بسم الله الرحمن الرحيم
بسم الله الرحمن الرحيم
پاسخ قسمت اول :
نباید از میان هزاران گفته یکی را انتخاب کرد و سپس بدون هیچ تحقیق و تأملی در ابعاد مفهومی آن به قضاوت نشست. هر چند که آن گفته واقعاً حدیث موثق باشد.
جای تأسف است که هرنقل قولی به نام حدیث منتشر شده و می‌شود و افراد عادی هر جمله ای را که به نام حدیث در جایی می‌خوانند، گمان می‌برند که لابد این حدیث واقعاً از لسان معصوم (ع) نقل شده است. و البته شبهه افکنان نیز نهایت سوء استفاده را از این شرایط برده و می‌برند.
این نقصان مربوط به امروز نیست، از همان صدر اسلام وجود داشته است. ابوهریره که از راویان مشهور اهل سنّت است، به سند شیعه و سنّی خود اذعان دارد که بیش از چهل‌هزار حدیث جعل کرده است.
البته منظور این نیست که به هر حدیثی باید به دیده تردید نگاه کرد و یا اساساً از آن طرف افتاد و هیچ حدیثی را قبول نکرد روش وهابیّت، بلکه منظور این است که باید به احادیث موثق و معتبر که توسط علما و اهل تحقیق نقل شده و مستند و مستدل است استناد نمود و نه هر جمله‌ای که تحت عنوان حدیث منتشر می‌گردد. پیامبر اکرم (ص) فرمودند: اگر حدیثی از من برای شما نقل شد که با قرآن و عقل مطابقت نداشت، به سینه دیوار بزنید و نپذیرید.
مشکل دیگر این است که هیچ کس به خود اجازه نمی‌دهد که بدون تحصیل علم و تخصص دست به قیچی برده و پارچه‌ای را برای تهیه لباس ببرد، یا غذایی بپزد، یا دست به قلم برده و نسخه‌ای برای بیمار تجویز کند، یا حتی در مورد یک بازی مثل فوتبال نظر داده و داوری کند، اما بر اساس القائات تبلیغاتی همگان به خود اجازه می‌دهند که با خواندن یک آیه یا یک حدیث هر چند موثق، اجتهاد کنند، و حال آن که اگر استنباط و استخراج احکلام این قدر راحت بود، دیگر تحصیل مقدمات و فقه و اصول طی 20 الی 25 سال لزومی نداشت و همگان می‌توانستند به محض توان خواندن و نوشتن ابتدایی اجتهاد کنند.
حدیث اگر موثق هم باشد، گاه به یک بُعد اکمالی نظر دارد، گاه یک تکلیف را بیان می‌کند، گاه به روش احسن اشاره دارد، گاه فقط جنبه نصیحت دارد ...، مضافاً بر این که فقط همین یک حدیث نیست و برای استخراج احکام، آیات قرآن، عقل و ده‌ها و صدها حدیث دیگر وجود دارد که زوایای دیگر را بیان نموده است و از مجموع آنها چه باید کرد و چه نباید کرد استنتاج می‌گردد.
الف) - قبل از داوری در خصوص هر آیه یا حدیث موثقی که می‌خوانیم، در نظر داشته باشیم که یا محقق وجود خدا، رسول، وحی - قرآن و عصمت را قبول دارد و یا ندارد؟ اگر قبول ندارد، نباید اصلاً در خصوص احکام و فروع بحث کند و اگر قبول دارد باید ابتدا قبول کند.(ادامه دارد...)
پاسخ قسمت اول :
نباید از میان هزاران گفته یکی را انتخاب کرد و سپس بدون هیچ تحقیق و تأملی در ابعاد مفهومی آن به قضاوت نشست. هر چند که آن گفته واقعاً حدیث موثق باشد.
جای تأسف است که هرنقل قولی به نام حدیث منتشر شده و می‌شود و افراد عادی هر جمله ای را که به نام حدیث در جایی می‌خوانند، گمان می‌برند که لابد این حدیث واقعاً از لسان معصوم (ع) نقل شده است. و البته شبهه افکنان نیز نهایت سوء استفاده را از این شرایط برده و می‌برند.
این نقصان مربوط به امروز نیست، از همان صدر اسلام وجود داشته است. ابوهریره که از راویان مشهور اهل سنّت است، به سند شیعه و سنّی خود اذعان دارد که بیش از چهل‌هزار حدیث جعل کرده است.
البته منظور این نیست که به هر حدیثی باید به دیده تردید نگاه کرد و یا اساساً از آن طرف افتاد و هیچ حدیثی را قبول نکرد روش وهابیّت، بلکه منظور این است که باید به احادیث موثق و معتبر که توسط علما و اهل تحقیق نقل شده و مستند و مستدل است استناد نمود و نه هر جمله‌ای که تحت عنوان حدیث منتشر می‌گردد. پیامبر اکرم (ص) فرمودند: اگر حدیثی از من برای شما نقل شد که با قرآن و عقل مطابقت نداشت، به سینه دیوار بزنید و نپذیرید.
مشکل دیگر این است که هیچ کس به خود اجازه نمی‌دهد که بدون تحصیل علم و تخصص دست به قیچی برده و پارچه‌ای را برای تهیه لباس ببرد، یا غذایی بپزد، یا دست به قلم برده و نسخه‌ای برای بیمار تجویز کند، یا حتی در مورد یک بازی مثل فوتبال نظر داده و داوری کند، اما بر اساس القائات تبلیغاتی همگان به خود اجازه می‌دهند که با خواندن یک آیه یا یک حدیث هر چند موثق، اجتهاد کنند، و حال آن که اگر استنباط و استخراج احکلام این قدر راحت بود، دیگر تحصیل مقدمات و فقه و اصول طی 20 الی 25 سال لزومی نداشت و همگان می‌توانستند به محض توان خواندن و نوشتن ابتدایی اجتهاد کنند.
حدیث اگر موثق هم باشد، گاه به یک بُعد اکمالی نظر دارد، گاه یک تکلیف را بیان می‌کند، گاه به روش احسن اشاره دارد، گاه فقط جنبه نصیحت دارد ...، مضافاً بر این که فقط همین یک حدیث نیست و برای استخراج احکام، آیات قرآن، عقل و ده‌ها و صدها حدیث دیگر وجود دارد که زوایای دیگر را بیان نموده است و از مجموع آنها چه باید کرد و چه نباید کرد استنتاج می‌گردد.
الف) - قبل از داوری در خصوص هر آیه یا حدیث موثقی که می‌خوانیم، در نظر داشته باشیم که یا محقق وجود خدا، رسول، وحی - قرآن و عصمت را قبول دارد و یا ندارد؟ اگر قبول ندارد، نباید اصلاً در خصوص احکام و فروع بحث کند و اگر قبول دارد باید ابتدا قبول کند.(ادامه دارد...)
۴۷۸
۰۷ آبان ۱۴۰۳
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.