طبیعت چای، بنابر نظر حکیم عقیلی خراسانی، گرم و خشک در مرح

طبیعت چای، بنابر نظر حکیم عقیلی خراسانی، گرم و خشک در مرحله دوم است و اینکه برخی به‌جهت تسکین عطش و کاهش حرارت و التهاب داخلی بدن، آن را سرد دانسته‌اند، اصلاً درست نیست. سبب این آثار، به تلطیف اخلاط بلغمی غلیظ و پاکسازی اخلاط لزج از سطح دستگاه گوارش مربوط است.
چای سیاه موجب تعدیل مزاج و تقویت اندام‌های بدن می‌شود؛ حرارت غریزی و به‌تبع آن، ارواح و قوای بدن را تقویت می‌کند؛ و به‌خاطر قبض و عطریتی که دارد، موجب تقویت معده می‌شود، همچنین چای سیاه به‌علت حرارتی که دارد می‌تواند موجب افزایش قوای جنسی در افراد با مزاج سرد و تَر شود.
به‌خلاف آب، نوشیدن یک فنجان چای پس از غذاهای سنگین، به برطرف‌کردن آثار زیان‌بار غذاهای چرب کمک می‌کند و موجب احساس راحتی در معده می‌شود. همچنین چای به‌خاطر حرارت مزاجی خود، اخلاط لزج را از مسیرهایی که در آن تجمع یافته‌اند، پاک می‌کند و انسدادهای مجاری بدن را باز می‌نماید و همچنین تشنگی کاذب را برطرف می‌کند. نوشیدن چای، موجب افزایش ترشح عرق و ادرار است؛ پس به دفع مواد زائد کمک می‌کند.
از دیگر خواص چای سیاه می‌توان به تسکین برخی سردردها، تصفیه خون و بهبود رنگ چهره، پاکسازی معده و مغز، کاهش بوی بد دهان، کاهش اندوه و افزایش نشاط، رفع برخی از مشکلات ادراری، و کمک به بهبود خواب اشاره کرد.
مضرات چای سیاه در طب سنتی
باید دانست مانند هر گیاه دیگری، چای نیز اگر به‌جا و درست استفاده نشود، می‌تواند موجب بروز عوارضی شود که از جمله احساس ترشی در دهان، سردرد، دامن‌زدن به گرمی و خشکی بدن در برخی افراد، بی‌خوابی و… را می‌توان ذکر کرد.
احمدرضا درستی مطلق، متخصص تغذیه، درباره مضرات چای سیاه چنین می گوید: « از دید علمی چای چند مزیت دارد و یکی از مزیت‌های آن این است که یک لیوان چای، فلوئور مورد نیاز یک فرد را در طول روز تأمین می‌کند و مصرف ۳ لیوان چای در روز مانعی ندارد.
اگر بیش از ۵ لیوان چای سیاه در روز مصرف شود، به بدن ضرر می‌رساند و موجب افزایش فلوئور بدن و بروز فلوئوریست در بدن و بروز نقاط قهوه‌ای رنگ بر روی دندان می‌شود، دندان‌ها را از بین می‌برد و استخوان را نیز پوک می‌کند.
چای را باید با فاصله نیم ساعت بعد از غذا مصرف کرد به دلیل اینکه از جذب آهن در بدن پیشگیری می‌کند؛ به همین دلیل توصیه می‌شود که چای را همراه با غذا مصرف نشود.
چای سرشار از آنتی اکسیدان است و زمانی که حرارت می‌بیند و دم می‌کشد، تغییراتی را از خود نشان می‌دهد. مواد آنتی اکسیدانی موجود در چای بر اثر حرارت طولانی مدت از بین می‌روند و ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد.