پاسخ تفصیلی

پاسخ تفصیلی:
پاسخ تفصیلی را در ضمن چند فصل بیان می‌کنیم:

فصل اول: اعطای فدک از سوی رسول خدا صلی الله علیه وآله به فاطمه زهرا سلام الله علیها
روایات متعدد در منابع شیعه و اهل سنت بیان می‌کنند، که رسول خدا صلی الله علیه وآله بعد از این که فدک را از یهودیان خیبر تسلیم شد، آن را به دخترش حضرت زهرا سلام الله علیها بخشش نمود.

روایت اول از ابو سعید خدری: (با سند صحیح)
ابویعلی موصلی از قدماء اهل سنت روایتی را از ابو سعید خدری چنین نقل می‌کند:

قَرَأْتُ عَلَی الْحُسَیْنِ بْنِ یَزِیدَ الطَّحَّانِ فَقَالَ: هُوَ مَا قَرَأْتُ عَلَی سَعِیدِ بْنِ خُثَیْمٍ، عَنْ فُضَیْلٍ، عَنْ عَطِیَّةَ، عَنْ أَبِی سَعِیدٍ قَالَ: لَمَّا نَزَلَتِ الآیَةُ: وَآتِ ذَا الْقُرْبَی حَقَّهُ.دَعَی النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم فَاطِمَةَ وَأَعْطَاهَا فَدَکَ.

« ابو‌سعید خدری (صحابی معروف پیامبر) گفت: هنگامی که این آیه: «سهم ذوی القربی را به آنان بده»، نازل شد، رسول خدا فاطمه را خواست و فدک را به ایشان عطا کرد.»

أبو یعلی الموصلی التمیمی، أحمد بن علی بن المثنی (متوفای307 هـ)، مسند أبی یعلی، ج 2، ص 334 و ج 2، ص 534، تحقیق: حسین سلیم أسد، ناشر: دار المأمون للتراث - دمشق، الطبعة: الأولی، 1404 هـ – 1984م.

همین روایت را با اندک تغییر در سند، در جای دیگر این‌گونه نقل کرده است:

قَرَأْتُ عَلَی الْحُسَیْنِ بْنِ یَزِیدَ الطَّحَّانِ، حَدَّثَنَا سَعِیدُ بْنُ خُثَیْمٍ، عَنْ فُضَیْلٍ، عَنْ عَطِیَّةَ، عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ، قَالَ: لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الآیَةُ: " وَآتِ ذَا الْقُرْبَی حَقَّهُ "دَعَا النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم فَاطِمَةَ وَأَعْطَاهَا فَدَکَ"

أبو یعلی الموصلی التمیمی، أحمد بن علی بن المثنی (متوفای307 هـ)، مسند أبی یعلی، ج 2، ص 534، تحقیق: حسین سلیم أسد، ناشر: دار المأمون للتراث - دمشق، الطبعة: الأولی، 1404 هـ – 1984م.

اشکال سندی روایت و پاسخ آن
این روایت از نظر متن ثابت می‌کند که رسول خدا صلی الله علیه و‌آله فدک را پس از نزول آیه، به حضرت زهرا سلام الله علیها بخشیده است. اما از نظر سندی برخی از علمای اهل سنت بر آن اشکال گرفته اند.

هیثمی از علمای رجال اهل سنت، پس از نقل روایت، تنها «عطیه» را در سند آن ضعیف می‌داند و می‌نویسد:

قوله تعالی (وآت ذا القربی حقه) عن أبی سعید قال لما نزلت (وآت ذا القربی حقه) دعا رسول الله صلی الله علیه وسلم فاطمة فأعطاها فدک رواه الطبرانیوفیه عطیة العوفی وهو ضعیف متروک.

«از ابو سعید نقل شده که او گفت:‌ هنگامی‌که آیه «وآت ذا القربی حقه» نازل شد، رسول خدا صلی الله علیه وآله فاطمه را خواست، و فدک را به ایشان عطا کرد. این روایت را طبرانی نقل کرده و در سند آن عطیه عوف ضعیف و مترک است.»

الهیثمی،ابوالحسن علی بن أبی بکر (متوفای807 هـ)، مجمع الزوائد ومنبع الفوائد،ج 7 ، ص 49،ناشر: دار الریان للتراث/‏ دار الکتاب العربی - القاهرة، بیروت – 1407هـ.

توثیقات عطیه عوفی از سوی علمای اهل سنت و وهابی
از آنجایی که تنها ایراد این سند، جناب عطیه است، ما نیز تنها احوال ایشان را از نظر علمای رجال اهل سنت بررسی می‌کنیم.

مشخصات کامل «عطیه»، عطیة‌ بن سعد بن جنادة است. و علمای اهل سنت ایشان را از راویان بزرگ می‌دانند و توثیق کرده اند. برای اثبات این مطلب سخنان آنها را ذکر می‌کنیم:
۲
#فاطمیه