کلام بهترین دوست
یهود بعد از تغییر قبله ى مسلمانان از بیت المقدّس به كعبه، ایجاد سؤال و یا القاء شبهه مى كردند كه به چه دلیلى قبله تغییر یافته است. هرچند در آیات قبل [402]به اجمال و سربسته، خداوند پاسخ اینگونه اعتراضات را بیان فرمود، ولى این آیه نیز بر این حقیقت تكیه مى كند كه مشرق و مغرب از آن خداست و به هرسو رو كنید، خدا آنجاست. اگر كعبه نیز به عنوان قبله قرار داده شده است، براى تجلّى وحدت مسلمانان و تجدید خاطرات ایثارگرى و شرك ستیزى ابراهیم علیه السلام است. و بدین خاطر داراى قداست و احترام مى باشد.
چنانكه در رساله هاى احكام مراجع آمده است، در نمازهاى مستحبى، قبله شرط نیست و حتّى مى توان در حال راه رفتن یا سواره بجا آورد. برخى روایات نیز در ذیل این آیه، به این مطلب اشاره نموده اند. [403]
اگر به فرموده آیه ى قبل، گروهى در خرابى مسجد تلاش كردند، شما از پاى ننشینید كه توجّه به خدا در انحصار جهتى خاصّ نیست.
جهت قبله به شرق یا غرب باشد، موضوعى تربیتى و سیاسى است، اصل و مقصود، یاد خدا و ارتباط با او مى باشد. قرآن در ستایش گروهى از بندگان مى فرماید: «یذكرون اللّه قیاماً و قعوداً و على جنوبهم» [404] آنان خدارا به حال ایستاده و نشسته و خوابیده یاد مى كنند. و یا در پاسخ هیاهویى كه براى تغییر قبله درست شد، مى فرماید: «لیس البر ان تولّوا وجوهكم قِبل المشرق والمغرب ولكنّ البرّ من آمن باللّه» [405] یعنى: اى مردم! نیكى این نیست كه رو به سوى شرق یا غرب در حال عبادت بكنید، بلكه نیكى در ایمان واقعى شما به خدا و انجام كارهاى خداپسندانه است.
هرچند در آیه قبل، از بزرگترین ظلم یعنى تخریب مساجد یا منع از مساجد، سخن به میان آمد و یا اینكه در جاى دیگر مى فرماید: اگر جهاد نبود صوامع و بیع و مساجد ویران مى شدند. [406] ولى آیه بشارت به این است كه مبادا مأیوس شوید و یا احساس ناامیدى و بى پناهى بكنید، تمام جهان، محل عبادت و همه جاى هستى قبله گاه است.
-----
402) بقره، 106.
403) امام باقر علیه السلام مى فرماید: »انزل اللَّه هذه الایة فى التطوع خاصّة« این آیه در مورد نماز مستحبى نازل شده است. تفسیر برهان ؛ تفسیر راهنما.
404) آل عمران 191.
405) بقره، 177.
406) حج، 40.
- هركارى كه به فرمان خداوند بوده و رنگ الهى داشته باشد، وجه اللَّه و عبادت است. «اینما تولّوا فثَمّ وجه اللَّه»
- خداوند در همه جا حاضر و بر هر چیز ناظر است. «انّ اللَّه واسع علیم»
چنانكه در رساله هاى احكام مراجع آمده است، در نمازهاى مستحبى، قبله شرط نیست و حتّى مى توان در حال راه رفتن یا سواره بجا آورد. برخى روایات نیز در ذیل این آیه، به این مطلب اشاره نموده اند. [403]
اگر به فرموده آیه ى قبل، گروهى در خرابى مسجد تلاش كردند، شما از پاى ننشینید كه توجّه به خدا در انحصار جهتى خاصّ نیست.
جهت قبله به شرق یا غرب باشد، موضوعى تربیتى و سیاسى است، اصل و مقصود، یاد خدا و ارتباط با او مى باشد. قرآن در ستایش گروهى از بندگان مى فرماید: «یذكرون اللّه قیاماً و قعوداً و على جنوبهم» [404] آنان خدارا به حال ایستاده و نشسته و خوابیده یاد مى كنند. و یا در پاسخ هیاهویى كه براى تغییر قبله درست شد، مى فرماید: «لیس البر ان تولّوا وجوهكم قِبل المشرق والمغرب ولكنّ البرّ من آمن باللّه» [405] یعنى: اى مردم! نیكى این نیست كه رو به سوى شرق یا غرب در حال عبادت بكنید، بلكه نیكى در ایمان واقعى شما به خدا و انجام كارهاى خداپسندانه است.
هرچند در آیه قبل، از بزرگترین ظلم یعنى تخریب مساجد یا منع از مساجد، سخن به میان آمد و یا اینكه در جاى دیگر مى فرماید: اگر جهاد نبود صوامع و بیع و مساجد ویران مى شدند. [406] ولى آیه بشارت به این است كه مبادا مأیوس شوید و یا احساس ناامیدى و بى پناهى بكنید، تمام جهان، محل عبادت و همه جاى هستى قبله گاه است.
-----
402) بقره، 106.
403) امام باقر علیه السلام مى فرماید: »انزل اللَّه هذه الایة فى التطوع خاصّة« این آیه در مورد نماز مستحبى نازل شده است. تفسیر برهان ؛ تفسیر راهنما.
404) آل عمران 191.
405) بقره، 177.
406) حج، 40.
- هركارى كه به فرمان خداوند بوده و رنگ الهى داشته باشد، وجه اللَّه و عبادت است. «اینما تولّوا فثَمّ وجه اللَّه»
- خداوند در همه جا حاضر و بر هر چیز ناظر است. «انّ اللَّه واسع علیم»
۲.۰k
۱۹ مرداد ۱۴۰۳
