تحلیل واقعه عاشورا
محرم ماه پیروزی خون بر شمشیر
در آستانه فرا رسیدن ماه محرم هر شب مطالبی از کتاب ارزشمند تحلیل واقعه عاشورا از آثار علامه شهید مرتضی مطهری را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.
تحلیل واقعه عاشورا
(ادامه مطلب از شب گذشته)
حوادث تاریخى نیز در زمانهاى بعد بهتر شناخته مى‌شوند
و همچنین است حوادث و وقایع. ابعاد حوادث و وقایع نیز در زمان خودش آنچنانکه هست تشخیص داده نمى‌شود. بسا هست که یک حادثه، کوچک تلقى مى‌شود ولى بعد از مدتى تدریجا ابعاد و عمق و لایه‌هاى این حادثه، عظمت و اهمیت این حادثه بهتر شناخته مى‌شود. حادثه عاشورا از جمله این حوادث است؛ در ردیف اینکه شخص مى‌میرد، بعد از مرگش شناخته مى‌شود یا اثرى خلق مى‌شود، بعد از سالها ارزش آن شناخته مى‌شود. حادثه اجتماعى هم که رخ مى‌دهد، بعدها ماهیت آن درست شناخته مى‌شود و ارزش آن درک مى‌گردد. در مورد بعضى از حوادث، شاید هزار سال باید بگذرد تا ماهیت آنها درست و آنچنانکه هست شناخته شود. و باز حادثه عاشورا از این‌گونه حوادث است.
جمله‌اى از امام حسین علیه‌السلام هست که با اینکه خودم این جمله را بارها تکرار کرده‌ام، ولى به معنى و عمق آن خیلى فکر نکرده بودم. این جمله در آن وصیتنامه معروفى است که امام به برادرشان محمد بن حنفیّه مى‌نویسد. محمّد بن حنفیّه بیمار بود به طورى که دستهایش فلج شده بود و لهذا از شرکت در جهاد معذور بود. ظاهرا وقتى که حضرت مى‌خواستند از مدینه خارج شوند، وصیتنامه‌اى نوشتند و تحویل او دادند. البته این وصیتنامه نه به معناى وصیتنامه‌اى است که ما مى‌گوییم، بلکه به معناى سفارش‌نامه است که وضع خودش را روشن مى‌کند که حرکت و قیام من چیست و هدفش چیست. ابتدا فرمود: «اِنّى لَمْ اَخْرُجْ اَشِرا وَ لا بَطِرا وَ لا مُفْسِدا وَ لا ظالِما، وَ اِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلاحِ فى اُمَّةِ جَدّى». اتهاماتى را که مى‌دانست بعدها به او مى‌زنند، رد کرد: خواهند گفت حسین دلش مقام مى‌خواست، دلش نعمتهاى دنیا مى‌خواست، حسین یک آدم مفسد و اخلالگر بود، حسین یک آدم ستمگر بود، دنیا بداند که حسین جز اصلاح امت هدفى نداشت، من یک مصلحم. بعد فرمود: «اُریدُ اَنْ امُرَ بِالْمَعْروفِ وَ اَنْهى عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اَسیرَ بِسیرَةِ جَدّى وَ اَبى»3 هدف من، یکى امر به معروف و نهى از منکر است و دیگر اینکه سِیر کنم، سیره قرار بدهم همان سیره جدّم و پدرم را.
این جمله دوم خیلى باید شکافته شود. این جمله در آن تاریخ، معنى و مفهوم خاصى داشته است. چرا امام حسین بعد که فرمود مى‌خواهم امر به معروف و نهى از منکر کنم، اضافه کرد مى‌خواهم سیر کنم به سیره جدّم و پدرم
ادامه مطلب را فردا شب ببینیم
در آستانه فرا رسیدن ماه محرم هر شب مطالبی از کتاب ارزشمند تحلیل واقعه عاشورا از آثار علامه شهید مرتضی مطهری را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.
تحلیل واقعه عاشورا
(ادامه مطلب از شب گذشته)
حوادث تاریخى نیز در زمانهاى بعد بهتر شناخته مى‌شوند
و همچنین است حوادث و وقایع. ابعاد حوادث و وقایع نیز در زمان خودش آنچنانکه هست تشخیص داده نمى‌شود. بسا هست که یک حادثه، کوچک تلقى مى‌شود ولى بعد از مدتى تدریجا ابعاد و عمق و لایه‌هاى این حادثه، عظمت و اهمیت این حادثه بهتر شناخته مى‌شود. حادثه عاشورا از جمله این حوادث است؛ در ردیف اینکه شخص مى‌میرد، بعد از مرگش شناخته مى‌شود یا اثرى خلق مى‌شود، بعد از سالها ارزش آن شناخته مى‌شود. حادثه اجتماعى هم که رخ مى‌دهد، بعدها ماهیت آن درست شناخته مى‌شود و ارزش آن درک مى‌گردد. در مورد بعضى از حوادث، شاید هزار سال باید بگذرد تا ماهیت آنها درست و آنچنانکه هست شناخته شود. و باز حادثه عاشورا از این‌گونه حوادث است.
جمله‌اى از امام حسین علیه‌السلام هست که با اینکه خودم این جمله را بارها تکرار کرده‌ام، ولى به معنى و عمق آن خیلى فکر نکرده بودم. این جمله در آن وصیتنامه معروفى است که امام به برادرشان محمد بن حنفیّه مى‌نویسد. محمّد بن حنفیّه بیمار بود به طورى که دستهایش فلج شده بود و لهذا از شرکت در جهاد معذور بود. ظاهرا وقتى که حضرت مى‌خواستند از مدینه خارج شوند، وصیتنامه‌اى نوشتند و تحویل او دادند. البته این وصیتنامه نه به معناى وصیتنامه‌اى است که ما مى‌گوییم، بلکه به معناى سفارش‌نامه است که وضع خودش را روشن مى‌کند که حرکت و قیام من چیست و هدفش چیست. ابتدا فرمود: «اِنّى لَمْ اَخْرُجْ اَشِرا وَ لا بَطِرا وَ لا مُفْسِدا وَ لا ظالِما، وَ اِنَّما خَرَجْتُ لِطَلَبِ الْإِصْلاحِ فى اُمَّةِ جَدّى». اتهاماتى را که مى‌دانست بعدها به او مى‌زنند، رد کرد: خواهند گفت حسین دلش مقام مى‌خواست، دلش نعمتهاى دنیا مى‌خواست، حسین یک آدم مفسد و اخلالگر بود، حسین یک آدم ستمگر بود، دنیا بداند که حسین جز اصلاح امت هدفى نداشت، من یک مصلحم. بعد فرمود: «اُریدُ اَنْ امُرَ بِالْمَعْروفِ وَ اَنْهى عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اَسیرَ بِسیرَةِ جَدّى وَ اَبى»3 هدف من، یکى امر به معروف و نهى از منکر است و دیگر اینکه سِیر کنم، سیره قرار بدهم همان سیره جدّم و پدرم را.
این جمله دوم خیلى باید شکافته شود. این جمله در آن تاریخ، معنى و مفهوم خاصى داشته است. چرا امام حسین بعد که فرمود مى‌خواهم امر به معروف و نهى از منکر کنم، اضافه کرد مى‌خواهم سیر کنم به سیره جدّم و پدرم
ادامه مطلب را فردا شب ببینیم
۷۴۰
۲۶ تیر ۱۴۰۲
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.