خَشایارشای یکم (پارسی باستان: 𐎧𐏁𐎹𐎠𐎼𐏁𐎠؛ تلفظ: خْشَیارشا[۴]

خَشایارشای یکم (پارسی باستان: 𐎧𐏁𐎹𐎠𐎼𐏁𐎠؛ تلفظ: خْشَیارشا[۴][۵]) مشهور به خَشایارشای بزرگ[۶] پسر داریوش بزرگ و شهبانو آتوسا، دختر کوروش بزرگ، پنجمین شاهنشاه هخامنشی در میانه سال‌های ۴۸۵ تا ۴۶۵ پ.م. استداریوش بزرگ پسران بسیاری داشت و بزرگ‌ترین آن‌ها اَرته‌بَرزَن بود، با این وجود داریوش بزرگ، بزرگ‌ترین فرزندش از آتوسا، یعنی خشایارشا را به جانشینی برگزید. خشایارشا در سال ۴۸۶ پ. م در سن ۳۴ سالگی و پس از مرگ پدرش به پادشاهی رسید. او بر کشوری فرمان می‌راند که پرجمعیت‌ترین شاهنشاهی تاریخ جهان را دارا بوده و ۴۲ درصد از جمعیت کل جهان در این محدوده زندگی می‌کردند