفات برجسته خداوند است، روز نخست آن از ارزش ویژه ای برخوردار بوده است. ایرانیان این روز را «خرم روز» می نامیدند و جشن های ویژه ای برگزار می نمودند.
البته ممکن است با تاریخ های گوناگونی برای گرامی داشت این روز برخورد کرده باشید، این بدان جهت است که گاهشماری باستانی با گاهشماری امروزی کمی متفاوت بوده است.
برای دانش بیشتر بنگرید به: چرا تاریخ های متفاوت برای گرامی داشت جشن های ایرانی وجود دارد؟!
واژه «دی» در اوستا، دتهوش (Dat – Hush) یا دزوه (Daz – Vah) می باشد که به معنی دادار یا آفریننده و آفریدگار که همیشه برای اهورامزدا صفت آورده شده است. واژه دی از مصدر «دا» آمده که در اوستا و فرس هخامنشی و سانسکریت به معنی دادن، آفریدن، ساختن و بخشودن است. در پهلوی داتن و در فارسی دادن شده، که از همین ریشه است.
ابوریحان بیرونی در اثر بسیار ارزشمندش یعنی «آثار الباقیه»، رسم بسیار زیبایی درباره «خرم روز» می آورد. وی می نویسد :
در این روز عادت ایرانیان چنین بود که پادشاه از تخت شاهی به زیر می آمد و جامه سپید می پوشید و در بیابان بر فرشهای سپید می نشست... پادشاه با دهقانان و برزیگران مجالست می کرد و در یک سفره با ایشان غذا می خورد و می گفت: «من امروز مانند یکی از شما هستم و من با شما برادر هستم زیرا قوام دنیا به کار هایی است که به دست شما می شود و قوام عمارت آن هم به پادشاه است... من که پادشاه هستم با شما برزیگران برادر خواهم بود و مانند دو برادر مهربان خواهیم بود به خصوص که دو برادر مهربان، هوشنگ و ویکرد چنین بودند...»
ترجمه آثار الباقیه عن القرون خالیه ابوریحان بیرونی، صفحات ۲۵۶ و ۲۵۷
یلدا و خرم روز:
از آنجایی که خرم روز یک روز بعد از شب یلدا قرار دارد می توان پنداشت که این دو جشن با یکدیگر پیوند داشتند.
چنین می نماید که ایرانیان باستان بر این باور بودند که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، تابش نور ایزدی افزونی می یابد و از گفته ها بر می آید که این شب با مهر و مهربانی پیوند تنگاتنگ دارد. شاید بتوان نتیجه گرفت که این دو روز یعنی خرم روز و شب یلدا به یکدیگر ارتباط دارند.
نگاهی به دیگر جشن های دیگان:
همانطور که می دانید در گاهشماری ایرانی هر یک از روز های ماه یک نام ویژه ی خود را دارد . در سه روز از روزهای ماه نام «دی» به چشم می خورد.
روز هشتم = دی به آذر
روز پانزدهم = دی به مهر
روز بیست و سوم = دی به دین
این سه روز با نخستین روز ماه که اورمزد روز است، ارتباط دارند. پس این چهار روز به یکدیگر پیوند دارند و شاید از همین روست که برخی از پژوهش گران در دی ماه چهار جشن دیگان در نظر گرفتند. برای هر یک از این روزها در دی ماه آیین هایی هم نقل شده است وبرخی از این جشن ها نام خاصی هم به خود گرفتند.
روز نخست دی ماه ( اورمزد روز در دی ماه ) = نخستین جشن دیگان – خرم روز
روز هشتم دی ماه ( دی به آذر روز در دی ماه ) = دومین جشن دیگان
روز پانزدهم دی ماه ( دی به مهر روز در دی ماه ) = سومین جشن دیگان –جشن تبیکان
روز بیست و سوم ماه ( دی به دین روز در دی ماه ) = چهارمین جشن دیگان
#ما_ایرانی_هستیم
در دی ماه از آنجایی که دی هم یکی از صفات برجسته خداوند است، روز نخست آن از ارزش ویژه ای برخوردار بوده است. ایرانیان این روز را «خرم روز» می نامیدند و جشن های ویژه ای برگزار می نمودند.
البته ممکن است با تاریخ های گوناگونی برای گرامی داشت این روز برخورد کرده باشید، این بدان جهت است که گاهشماری باستانی با گاهشماری امروزی کمی متفاوت بوده است.
برای دانش بیشتر بنگرید به: چرا تاریخ های متفاوت برای گرامی داشت جشن های ایرانی وجود دارد؟!
واژه «دی» در اوستا، دتهوش (Dat – Hush) یا دزوه (Daz – Vah) می باشد که به معنی دادار یا آفریننده و آفریدگار که همیشه برای اهورامزدا صفت آورده شده است. واژه دی از مصدر «دا» آمده که در اوستا و فرس هخامنشی و سانسکریت به معنی دادن، آفریدن، ساختن و بخشودن است. در پهلوی داتن و در فارسی دادن شده، که از همین ریشه است.
ابوریحان بیرونی در اثر بسیار ارزشمندش یعنی «آثار الباقیه»، رسم بسیار زیبایی درباره «خرم روز» می آورد. وی می نویسد :
در این روز عادت ایرانیان چنین بود که پادشاه از تخت شاهی به زیر می آمد و جامه سپید می پوشید و در بیابان بر فرشهای سپید می نشست... پادشاه با دهقانان و برزیگران مجالست می کرد و در یک سفره با ایشان غذا می خورد و می گفت: «من امروز مانند یکی از شما هستم و من با شما برادر هستم زیرا قوام دنیا به کار هایی است که به دست شما می شود و قوام عمارت آن هم به پادشاه است... من که پادشاه هستم با شما برزیگران برادر خواهم بود و مانند دو برادر مهربان خواهیم بود به خصوص که دو برادر مهربان، هوشنگ و ویکرد چنین بودند...»
ترجمه آثار الباقیه عن القرون خالیه ابوریحان بیرونی، صفحات ۲۵۶ و ۲۵۷
یلدا و خرم روز:
از آنجایی که خرم روز یک روز بعد از شب یلدا قرار دارد می توان پنداشت که این دو جشن با یکدیگر پیوند داشتند.
چنین می نماید که ایرانیان باستان بر این باور بودند که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، تابش نور ایزدی افزونی می یابد و از گفته ها بر می آید که این شب با مهر و مهربانی پیوند تنگاتنگ دارد. شاید بتوان نتیجه گرفت که این دو روز یعنی خرم روز و شب یلدا به یکدیگر ارتباط دارند.
نگاهی به دیگر جشن های دیگان:
همانطور که می دانید در گاهشماری ایرانی هر یک از روز های ماه یک نام ویژه ی خود را دارد . در سه روز از روزهای ماه نام «دی» به چشم می خورد.
روز هشتم = دی به آذر
روز پانزدهم = دی به مهر
روز بیست و سوم = دی به دین
این سه روز با نخستین روز ماه که اورمزد روز است، ارتباط دارند. پس این چهار روز به یکدیگر پیوند دارند و شاید از همین روست که برخی از پژوهش گران در دی ماه چهار جشن دیگان در نظر گرفتند. برای هر یک از این روزها در دی ماه آیین هایی هم نقل شده است وبرخی از این جشن ها نام خاصی هم به خود گرفتند.
روز نخست دی ماه ( اورمزد روز در دی ماه ) = نخستین جشن دیگان – خرم روز
روز هشتم دی ماه ( دی به آذر روز در دی ماه ) = دومین جشن دیگان
روز پانزدهم دی ماه ( دی به مهر روز در دی ماه ) = سومین جشن دیگان –جشن تبیکان
روز بیست و سوم ماه ( دی به دین روز در دی ماه ) = چهارمین جشن دیگان
#ما_ایرانی_هستیم
۶.۴k
۲۴ خرداد ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۴)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.