انوشیروان عادل
انوشیروان عادل
ﺧﺴﺮﻭ ﯾﮑﻢ ( ﺯﺍﯾﺶ ۵۰۱ ، ﻣﺮﮒ ۵۷۹ ﻣﯿﻼﺩﯼ) ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻗﺒﺎﺩ ﯾﮑﻢ [۲ ]، ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ( ﮐﺴﺮﯼ ﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ، ﺍﻧﻮﺷﻪ ﺭﻭﺍﻥ) ﺩﺍﺩﮔﺮ [۳ ] ، ﺑﯿﺴﺖ ﻭ ﺩﻭﻣﯿﻦ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻩ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ،
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﯽ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﮐﻪ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﺗﺮﯾﻦ ﺩﻭﺭﻩٔ ﻋﺼﺮ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ، ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺣﮑﻤﻔﺮﻣﺎ ﺑﻮﺩ . ﺩﺭ ﺭﻭﺍﯾﺎﺕ ﺷﺮﻗﯽ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪٔ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﯼ ﻭ
ﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺩﯼ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺆﻟﻔﺎﻥ ﻋﺮﺏ ﻭ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺣﮑﺎﯾﺎﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺩﺭ ﻭﺻﻒ ﺟﺪ ﻭ ﺟﻬﺪ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﯼ ﻭ ﺣﻔﻆ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻧﻘﻞ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﯾﻦ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪﺍﻧﺪ، ﻗﺼﺮﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺨﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﻮﯾﺶ ﻋﺮﺑﯽ ﺍﺷﻐﺎﻟﮕﺮﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻃﺎﻕ ﮐﺴﺮﯼ ﯾﺎ ﺍﯾﻮﺍﻥ ﮐﺴﺮﯼ ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻭﯾﺮﺍﻧﻪٔ ﺁﻥ
ﻣﻮﺟﺐ ﺣﯿﺮﺕ ﺍﺳﺖ. ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺑﻨﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ . ﻭﯼ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺧﺮﺍﺝ ﻣﻠﮏ ﻭ ﺿﺒﻂ ﻟﺸﮑﺮ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺩﻓﺘﺮ ﻋﺮﺽ ﻭ ﻋﺎﺭﺽ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﯼ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ . ﮐﺘﺎﺏ
ﮐﻠﯿﻠﻪ ﻭ ﺩﻣﻨﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﻬﺪ ﺍﻭ ﺍﺯ ﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ .
ﻋﻬﺪ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﻤﺪﻥ ﺍﺩﺑﯽ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽﺷﻮﺩ . ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﻋﻈﻤﺘﯽ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺍﺯ ﻋﻬﺪ ﺷﺎﻫﭙﻮﺭﺍﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﯿﺰ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﻭ
ﺗﻮﺳﻌﻪٔ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻭ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﻌﻨﻮﯼ ﺍﯾﻦ ﻋﻬﺪ ﺭﺍ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ ﺑﺨﺸﯿﺪ
ﺧﺴﺮﻭ ﯾﮑﻢ ( ﺯﺍﯾﺶ ۵۰۱ ، ﻣﺮﮒ ۵۷۹ ﻣﯿﻼﺩﯼ) ﻓﺮﺯﻧﺪ ﻗﺒﺎﺩ ﯾﮑﻢ [۲ ]، ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ( ﮐﺴﺮﯼ ﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ، ﺍﻧﻮﺷﻪ ﺭﻭﺍﻥ) ﺩﺍﺩﮔﺮ [۳ ] ، ﺑﯿﺴﺖ ﻭ ﺩﻭﻣﯿﻦ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻩ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ،
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﯽ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﮐﻪ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﺗﺮﯾﻦ ﺩﻭﺭﻩٔ ﻋﺼﺮ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ، ﺩﺭ ﮐﺸﻮﺭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺣﮑﻤﻔﺮﻣﺎ ﺑﻮﺩ . ﺩﺭ ﺭﻭﺍﯾﺎﺕ ﺷﺮﻗﯽ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪٔ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﯼ ﻭ
ﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺩﯼ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺆﻟﻔﺎﻥ ﻋﺮﺏ ﻭ ﺍﯾﺮﺍﻧﯽ ﺣﮑﺎﯾﺎﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺩﺭ ﻭﺻﻒ ﺟﺪ ﻭ ﺟﻬﺪ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﯼ ﻭ ﺣﻔﻆ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻧﻘﻞ ﮐﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﯾﻦ ﺑﻨﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪﺍﻧﺪ، ﻗﺼﺮﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺨﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﻮﯾﺶ ﻋﺮﺑﯽ ﺍﺷﻐﺎﻟﮕﺮﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻃﺎﻕ ﮐﺴﺮﯼ ﯾﺎ ﺍﯾﻮﺍﻥ ﮐﺴﺮﯼ ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻭﯾﺮﺍﻧﻪٔ ﺁﻥ
ﻣﻮﺟﺐ ﺣﯿﺮﺕ ﺍﺳﺖ. ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺍﯾﻦ ﺑﻨﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ . ﻭﯼ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺧﺮﺍﺝ ﻣﻠﮏ ﻭ ﺿﺒﻂ ﻟﺸﮑﺮ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺩﻓﺘﺮ ﻋﺮﺽ ﻭ ﻋﺎﺭﺽ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﯼ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ . ﮐﺘﺎﺏ
ﮐﻠﯿﻠﻪ ﻭ ﺩﻣﻨﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﻬﺪ ﺍﻭ ﺍﺯ ﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ .
ﻋﻬﺪ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﻤﺪﻥ ﺍﺩﺑﯽ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﯽ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﺧﺴﺮﻭ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽﺷﻮﺩ . ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻧﻮﺷﯿﺮﻭﺍﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﻋﻈﻤﺘﯽ ﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﺍﺯ ﻋﻬﺪ ﺷﺎﻫﭙﻮﺭﺍﻥ ﺑﺰﺭﮒ ﻧﯿﺰ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﻭ
ﺗﻮﺳﻌﻪٔ ﺍﺩﺑﯿﺎﺕ ﻭ ﺗﺮﺑﯿﺖ ﻣﻌﻨﻮﯼ ﺍﯾﻦ ﻋﻬﺪ ﺭﺍ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﺨﺼﻮﺻﯽ ﺑﺨﺸﯿﺪ
۸۷۲
۰۹ تیر ۱۳۹۳
دیدگاه ها (۴)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.