اصطلاحات مهندسی هوا فضا پارت16

پس سوز:
سوزش غير عادي سوخت در خارج از محفظه احتراق راکت.
پسا:
نیروی مقاومت سیال (هوا) که جهت آن همواره در مقابل نیروی پیشرانش سامانه ی هوافضایی قرار دارد.
نیروی پسا همان نیروی مقاوم است.

پیشران موشکی:
پيشران موشکي (راکت) سامانه اي است که نيروي پيشرانش (به جلو و يا بالا) توليد مي کند. اين نوع از پيشران ها مي توانند در خلا نيز عمل کنند زيرا برخلاف پيشران هاي جتي نيازي به هوا ندارند. توان يک راکت مي تواند بسيار زياد بوده و مي تواند نيروي لازم براي حمل ماهواره به مدار مورد نظر را در چند مرحله فراهم سازد. تمامي موشكها بر اساس اين اصل كار ميكنند كه هر کنشي در يك جهت، داراي واكنشي برابر با آن اما در جهت مخالف است (قانون سوم نيوتن). در يك موشك بر اثر احتراق سوخت، گازهاي داغي حاصل ميشود كه در هنگام خروج از يك شيپوره (نازل) نيرويي ايجاد ميكند كه ميتواند موشك را از زمين بلند كند. اگر چه اين نيرو ثابت ميماند اما شتاب موشك افزايش مييابد چون بر اثر مصرف سوخت ، موشك با گذشت زمان پس از پرتاب سبکتر ميشود.
پیشرانه:
پيشرانه مخلوط شيميايي شامل سوخت و اکسيدکننده است که با سوختن، در موشکها نيروي پيشران (يا تراست) ايجاد مينمايد. سوخت مادهاي است که وقتي ميسوزد يا با اکسيژن ترکيب ميشود و براي موتور نیروی پيشرانش ايجاد ميکند.
اکسيدکننده عاملي است که براي ترکيب با سوخت، اکسيژن يا مادهي اكسيدكننده - كه لزوما اكسيژن نيست - آزاد مينمايد. يكي از غلطهاي مصطلح استفاده از واژهي سوخت به جاي هر دو مولفهي «سوخت» و «اكسيدكنندهي» پيشرانه است. بنابراين هر جا واژهي پيشرانه استفاده شود، منظور هر دو مولفهي «سوخت» و «اكسيدكننده» است.
پیشرانش:
نيروي حاصل از خروجِ جريان مواد خروجي از موتور عكسالعملي را نيروي پيشرانش مينامند. اين نيرو، همان نيرويي است كه به جسم پرنده منتقل ميشود و آن را به حركت درميآورد. در اصل، نيروي پيشرانش، برآيند نيروهاي گازديناميكي و هيدروديناميكيِ اعماليِ به سطوح داخلي موتور به هنگامِ خروج مواد از آن، است.
ژیروسکوپ:
كلمه ي ژيروسكوپ واژه اي يوناني است كه از دو بخش gyro به معناي دوران و scope به معناي نشان دادن تشكيل شده است. به اين ترتيب معناي تحت الفظي آن «دوراننما» است.
ژيروسكوپ عضو اصلي «سامانه هاي هدايت اينرسي» است و عمدتاً براي اندازه گيري مقدار دوران، سرعت زاويه اي و ايجاد محورهاي مختصات مرجع در وسايل نقليه ي هوايي، فضايي و دريايي _ مانند هواپيما، موشك، ماهواره وكشتي _ به كار ميرود.
بخش اصلي ژيروسكوپ، يك ديسك دوار _ يا همان روتور _ است كه با سرعت زياد حول محور تقارن خود دوران ميكند و در اثر اينرسي جرم دوار، اندازهحركت زاويهايِ نسبتاً بزرگي ايجاد مي نمايد.
طبق اصل بقاي اندازه حركت زاويه اي، روتور سعي دارد جهت خود را در فضا ثابت نگه دارد. بنابراين اگر ياتاقان بندي محور چرخش را در طوقه هاي معلق تعبيه كنيم، به نحوي كه گشتاورهاي خارجي به آن وارد نگردد و «جايرو» روي يك وسيله ي نقليه سوار شده باشد، در اين صورت علي رغم تمام حركتهاي وسيله ي نقليه، محور چرخش روتور در فضا، همواره به جهت ثابتي اشاره ميكند و موقعيت خود را در چنين فضايي ثابت نگه ميدارد.