قدمگاه مقدس در ادیان توحیدی
قدمگاه مقدس در ادیان توحیدی
نمونه‌ی بسیاری از زیارتگاه‌ها را با منشأ قدمگاهی، در ادیان مختلف می‌توان دید.
به نظر دین‌شناس معاصر کشور رومانی، میرچا الیاده، برای انسان دین‌دار، مکان، امری همجنس و یکسان نیست، بلکه اماکن، به مقدس و نامقدس تقسیم می‌شوند و مورد تأکید ادیان نیز است.
خداوند به موسی (علیه‌السلام) می‌فرماید: کفش‌هایت را درآور، تو در سرزمینی مقدس پا نهاده‌ای (طه / 12، تورات، سفر خروج، 3، 5)، این مخاطبه نشان از وجود و اهمیت مکان مقدس در ادیان دارد (الیاده، 1375: 21).
🔸 مکان‌های مقدس، از دو جنبه تقدس می‌یابند: یا خودشان دارای ارزش وجودی‌اند یا به علت واقعه‌ای خاص مانند حضور انسانی مقدس، اعم از پیامبر، امام، امامزاده یا اولیای الهی، جنبه‌ی تقدس گرفته‌اند. در هر دو مورد، انسان دین‌دار آن مکان را نمونه‌ای از تجلی قدسی می‌داند.
این اماکن در سراسر جهان تحت عنوان معابد، کلیساها، حرم‌ها و... نام گرفته‌اند و زیارت آنها امری معمول و پسندیده است. از جمله‌ی این اماکن مقدس می‌توان به قدمگاه‌ها اشاره کرد.
💠 مکان مقدس در ادیان توحیدی
✍ نمونه‌ی بسیاری از زیارتگاه‌ها را با منشأ قدمگاهی، در ادیان مختلف می‌توان دید. به طور مثال در آیین یهود می‌توان از زیارتگاه «سارا بت آشر» در نزدیکی اصفهان نام برد. فارغ از صحت و سقم تاریخچه‌ی این مکان، چنان که در اذهان عمومی شهرت یافته او نوه‌ی یعقوب (علیه‌السلام) و اولین کسی بوده که زنده بودن یوسف (علیه‌السلام) را بشارت داداه است، لذا یعقوب (علیه‌السلام) به پاس این خبر، او را برای داشتن عمری جاودان، دعا می‌کند. طبق روایتی یهودی، او در مکان امروزی به نام «سارا خاتون»، متجلی شده است (هرتسفلد، 1354: 278). این مکان، مورد توجه کلیمیان است و به عنوان قدمگاه، زیارت می‌شود.
🔸 در میان مسیحیان نیز می‌توان از زیارتگاه‌های مریم مقدس مانند قدمگاه «فاتیما» نام برد. هر چند در مصداق فاتیما، اختلاف است (حضرت فاطمه (سلام الله علیها) یا حضرت مریم (سلام الله علیها)، اما مقدس بودن این بانو و متجلی شدنش در این مکان، مورد اتفاق است. بانوی مقدس سال 1917 م. در دهکده‌ای در پرتغال، بر چند کودک، متجلی شد و پس از آن، با ساخت عبادتگاهی در محل تجلی، این مکان به زیارتگاهی مبدل شد که امروزه از مراکز بزرگ زیارتی مسیحیان است. اجازه‌ی کلیسا برای برگزاری مراسم عبادی مخصوص این مکان و زیارت پاپ ژان پُل دوم، به این زیارتگاه پشتوانه‌ای رسمی داد (سجادی، 1386: 159).
🔸 در آیین زرتشت نیز می‌توان از زیارتگاه «پیر هریشت» در نزدیکی اردکان نام برد. زرتشتیان با اعتقاد به غیبت و تجلی یکی از کنیزان یزدگرد، هر ساله هجدهم نوروز برای زیارت بدین محل می‌آیند و بیتوته می‌کنند. در قسمتی از کوه که محل غیبت بوده همواره آتشی روشن است (افشار، 1354: 62).
فرهنگ بهدینان واقعه‌ی تجلی این بانو و علت ساخت زیارتگاه را طی حکایتی شرح داده است (سروشیان، 1370: 205).
🔸 علاوه بر ادیان مذکور، قدمگاه‌ها در میان مسلمانان نیز از ارزش ویژه‌ای برخوردارند. شاید معتبرترین آنها قدمگاه ابراهیم (علیه‌السلام) باشد که مورد توجه مذاهب اسلامی است. قرآن کریم در تکریم این مکان می‌فرماید: «وَ اتّخِذُوا مِن مَقامِ إِبراهیمَ مَصَلَّی» (بقره / 125) خداوند امر کرده است قدمگاه ابراهیم (علیه‌السلام) را جایگاه نماز و دعا قرار دهند. مقام ابراهیم، به عنوان یکی از شعائر الهی، محلی است که ابراهیم (علیه‌السلام) در آن به خاطر بنای کعبه یا انجام حج یا برای دعوت عمومی مردم ایستاد (مکارم، 1374: 15).
🔸 قدمگاه در ایران و جامعه‌ی تشیع نیز همانند دیگر جوامع، ارزش والایی دارد. به نظر مارسل موس، اهمیت پدیده‌های مذهبی از جامعه‌ای به جامعه‌ی دیگر متفاوت است. جوامع مذهبی‌تر به پدیده‌های مذهبی اهمیت بیشتری می‌دهند (موس، 1380: 29).
بدین‌ترتیب، جامعه‌ی ایرانی که نسبت به جوامع دیگر بافت مذهبی محکم‌تر و پشتوانه‌ای حکومتی دارد، برای قدمگاه‌ها، ارزش زیادی قائل‌اند.
🔸 نمونه‌ی این قدمگاه‌ها مربوط به امام رضا (علیه‌السلام) است که در مسیر ایشان از مدینه تا مرو قرار دارد. نمونه‌ی دیگر، بیت‌النور، محل اقامت حضرت معصومه (سلام الله علیها) است که از دیرباز به عنوان مکانی زیارتی در قم، مورد توجه بوده است.
✅ بیشتر بخوانید:
🔗 https://goo.gl/buz2w3
@gadamereza
نمونه‌ی بسیاری از زیارتگاه‌ها را با منشأ قدمگاهی، در ادیان مختلف می‌توان دید.
به نظر دین‌شناس معاصر کشور رومانی، میرچا الیاده، برای انسان دین‌دار، مکان، امری همجنس و یکسان نیست، بلکه اماکن، به مقدس و نامقدس تقسیم می‌شوند و مورد تأکید ادیان نیز است.
خداوند به موسی (علیه‌السلام) می‌فرماید: کفش‌هایت را درآور، تو در سرزمینی مقدس پا نهاده‌ای (طه / 12، تورات، سفر خروج، 3، 5)، این مخاطبه نشان از وجود و اهمیت مکان مقدس در ادیان دارد (الیاده، 1375: 21).
🔸 مکان‌های مقدس، از دو جنبه تقدس می‌یابند: یا خودشان دارای ارزش وجودی‌اند یا به علت واقعه‌ای خاص مانند حضور انسانی مقدس، اعم از پیامبر، امام، امامزاده یا اولیای الهی، جنبه‌ی تقدس گرفته‌اند. در هر دو مورد، انسان دین‌دار آن مکان را نمونه‌ای از تجلی قدسی می‌داند.
این اماکن در سراسر جهان تحت عنوان معابد، کلیساها، حرم‌ها و... نام گرفته‌اند و زیارت آنها امری معمول و پسندیده است. از جمله‌ی این اماکن مقدس می‌توان به قدمگاه‌ها اشاره کرد.
💠 مکان مقدس در ادیان توحیدی
✍ نمونه‌ی بسیاری از زیارتگاه‌ها را با منشأ قدمگاهی، در ادیان مختلف می‌توان دید. به طور مثال در آیین یهود می‌توان از زیارتگاه «سارا بت آشر» در نزدیکی اصفهان نام برد. فارغ از صحت و سقم تاریخچه‌ی این مکان، چنان که در اذهان عمومی شهرت یافته او نوه‌ی یعقوب (علیه‌السلام) و اولین کسی بوده که زنده بودن یوسف (علیه‌السلام) را بشارت داداه است، لذا یعقوب (علیه‌السلام) به پاس این خبر، او را برای داشتن عمری جاودان، دعا می‌کند. طبق روایتی یهودی، او در مکان امروزی به نام «سارا خاتون»، متجلی شده است (هرتسفلد، 1354: 278). این مکان، مورد توجه کلیمیان است و به عنوان قدمگاه، زیارت می‌شود.
🔸 در میان مسیحیان نیز می‌توان از زیارتگاه‌های مریم مقدس مانند قدمگاه «فاتیما» نام برد. هر چند در مصداق فاتیما، اختلاف است (حضرت فاطمه (سلام الله علیها) یا حضرت مریم (سلام الله علیها)، اما مقدس بودن این بانو و متجلی شدنش در این مکان، مورد اتفاق است. بانوی مقدس سال 1917 م. در دهکده‌ای در پرتغال، بر چند کودک، متجلی شد و پس از آن، با ساخت عبادتگاهی در محل تجلی، این مکان به زیارتگاهی مبدل شد که امروزه از مراکز بزرگ زیارتی مسیحیان است. اجازه‌ی کلیسا برای برگزاری مراسم عبادی مخصوص این مکان و زیارت پاپ ژان پُل دوم، به این زیارتگاه پشتوانه‌ای رسمی داد (سجادی، 1386: 159).
🔸 در آیین زرتشت نیز می‌توان از زیارتگاه «پیر هریشت» در نزدیکی اردکان نام برد. زرتشتیان با اعتقاد به غیبت و تجلی یکی از کنیزان یزدگرد، هر ساله هجدهم نوروز برای زیارت بدین محل می‌آیند و بیتوته می‌کنند. در قسمتی از کوه که محل غیبت بوده همواره آتشی روشن است (افشار، 1354: 62).
فرهنگ بهدینان واقعه‌ی تجلی این بانو و علت ساخت زیارتگاه را طی حکایتی شرح داده است (سروشیان، 1370: 205).
🔸 علاوه بر ادیان مذکور، قدمگاه‌ها در میان مسلمانان نیز از ارزش ویژه‌ای برخوردارند. شاید معتبرترین آنها قدمگاه ابراهیم (علیه‌السلام) باشد که مورد توجه مذاهب اسلامی است. قرآن کریم در تکریم این مکان می‌فرماید: «وَ اتّخِذُوا مِن مَقامِ إِبراهیمَ مَصَلَّی» (بقره / 125) خداوند امر کرده است قدمگاه ابراهیم (علیه‌السلام) را جایگاه نماز و دعا قرار دهند. مقام ابراهیم، به عنوان یکی از شعائر الهی، محلی است که ابراهیم (علیه‌السلام) در آن به خاطر بنای کعبه یا انجام حج یا برای دعوت عمومی مردم ایستاد (مکارم، 1374: 15).
🔸 قدمگاه در ایران و جامعه‌ی تشیع نیز همانند دیگر جوامع، ارزش والایی دارد. به نظر مارسل موس، اهمیت پدیده‌های مذهبی از جامعه‌ای به جامعه‌ی دیگر متفاوت است. جوامع مذهبی‌تر به پدیده‌های مذهبی اهمیت بیشتری می‌دهند (موس، 1380: 29).
بدین‌ترتیب، جامعه‌ی ایرانی که نسبت به جوامع دیگر بافت مذهبی محکم‌تر و پشتوانه‌ای حکومتی دارد، برای قدمگاه‌ها، ارزش زیادی قائل‌اند.
🔸 نمونه‌ی این قدمگاه‌ها مربوط به امام رضا (علیه‌السلام) است که در مسیر ایشان از مدینه تا مرو قرار دارد. نمونه‌ی دیگر، بیت‌النور، محل اقامت حضرت معصومه (سلام الله علیها) است که از دیرباز به عنوان مکانی زیارتی در قم، مورد توجه بوده است.
✅ بیشتر بخوانید:
🔗 https://goo.gl/buz2w3
@gadamereza
۱.۳k
۲۲ مرداد ۱۳۹۷
دیدگاه ها (۲)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.