جایگاه حضرت عمر بن خطاب (رض) در ادبیات فارسی:

به مهر علی گرچه محکم پیم
ز عشق عُمَر نیز خالی نیم
- نظامی گنجوی 📚

عُمَر کرد اسلام را آشکار
بیاراست گیتی چو باغ بهار
- حکیم ابوالقاسم فردوسی 📚

سپهر دین عُمَر خورشید خطّاب
چراغ هشت جنّت شمع اصحاب
- عطار نیشابوری 📚

قوت دین حق ز عمّر بود
خانه دین بدو معمر بود
- سنایی غزنوی 📚

جهانبان دین پرور دادگر
نیامد چو بوبکر بعد از عُمَر
- سعدی شیرازی 📚

عُمَر یافت کام از می عدل و داد
بر آفاق چون استوا، خط نهاد
- بیدل دهلوی 📚

تازه کن آیین صدیق و عُمَر
چون صبا بر لاله صحرا گذر
- اقبال لاهوری 📚

در دوران خلافت حضرت عمر(رض)، شاهد گسترش و شکوفایی اسلام در سرزمین‌هایی خارج از سرزمین عربستان بودیم.
اسلام پیش از حضرت عمر(رض) غریب و تنها بود و پس از ایشان سرزمین‌های جدیدی نظیر ایران و مصر و شام توسط مسلمانان فتح شد و به فتوحات اسلامی اضافه شد و اسلام به خارج از عربستان گسترش یافت...
به همین جهت، بسیاری از شاعران مسلمان ادبیات فارسی نظیر فردوسی، عمر(رض) را آشکارکننده اسلام و نگاهبان دین خوانده‌اند.

حضرت علی(رض)، هرجا که منافع اسلام را در خطر می‌دید به نفع و در راستای منافع اسلام اقدام می‌کرد، برای نمونه، وقتی قبایل عرب پس از رحلت رسول‌الله(ص) فرصت را غنیمت شمرده و از اسلام برگشتند و جنگ‌های ردّه را علیه خلافت نوپای ابوبکر(رض) آغاز کردند، حضرت علی(رض) برای غلبه بر این دشمنان به حضرت ابوبکر(رض) مشاوره دادند.
حضرت علی(رض)، در جریان فتح بیت‌المقدس الحرام و در جریان نبرد نهاوند با سپاهیان ساسانی به حضرت عمر(رض) مشاوره داد (سپاهیان مسلمانان در نبرد نهاوند توسط حضرت علی(رض) تعیین شده بود)

عمار یاسر(رض) که یکی از یاران خاص و ویژه حضرت علی(کرم‌الله وجهه) بود، در جنگ‌های ردّه زمان خلافت حضرت ابوبکر (رض) نظیر جنگ یمامه با مسیلمه کذاب (لع) حضور داشت و در جریان نبرد نهاوند زمان خلافت حضرت عمر(رض) هم حضور داشت و پس از سعد بن ابی‌وقاص (رض) به اجازه والی کوفه حضرت علی(رض) شد.