{معماری دوره اسلامی}

{معماری دوره اسلامی}




حمامها
حمامها از دیگر بناهای غیرمذهبی ایران است که در شهرها و روستاها ی مختلف احداث شده است. در ادیان مختلف آیین شستشو، غسل و تطهیر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. طبق مدارک موجود توجه به پاکیزگی و طهارت در ایران زمین به دوران قدیم حتی پیش از زرتشت می رسد. بنابراین نیاز بشر به محلی برای شستشو و تطهیر، موجب احداث حمامها شده است. طبق مدارک باستانشناسی از جمله ی قدیمترین حمامها، حمامی در تخت جمشید از دوره ی هخامنشی و حمامی در کاخ آشور متعلق به دوره ی اشکانیان است.
بعد از ظهور اسلام، پاکیزگی- بویژه غسلهای متعدد و وضو برای نمازهای پنجگانه - در زندگی روزمره ی مسلمانان از اهمیت ویژه ای برخوردار شد تا جایی که سخن گهربار رسول اکرم (ص) «النظافه من الایمان» شعار هر مسلمان گردید.
در شهرهای اسلامی حمامها در گذرگاهها ی اصلی شهر، راسته بازارها و کاخهای حکومتی طوری ساخته می شد که برای تأمین آب بهداشتی و خروج فاضلاب مشکلی پیش نیابد. شاید بتوان گفت حمامها پس از مسجد و مدرسه یکی از مهمترین بناهای شهری محسوب می شدند.
فضای اصلی هر حمام، شامل بینه، میان در و گرمخانه بود. به این ترتیب که هر یک از فضاهای فوق به وسیله ی راهرو و هشتی از فضای دیگر جدا می شد تا دما و رطوبت هر فضا نسبت به فضای مجاور تنظیم شود. کف حمامها از سنگ مرمر و دیگر سنگها پوشیده شده بود. ازاره ی حمام با سنگ و کاشی و سر در با سنگ و آجر و کاشی تزیین می شد. از جمله تزیینات داخلی حمامها آهکبری به صورت ساده و رنگی بوده است (مانند حمام گنجعلیخان کرمان، کردشت میانه و خسرو آقا اصفهان).






{مجله کوردان مانا}