تفسیر قرآن

پیام‌های آیه 50 سوره فصلت

- انسان منحرف كم ظرفيّت و مغرور است و در اولين مرحله رسيدن به نعمت بد مستى مى كند. «لئن اذقناه رحمة... ليقولنّ هذا لى» (چنانكه در اولين برخورد با شرّ از درون مأيوس مى شود «يؤوس قنوط» وفرياد مى زند. «اذا مسّه الشر جزوعا»(82))
- انسان، از خداوند طلبى ندارد و به هر نعمتى برسد از لطف اوست. «رحمةً منّا»
- سرچشمه ى رحمت از اوست «رحمة منّا» ولى سرچشمه ى سختى ها عملكرد و خصلت هاى خود انسان است. «ضراء مسّته» و نفرمود: «ضراءً منّا»
- تلخ و شيرينى دنيا اندك است؛ در حدّ چشيدن و لمس كردن. «اذقنا - مسّته»
- انسان كافر خودخواه است و كاميابى ها را حقّ قطعى خود مى پندارد. «هذا لى» (چنانكه قارون مى گفت: سرمايه ام به خاطر علمى است كه نزد من است. «على علم عندى»(83))
- رفاه و نعمت، نشانه ى لياقت و استحقاق و عاقبت به خيرى نيست. (قرآن در اين آيه از كسى كه خود را لايق مى داند انتقاد مى كند). «هذا لى»
- هر چه انسان به خودش توجّه كند، از مبدأ و معاد غافل مى شود. «هذا لى و ما اظنّ السّاعة قائمة»
- كمترين نعمت، برخى انسان ها را به باطل مى كشاند تا آنجا كه مى گويد: نعمت حقّ من است. «هذا لى» قيامت نيست. «و ما اظن الساعة قائمة» بر فرض كه قيامت باشد، بهترين ها براى من است. «ان لى عنده للحسنى»
- كفّار براى خود منطق و استدلال ندارند و عقيده آنان بر اساس گمان است. «و ما اظن الساعة»
- شك و ترديد در قيامت، نشانه كفر است. «و ما اظن الساعة قائمة... الّذين كفروا»
- در قيامت حقيقت و باطن اعمال براى انسان كشف مى شود. «فلننبّئن الّذين كفروا بما عملوا»
- در قيامت ابتدا جرم خلافكار به او فهمانده مى شود، سپس عذاب مى شود. «فلننبّئن... فلنذيقنّهم»
- كسى كه پندار غلط خود را محكم و با قاطعيّت مى گويد، بايد پاسخ محكم و با قاطعيّت دريافت كند. پاسخِ «انّ لى عنده للحسنى» جمله ى «فلننبّئن الّذين كفروا» و «فلنذيقنّهم من عذاب غليظ»
-----
82) معارج، 20.
83) قصص، 78.

بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر