تانک ذوالفقار

↩تانک ذوالفقار↪
متعلق به نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران

 یک تانک ایرانی است که به نظر می‌رسد با کنار هم قرار دادن اجزای اصلی تانک‌های آمریکایی ام۴۸ پاتون و ام۶۰ پاتون و تانک روسی تی-۷۲ ساخته شده باشد.
اولین پیش‌نمونه تانک ذوالفقار در سال ۱۳۷۲ طراحی شد وخط تولید آن در تابستان ۱۳۷۶ در مجتمع صنعتی شهید کلاهدوز افتتاح شد و از سال ۱۳۷۷ تاکنون مورد استفادهنیروهای مسلح ایران است.
ذوالفقار از توپ ۱۲۵ میلی‌متری بدون خان تانک تی۷۲اس، سیستم تعلیق مشابه مدل‌های اولیه ام۶۰، سیستم کنترل آتش اسلوونیایی ای‌اف‌سی‌اس-۳ با قابلیت شلیک در حرکت استفاده می‌کند و نمای ظاهری آن مشابه با سلسله تانک‌های ام۴۸، ام۶۰ و ام۱ آبرامز ارتش آمریکاست.
برخی از اجزای این تانک نیز با تانک سفیر مدل بهینه‌شده ایرانی تانک‌های تی-۵۴ شوروی و تایپ ۵۹ چین یکسان است.
وب‌گاه رسمی وزارت دفاع ایران این تانک را نوع بهینه‌سازی شده تانک روسی تی-۷۲ معرفی کرده که به سیستم مدرن کنترل آتش تجهیز شده و مهمات ۱۲۵ میلیمتری آن در داخل کشور تولید می‌شود.
آماری از تعداد تانک‌های ذوالفقار تولید شده اعلام نشده اما بنا بر برآوردها در سال ۲۰۱۰ حدود ۱۰۰ دستگاه ذوالفقار در اختیار نیروهای مسلح ایران بوده‌است.
در ذوالفقار ۳ که مدل نهایی این تانک است از یک موتور دیزلی ۱۲ سیلندر با قدرت ۱۰۰۰ اسب بخار که با وزن حدود ۴۰ تنی تانک امکان حداکثر سرعت ۷۰ کیلومتری حرکت در جاده را برای آن فراهم می‌کند.

ویژگی‌ها

ظاهر کلی ذوالفقار به سلسله تانک‌های آمریکایی ام۴۸، ام۶۰ و ام۱ آبرامز شباهت دارد و برخی ویژگی‌های آن از تانک معروف تی-۷۲ شوروی برداشت شده‌است از جمله سلاح اصلی تانک که توپ بدون خان ۱۲۵ میلی‌متری ۲آام۴۶ با قابلیت شلیک اتوماتیک مشابه با تی-۷۲اس است.
 سیستم تعلیق ذوالفقار مشابه با تانک‌های غربی ام۴۸ و ام۶۰ طراحی شده اما وزن حدوداً ۴۰ تنی آن قابل مقایسه با تانک‌های شرقی (بسیار کمتر از تانک‌های مدرن غربی) است.
تی۷۲اس آخرین مدل تی-۷۲ است که ۴۲۲ دستگاه از آن بین سال‌های ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۱ از شوروی خریداری شد که ۳۰۰ دستگاه آن در ایران مونتاژ شدند.
تانک‌های ام۴۸ و ام ۶۰ نیز پیش از انقلاب ۱۳۵۷ به ایران فروخته شدند.
ایران ۲۶۰ دستگاه ام۴۸ را در سال ۱۹۶۰ و ۴۶۰ دستگاه ام۶۰ را در سال ۱۹۶۸ از آمریکا خریداری کرده بود. 
ذوالفقار ۱ اولین مدل این تانک بود که تا سال ۲۰۰۱ حدود ۱۰۰ دستگاه از آن ساخته شد.
این مدل از یک موتور دیزلی با قدرت ۷۸۰ اسب بخار استفاده می‌کند و از سیستم کنترل آتش اسلوونیایی ای‌اف‌سی‌اس-۳ برخوردار است که امکان شلیک در حرکت را برای تانک فراهم می‌کند. همین سیستم بر روی تانک سفیر (مدل بهینه‌شده تی-۵۴) نیز نصب شده‌است.
ذوالفقار ۲ یک مدل آزمایشی بود و ذوالفقار ۳ نتیجه آخرین بهینه‌سازی بر روی این تانک است که در خط تولید قرار گرفت.
در ذوالفقار ۳ با افزودن سیستم کنترل آتش و شلیک اتوماتیک تی-۷۲اس نیاز به خدمه چهارم تانک از بین رفته و خدمه به ۳ نفر (فرمانده، راننده و توپچی) کاهش یافته‌است.
 زره آن را برخی منابع زره کامپوزیتی و برخی دیگر زره غیرفعال ذکر کرده‌اند اما به نظر میاید در اخرین نمونه ها از زره های مدرن کامپوزیتی استفاده شده باشد.
تانک ذوالفقار، مجهز به مسافت‌یاب لیزری است و برجک آن نیز دارای سیستم برقی می‌باشد و طراحی آن در جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش صورت گرفته‌است.
موتور این تانک در مدل‌های اولیه از اوکراین خریداری می‌شد ولی امروزه به طور کامل در داخل کشور ساخته می‌شود. همانند سایر تانک‌ها، رانندهٔ ذوالفقار نیز در سمت چپ بدنه قرار می‌گیرد.
رانندهٔ تانک می‌تواند با بازکردن دریچه دید بالای سر خود، به سمت راست به هدایت چشمی تانک بپردازد و یا اینکه از پیرابین استفاده نماید.
ذوالفقار مجهز به سیستم دید در شب و سیستم تهویه هوا برای خارج کردن گاز ناشی از شلیک توپ است.
صنایع نظامی ایران، کار مقاوم‌سازی تانک‌های نیروی زمینی ارتش را در برابر حملات میکروبی و شیمیایی آغاز کرده که این تغییرات و بهسازی‌ها، شامل حال مدل‌های جدید ذوالفقار نیز شده‌است.
در ذوالفقار ۱، می‌توان سیستم هشداردهنده و پدافند لیزری ساخت سازمان صنایع دفاع ایران را نیز دید. این سیستم می‌تواند کاربران خود را از تابش پرتوهای لیزر هدایت‌کننده که برخی موشک‌های ضدتانک از آن استفاده می‌کنند، آگاه کند.
این سیستم توانایی تشخیص پرتوهای مستقیم و یا غیرمستقیم مسافت‌یاب‌های لیزری را از نشانه‌گذارهای لیزری دارد. این سیستم قدرت واکنش پرسنل تانک را در برابر تهدیدها افزایش داده و حتی امکان فعال شدن خودکار و به موقع واحدهای پدافندی را در سمت زاویه تهدید فراهم می‌سازد. پدافند مورد استفاده این سیستم به صورت انتخابی، می‌تواند ترکیبی از پرتاب کننده‌های نار