کوروش بزرگ در شاهنامه (قسمت چهارم):

همچنین در هنگام یورش خلفا به ایران نابودی های فراوانی رخ داد. موضوع نابودی علم و دانش توسط سپاهیان خلفا، چیزی نیست که بتوان به سادگی از آن گذشت. با توجه به منابع و مهم‌تر از آن، شواهدی آشکار که این موضوع را نشان می‌دهند (برای دانش بیشتر نگاه کنید به: https://kheradgan.ir/p/13804) (البته گرویدن مردم ایران به اسلام را با حمله اعراب اشتباه نگیرید، آیین مردم همیشه دست خودشان بود وگرنه می‌توانستند پس از آزادسازی ایران بدست طاهریان و صفاریان، آیین خود را به زرتشت برگردانند اما در اسلام ماندند و این نشانه علاقه مردم به اسلام بود، و این نکته هم قابل ذکر است که شمشیر چنگیز مغول تیزتر از شمشیر ابوبکر و عمر بود، اما ایرانیان بودایی نشدند یا اسلام خود را کنار نگذاشتند). اکنون که با پیشرفت مطالعات تاریخی و گسترش باستان‌شناسی، واقعیت‌هایی درباره تاریخ ایران بدست آمده است، هماهنگی‌هایی در تاریخ و شاهنامه می‌بینیم که بسیار حیرت‌آور می‌باشد. مشخص می‌شود که شخصیت‌های تاریخی با شخصیت‌های داستانی ترکیب شده‌اند. وقتی روایت‌های تاریخی را با داستان‌های شاهنامه تطبیق می‌دهیم، تا قبل از ساسانیان، این آمیختگی کاملا ملموس است. به نظر می‌رسد که روایت‌های مربوط به یک شخص ویژه در داستان‌های چند شخص گوناگون (کیخسرو، فریدون؟) جای گرفته‌است و یا روایت‌های مربوط به چند شخص در قالب یک فرد در شاهنامه دیده می‌شود. این موضوع درباره اسکندر شاهنامه بسیار مشهود است. روایت‌های نزدیک به اسکندر مقدونی در کنار روایت‌های مربوط به حضرت ذوالقرنین که در قرآن و منابع دیگر آمده است، در کنار یکدیگر و در قالب اسکندر نمایان می‌شود. (گسترش پژوهش‌های تاریخی ما را به سازگاری ذوالقرنین قرآن و کوروش بزرگ هم رسانده). این آمیختگی فقط با ذوالقرنین نیست بلکه به نظر می‌رسد بسیاری از افسانه‌های ایرانی در قالب داستان اسکندر شاهنامه نمایان شده‌اند. در شاهنامه، پدر اسکندر، داراب (پادشاه کیانی) خوانده می‌شود حال آنکه در هیچ کدام از روایت‌های مربوط به الکساندر مقدونی چنین موضوعی یافت نمی‌شود. این در حالی است که شاهنامه پس از فرازونشیب‌های هزارساله و شاید آمیختگی‌های فراوان شخصیت‌های داستانی با اشخاص تاریخی در دوران اشکانیان و ساسانیان (حتی در قرون اول پس از اسلام) به دست ما رسیده است. هرچند شاهنامه هرچه جلوتر می‌آید، آمیختگی هم کمتر می‌شود تا جایی که آمیختگی‌ها در دوران ساسانیان کمتر از اشکانیان و در اشکانیان کمتر از هخامنشیان است...

قسمت قبلی: https://wisgoon.com/pin/58039749
قسمت بعدی: https://wisgoon.com/pin/58040093