((سـُرنـا))

((سـُرنـا))
یا سورنای نیز از جمله سازهای بادی و قدیمی است که نواختن آن با ضرب های دهل همراه بوده است. مولانا جلال الدین در مثنوی به نام این دو ساز اشاره دارد و پیش از این نقل شد( بخش نخست کمانچه ) . او ناله سرنا و طنین دهل را به ناقور کل مانند کرده است. نام محلی و لری سرنا « ساز » است. عبدالقادر مراغی درباره آن مینویسد: « در گذشته ۸۳۸»
«اما سرنا و آن انقص باشد از نای سفید و سیاه . و غایت حدّت آن تا بعد ذی الکّل و الخمس بُوَد. چون از آن زیادت شود میل به تنافر کند و آواز وی از همه ساز ها دور تر رود » ( جامع الاالحان ،ص ۲۰۸)
درباره سرنا و سرنانوازان دوره صفویه ،اسکندربیک شرحی آورده است و از آن جمله نام سرنانوازان نقاره خانهٔ دربار همایون و علاقه ٔ شاهزادگان را به یاد گیری نواختن آن شرح میدهد.( عالم آرای صفوی ،ص۱۹۰)
درازی سرنا ۴۳ تا ۵۱ سانتیمتر یا به اصطلاح بومی ،یک بهر او نیم است و هر بهر ۳۴ سانتیمتر است که بر آن قمیش یا « بیگ big » سوار می کنند.
سرنا دارای هفت سوراخ برای انگشت گذاری است که شش سوراخ در روی آن و یک سوراخ در زیر تعبیه میشود.

سرنا برای مردم لر هم ساز سور است و هم سوگ و به علّت وسعت صدای آن معمولا در فضاهای بسته از آن استفاده نمیشود. درباره « مقم megom »یا مقام های سور و سوگ که با سرنا نواخته خواهد میشوند در جای خود توضیح داده خواهد شد. از سرنا نوازان امروزی جاوید نام شاهمیرزا مرادی ،استاد چیره دست که در جشنواره های جهانی هم شرکت کرده بود را میتوان نام برد.

سرچشمه: لرستان در گذر زمان و تاریخ
«حمید ایزد پناه »

#لر#سرنا#موسیقی#دنگ#رنگ