برخوردهای تحکّم ‏آمیز و امر و نهی‏ های لجاجت ‏برانگیز یکی

برخوردهای تحکّم ‏آمیز و امر و نهی‏ های لجاجت ‏برانگیز یکی از روش های آسیب ‏زا در تربیت دینی و اخلاقی است. در این‏ روش، والدین به جای صمیمیت و رفاقت با فرزندان آن ها را مجبور و ملزم‏ می‏ کنند. نمونه این رفتار را می توان در گذشته برخی از زنان و دخترانی دید که امروزه از حجاب تنفر دارند، کسانی که در خانواده های مذهبی سنتی تربیت شدند و از طرف خانواده مجبور به پوشیدن چادر شدند و با کوچکترین سهل انگاری از طرف خانواده تنبیه شده و در نتیجه نه تنها امروز خود از داشتن پوشش گریزان هستند، که داشتن حجاب برای فرزندان خود را ظلم به آن ها می دانند.

5 راهکار

-نازپروردگی و تنعم:


افراط در محبت، نوازش های بی‏ حساب، مانع شدن ازبرخورد فرزندان با سختی و نازپرورده کردن آنان آسیب های جدّی بر تربیت ‏دارد و فرزندان را ناتوان بار می‏ آورد و در صحنهء زندگی خلع سلاح می ‏کند. از این رو، والدین نباید فرزندان خود را در رفاه بی‏حدّ و حصر قرار دهند، بلکه باید آنان را با کار و زحمت و سختی و شدّت آشنا سازند. زندگی، سراسر مبارزه با مشکلات است و در راه زندگی پستی ها وبلندی ها، محرومیت ها و ناکامی ها، شکست ها و مصیبت ها بسیار است

2-رفتارهای تحقیرآمیز:


اگر با فرزندان رفتاری تحقیرآمیز داشته باشیم‏ یا پیوسته آنها را سرزنش کنیم و در حضور دیگران به آن ها بها ندهیم، به ‏تدریج خود را موجودی بی ‏ارزش و بی‏ مقدار می‏ پندارند و احساس کرامت وشخصیت را از دست می‏ دهند. این احساس سرآغاز سقوط و انحطاط است.

- اجبار و اکراه:


تربیت عبارت است از ایجاد اعتقاد و باور و نشاندن ایمان در دل‏ فرزندان .در این‏ روش، والدین به جای صمیمیت و رفاقت با فرزندان آن ها را مجبور و ملزم‏ می‏ کنند. نمونه این رفتار را می توان در گذشته برخی از زنان و دخترانی دید که امروزه از حجاب تنفر دارند، کسانی که در خانواده های مذهبی سنتی تربیت شدند و از طرف خانواده مجبور به پوشیدن چادر شدند و با کوچکترین سهل انگاری از طرف خانواده تنبیه شده و در نتیجه نه تنها امروز خود از داشتن پوشش گریزان هستند، که داشتن حجاب برای فرزندان خود را ظلم به آن ها می دانند.


۴- خشونت و سخت‏گیری بی جا:


خداوند به پیغمبر اکرم(ص) می‏ فرماید: « لَوْ کُنتَ فَظّاً غَلِیظَ الْقَلْبِ لَانفَضُّوا مِنْ حَوْلِکَ.(آل عمران: ۱۵۹) اگر تو بر مردم سخت‏گیر بودی، از پیرامونت پراکنده می‏ شدند.» از این آیه بر می‏ آید که اگر پیامبر اکرم(ص) در برخورد با مردم و دراصلاح آنان خشن و سخت‏گیر می‏ بود و مدارا نمی‏ کرد، قادر نبود آنان رااصلاح کند و باعث می ‏شد که مردم از پذیرش اسلام سر باز زنند و از نعمت ‏هدایت محروم گردند.

-تبعیض و بی‏ عدالتی:


والدین باید بکوشند نه تنها از نظر تشویق و تنبیه، بلکه از نظر میزان‏ توجه نیز با فرزندان خود به عدالت رفتار کنند. اگر بنا به علّتی یکی از فرزندان را بیش‏تر دوست دارند، نباید علاقهء خود را آشکار سازند. فرزندان به ‏این مسئله بسیار حساس‏اند و تحمّل آن برایشان دشوار است. گاه پاره‏ ای مشکلات رفتاری در کودکان و نوجوانان ناشی از این است که ‏احساس می‏ کنند پدر یا مادر به آن ها علاقه و توجه کم‏تری دارد و چون‏ نمی‏ توانند اعتراض خود را آشکارا بیان کنند، آن را به صورت عقده ‏ای دردل نگه می‏ دارند. پس از چندی این عقدهء عاطفی به شکل های گوناگون ازقبیل سرکشی، ستیزه‏ جویی، اضطراب و غیره بروز می ‏کند. گاه این‏گونه‏ اشخاص به افسردگی روحی مبتلا می‏ شوند و موفقیت های درسی آنان کاهش‏ می‏ یابد. برخی از نوجوانان علّت انحرافات اخلاقی خود را اضطراب ناشی ازهمین آسیب ذکر کرده‏ اند.