روش های مختلف عمل جراحی آب مروارید

روش های مختلف عمل جراحی آب مروارید

  

 

عمل جراحی آب مروارید به طور کلی به دو شکل انجام می شود:   

1 - عمل آب مروارید به روش داخل کپسولی یا اینترا کپسولار  کاتاراکت اکسترکشن 

2- عمل آب مروارید به روش خارج کپسولی یا اکسترا کپسولار  کاتاراکت اکسترکشن

درعمل آب مروارید به  روش داخل کپسولی؛ عدسی به همراه کپسول احاطه کننده آن از چشم خارج می شود و در نتیجه جائی برای کارگذاری لنز داخل چشمی باقی نمی ماند. این روش در حال حاضر تقریبا کنار گذاشته شده و فقط در موارد خاصی؛ مثلا زمانی که لنز دچار نیمه در رفتگی است و امکان حفظ کپسول عدسی وجود ندارد، بکار می رود 

در عمل آب مروارید به روش خارج کپسولی؛ پس از باز کردن قسمت قدامی کپسول عدسی، محتویات آن خارج شده و در نتیجه از محفظه کپسول عدسی میتوان به عنوان محل کارگذاری لنز داخل چشمی استفاده کرد.  این روش خود به دو شکل :  1 - با برش بزرگ و 2- با برش کوچک ؛ انجام می شود.

در عمل آب مروارید به روش خارج کپسولی با برش بزرگ؛ محل اتصال قرنیه به صلبیه ( لیمبوس) حدود 9 تا 11  میلی متر باز می شود و پس از باز کردن کپسول قدامی، هسته عدسی خارج می  شود و پس از شستن مواد باقیمانده عدسی، لنز داخل چشمی  کار گذاشته می شود و محل برش با 6 تا 9 عدد بخیه بسته می شود . حدود دو تا سه ماه بعد بخیه ها برداشته می شوند. پس حدود دو تا سه ماه طول می کشد تا بینائی به حد نسبتا طبیعی برسد.بنابراین عیب اصلی این روش را می توان در طولانی بودن دوره نقاهت آن دانست. از آنجایی که با این روش معمولا مقداری آستیگماتیسم ایجاد می شود؛ ممکن است بینایی صد در صد نشده و برای اصلاح آن نیاز به عینک دور باشد . هم اکنون در اکثر شهر های ایران این روش با روش خارج کپسولی با برش کوچک (فیکو) جایگزین شده است.

در عمل آب مروارید به روش خارج کپسولی با برش کوچک؛ از برش حدود 3 میلی متری برای خارج کردن محتویات عدسی استفاده می شود. به این معنی که هسته عدسی در داخل چشم خرد شده و سپس از طریق ساکشن از چشم خارج می شود.

 این روش خود به دو نوع است. 1- تکنیک فیکو امولسیفیکیشن:  که برای خرد کردن هسته عدسی از انرژی" ماوراء  صوت (اولتراسوند)"  کمک می گیرد. 2-تکنیک  فیکو لیزر: که برای خرد کردن هسته عدسی از انرژی  "لیزر"   کمک می گیرد.

هم اکنون در تمام دنیا در بیش از 97درصد موارد روش استاندارد "تکنیک فیکوامولسیفیکیشن" است که از انرژی ماوراء صوت برای خرد کردن هسته عدسی  استفاده می شود ؛ زیرا این روش قدرت و کارایی بهتری دارد؛  بخصوص زمانی که آب مروارید پیشرفته بوده و در نتیجه هسته عدسی سفت باشد روش" فیکو لیزر" قابل انجام نیست. در ایران نیز تقریبا در اکثریت موارد از  روش"فیکوامولسیفیکیشن اولتراسوند" ( اصطلاحا به آن "فیکو" می گویند)  استفاده می شود؛ ولی از آن جائی که در تصور عموم، لیزر دقت بالایی دارد، این روش بنام روش لیزری مطرح می شود. اخیرا در بعضی مراکز چشم پزشکی در ایران "دستگاه فمتو سکند لیزر" برای عمل آب مروارید نصب شده و در موارد خاصی برای عمل جراحی آب مروارید مورد استفاده قرار می گیرد.

البته ذکر این نکته ضروری است که  گاها پس از گذشت مدتی از عمل آب مروارید ممکن است کپسول عدسی کدر شده و باعث تاری دید شود که ما بطور معمول از انرژی لیزر برای باز کردن کپسول ( و مسیر دید) استفاده می کنیم که به این کار " لیزر کپسولوتومی" می گوئیم     

 تقریبا بطور همزمان تحول مهم دیگری در طراحی و کیفیت لنزهای مصنوعی داخل چشمی بوقوع پیوست واستفاده از عدسی های مصنوعی تاشونده مرسوم شد.اخیرا لنز هائی طراحی شده اند (موسوم به لنز های با خاصیت تطابق و لنز های چند کانونی) که با مکانیسم های مختلفی دید نزدیک را نیز تا اندازه قابل توجهی بهبود می بخشند و در نتیجه فرد علاوه بر بینائی خوب دور ، بدون نیاز به عینک مطالعه، نزدیک را هم خوب می بیند.

 بنابراین بارزترین حسن عمل جراحی آب مروارید با برش کوچک، کاهش میزان آستیگماتیسم ایجادشده در اثر عمل جراحی  و دوره نقاهت و بازگشت بینایی بسیار کوتاه است.

اگر هر دو چشم به آب مروارید مبتلا باشد پزشک آنها را در یک زمان جراحی نمی کند. هر چشم باید به طور جداگانه تحت عمل جراحی قرار گیرد. در صورتیکه وضعیت اورژانس نباشد بهتر است حدود چندهفته بین دو عمل فاصله باشد. گاهی از اوقات در بیماران مبتلا به بیماری قند جهت معاینه شبکیه و درمان ضایعات ناشی از بیماری انجام عمل آب مروارید ضروری است.

از نظر بی هوشی نیز  با پیشرفت تکنولوژی عمل، دیگر نیازی به بی هوشی عمومی وجود ندارد و با تزریق بی حسی و یا حتی ریختن قطره بی حسی عمل جراحی امکان پذیر است.