تفسیر قرآن
نکته های آیه 55 سوره غافر در مورد عصمت انبیا
دلايل عقلى و نقلى گواه بر آن است كه انبيا معصومند، زيرا اگر معصوم نبودند پيروى و اطاعت مطلق و بى چون و چرا از آنان واجب نبود و اطاعت از آنان مشروط مى شد، همان گونه كه اطاعت از والدين مشروط به آن است كه فرزند را به شرك و انحراف دعوت نكنند. اين از يك سو؛ از سوى ديگر دليل نياز ما به پيامبر و امام آن است كه ما را از انحراف باز دارد و اگر او نيز اهل خلاف باشد، حجّت خدا بر ما كامل نيست در حالى كه قرآن مى فرمايد: «و للّه الحجّة البالغة»(136)
به هر حال رسولى كه خداوند مى فرمايد: «اطاعت او اطاعت من و تبعيّت از او تبعيّت از من و اذيّت او اذيّت من است» بايد معصوم باشد. بنابراين در مواردى مثل اين آيه كه سخن از گناه پيامبر به ميان آمده است، بايد بگوييم: مراد از گناه، ترك اولى است، يعنى كار برتر را رها كرده نه كار واجب را.
به چند مثال توجّه كنيد: اگر در مجلسى كه افراد محترمى نشسته اند كسى بخواهد به دليل درد پائى كه دارد پاى خود را دراز كند از همه حضار عذرخواهى مى كند. اگر گوينده تلويزيون سرفه اى كند از بينندگان معذرت خواهى مى كند. اگر صاحب خانه غذاى درجه يك تهيه نكند از مهمان عذرخواهى مى كند، در حالى كه همه مى دانيم پا دراز كردن مريض و سرفه كردن گوينده و تهيه غذاى متوسط گناه ندارد ولى چون انسان خود را در محضر بينندگان و بزرگان مى داند يا غذاى خود را در شأن مهمان نمى داند يا احساس مى كند بايد تلاش بيشترى مى كرد عذرخواهى مى كند. پس هر عذرخواهى نشانه خلافكارى نيست، بلكه گاهى از باب ادب و توجّه به حضور در محضر بزرگان است.
عصمت و استغفار پيامبران
اگر شما با يك چراغ كم نور وارد سالن بزرگى شويد، تنها اجسام بزرگ را خواهيد ديد ولى اگر با يك نورافكن قوى وارد شويد يك هسته ى خرما يا كوچك تر از آن را هم خواهيد ديد. اگر نور ايمان در انسان كم باشد، انسان تنها گناهان بزرگ را مى بيند ولى اگر نور ايمان در وجودش بيشتر باشد لغزش هاى كوچك را نيز خواهد ديد و از آنها دورى خواهد كرد. پيامبران الهى به دليل داشتن ايمان كامل و تقواى بالا از گناهان كوچك نيز دورى مى كردند. به همين جهت مى گوييم آنان معصوم بودند.
گاهى خطاب آيات قرآن به شخص پيامبر است ولى مراد ديگرانند. در آيه 23 سوره ى اسراء خداوند به پيامبرش خطاب مى كند: «اما يبلغن عندك الكبر احدهما او كلاهما فلا تقل لهما اُف» اگر يكى از والدين يا هر دو به پيرى رسيدند به آنان اف نگو. در حالى كه همه مى دانيم پيامبر عزيز اسلام والدين خود را در كودكى از دست داده بود و جايى براى خطاب «عندك الكبر» باقى نمى ماند، بنابراين خطابِ «عندك» به امّت اوست. در آيه ى مورد بحث نيز كه مى فرمايد: «و استغفر لذنبك»
دلايل عقلى و نقلى گواه بر آن است كه انبيا معصومند، زيرا اگر معصوم نبودند پيروى و اطاعت مطلق و بى چون و چرا از آنان واجب نبود و اطاعت از آنان مشروط مى شد، همان گونه كه اطاعت از والدين مشروط به آن است كه فرزند را به شرك و انحراف دعوت نكنند. اين از يك سو؛ از سوى ديگر دليل نياز ما به پيامبر و امام آن است كه ما را از انحراف باز دارد و اگر او نيز اهل خلاف باشد، حجّت خدا بر ما كامل نيست در حالى كه قرآن مى فرمايد: «و للّه الحجّة البالغة»(136)
به هر حال رسولى كه خداوند مى فرمايد: «اطاعت او اطاعت من و تبعيّت از او تبعيّت از من و اذيّت او اذيّت من است» بايد معصوم باشد. بنابراين در مواردى مثل اين آيه كه سخن از گناه پيامبر به ميان آمده است، بايد بگوييم: مراد از گناه، ترك اولى است، يعنى كار برتر را رها كرده نه كار واجب را.
به چند مثال توجّه كنيد: اگر در مجلسى كه افراد محترمى نشسته اند كسى بخواهد به دليل درد پائى كه دارد پاى خود را دراز كند از همه حضار عذرخواهى مى كند. اگر گوينده تلويزيون سرفه اى كند از بينندگان معذرت خواهى مى كند. اگر صاحب خانه غذاى درجه يك تهيه نكند از مهمان عذرخواهى مى كند، در حالى كه همه مى دانيم پا دراز كردن مريض و سرفه كردن گوينده و تهيه غذاى متوسط گناه ندارد ولى چون انسان خود را در محضر بينندگان و بزرگان مى داند يا غذاى خود را در شأن مهمان نمى داند يا احساس مى كند بايد تلاش بيشترى مى كرد عذرخواهى مى كند. پس هر عذرخواهى نشانه خلافكارى نيست، بلكه گاهى از باب ادب و توجّه به حضور در محضر بزرگان است.
عصمت و استغفار پيامبران
اگر شما با يك چراغ كم نور وارد سالن بزرگى شويد، تنها اجسام بزرگ را خواهيد ديد ولى اگر با يك نورافكن قوى وارد شويد يك هسته ى خرما يا كوچك تر از آن را هم خواهيد ديد. اگر نور ايمان در انسان كم باشد، انسان تنها گناهان بزرگ را مى بيند ولى اگر نور ايمان در وجودش بيشتر باشد لغزش هاى كوچك را نيز خواهد ديد و از آنها دورى خواهد كرد. پيامبران الهى به دليل داشتن ايمان كامل و تقواى بالا از گناهان كوچك نيز دورى مى كردند. به همين جهت مى گوييم آنان معصوم بودند.
گاهى خطاب آيات قرآن به شخص پيامبر است ولى مراد ديگرانند. در آيه 23 سوره ى اسراء خداوند به پيامبرش خطاب مى كند: «اما يبلغن عندك الكبر احدهما او كلاهما فلا تقل لهما اُف» اگر يكى از والدين يا هر دو به پيرى رسيدند به آنان اف نگو. در حالى كه همه مى دانيم پيامبر عزيز اسلام والدين خود را در كودكى از دست داده بود و جايى براى خطاب «عندك الكبر» باقى نمى ماند، بنابراين خطابِ «عندك» به امّت اوست. در آيه ى مورد بحث نيز كه مى فرمايد: «و استغفر لذنبك»
۳.۷k
۰۵ اردیبهشت ۱۴۰۱
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.