اثبات امامت از قرآن(ایه صادقین)

اثبات امامت از قرآن(ایه صادقین)
يَأَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ كُونُوا مَعَ الصادِقِينَ(توبه-119)
اى كسانى كه ايمان آورده ايد از (مخالفت فرمان ) خدا بپرهيزيد و با صادقان باشيد

قرآن در آیه دیگرى مؤمنان را مخاطب قرار مى دهد و بعد از دعوت به تقوا، به آنها دستور مى دهد که (همواره) با صادقان و راستگویان همراه باشند، تا گرفتار انحراف نشوند: ( یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اِتَقُوا اللهَ وَ کُونُوا مَعَ الصّادِقینَ): «اى کسانى که ایمان آورده اید از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید و با صادقان و راستگویان باشید»(1)در اینکه منظور از «صادقین» در این آیه چه کسانى است، تفسیرهاى مختلفى وجود دارد:
بعضى احتمال داده اند که منظور از صادقین، شخص پیامبر(صلى الله علیه وآله) است، و این آیه منحصر به زمان او است در حالى که واضح است این آیه مانند سایر خطابات قرآن عام است و تمام مؤمنان را در هر عصر و زمان و مکانى فرا مى گیرد.
بعضى دیگر گفته اند که «مَعَ» در اینجا به معنى «مِن» است، یعنى: شما از جمله صادقان و راستگویان باشید! در حالى که هیچ ضرورتى براى این گونه تأویل ها و توجیه ها وجود ندارد; و اصولا معلوم نیست در ادبیات عرب و کلمات ادباء «مَعَ» به معنى «مِن» به کار رفته باشد.
طبق ظاهر آیه همه مسلمانان موظفند که در هر عصر و زمانى در خط صادقان و همراه آنان باشند، و از آن معلوم مى شود که در هر عصر و زمان، صادق یا صادقانى وجود دارند که مردم باید براى پیمودن راه تقوا و پرهیزگارى با آنان باشند.
بهتر این است که براى فهم معنى صادقان، به خود قرآن باز گردیم و ببینیم که چه اوصافى را براى صادقان بیان کرده است. در یک جا مى فرماید:( اِنَّما الْمُؤمِنُونَ الَّذینَ آمَنُوا بِاللهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ لَمْ یَرْتابُوا وَ جاهَدُوا بِاَمْوالِهِمْ وَ اَنْفُسِهِمْ فى سَبیلِ اللهِ اُولئِکَ هُمُ الصّادِقُونَ): «مؤمنان (واقعى) تنهاکسانى هستند که به خدا و پیامبرش ایمان آورده اند، سپس شک و تردیدى به خود راه نداده و با اموال و جانهاى خود در راه خدا جهاد کرده اند; آنها راستگویانند».(2)
در این آیه صدق به صورت مجموعه اى از ایمان و عمل، که خالى از هرگونه شک و تردید و تخلّف باشد، معرفى شده است.
در آیه 177 سوره «بقره» بعد از آن که حقیقت نیکوکارى را در ایمان به خدا و روز بازپسین و فرشتگان و کتب آسمانى و پیامبران و همچنین انفاق مال در راه خدا و در طریق نجات مستضعفان و بردگان و نیز برپاداشتن نماز و دادن زکات و وفاى به عهد و صبر و شکیبایى و استقامت در برابر مشکلات و در هنگام جهاد ذکر مى کند، مى افزاید: ( اُولئِکَ الَّذینَ صَدَقُوا) «اینها کسانى هستند که راست مى گویند».
به این ترتیب نشانه اصلى صادقان، ایمان کامل به همه مقدّسات و اطاعت فرمان خدا در تمام زمینه ها، مخصوصاً نماز و زکات و انفاق و استقامت در جهاد و در مقابل مشکلات ذکر کرده است. نظیر همین معنى در آیه 8 سوره حشر نیز آمده است.
از مجموع این آیات و همچنین از اطلاق آیه مورد بحث که بودن با صادقان را بدون هیچ قید و شرط طى ذکر مى کند، نتیجه مى گیریم که مسلمانان موظفند با کسانى باشند که از نظر ایمان و تقوا در اعلا درجه، و همچنین از نظر علم و عمل و استقامت و جهاد در بالاترین سطح باشند دقت کنید که آیه نمى گوید در زمره صادقان باشید بلکه مى گوید همراه آنها و در مسیر پرهیزگارى باشید. این نشان مى دهد که منظور مرحله اى بالاتر از مراحلى است که مردم به آن مى رسند، و روشن ترین مصداق این معنى، معصومان اند این از یک سو.
از سوى دیگر دستور به همراه بودن با صادقان به طور مطلق، و جدا نشدن از آنان بدون هیچ قید و شرط، قرینه دیگرى بر معصوم بودن آنها است; زیرا پیروى بى قید و شرط جز در مورد معصومان معنى ندارد. (دقت کنید)
جالب اینکه فخر رازى بعد از ذکر مقدماتى در مورد آیه، و اشاره به این نکته که آیه مى گوید: کسى که ممکن الخطا است باید اقتدا به کسى کند که معصوم است، و معصومین کسانى هستند که خداوند متعال آنان را صادقان نام نهاده، پس این آیه دلالت مى کند بر اینکه افراد جایز الخطا واجب است که با معصومان از خطا باشند، تا معصومان از خطا، مانع خطاى ممکن الخطاها شوند، و این معنى در هر زمانى ثابت است. بنابراین در هر زمانى باید معصومى وجود داشته باشد!
سپس مى افزاید: ما قبول داریم که در هر زمانى باید معصومى باشد ولى مى گوییم معصوم مجموع اُمّت است! در حالى که شما (شیعیان) مى گویید معصوم تنها یک نفر است».(3)
فخر رازى با توجه به مضمون روشن آیه نتوانسته است دلالت آن را بر وجود معصوم در هر عصر و زمانى انکار کند، ولى براى اینکه عقیده پیروان مکتب اهلبیت(علیهم السلام) را نپذیرد، سخن از معصوم بودن جمیع امت، یا به تعبیر دیگر اجماع امت به میان آورده ا