روایت کشتار کُردهای علوی درسیم به دست تُرکها پس از ۷۸ سال
روایت کشتار کُردهای علوی درسیم به دست تُرکها پس از ۷۸ سال
یک گروه مستندساز با سربازان پیر دوران کشتار کُردهای علوی درسیم گفتگو کرده و پرده از جنایات آن دوران برداشت.
به نقل از روزنامه طرف، یک گروه مستندساز تلویزیونی توانسته است با چند تن از پیرمردهایی که در دوران کشتار کُردهای علوی درسیم به عنوان سرباز در آن واقعه دست داشته اند گفتگو کند.
فایق باشکان نام پیرمرد ۱۰۸ ساله ای است که در سن ۳۰ سالگی به سربازی رفته و از نظامیانی بوده که در گروهان ویژه سرکوب کُردهای درسیم فعالیت کرده است.
وی می گوید: «در حضور خداوند شهادت می دهم که در حق کُردها خیانت شد و نباید به آن شکل وحشیانه و خشن با آنها برخورد می شد. ما بسیاری از روستاییان فراری را در جنگل دستگیر می کردیم و آنان را به گروهان سیار ژاندارمری می سپردیم. ژاندارم ها پس از تیرباران این روستاییان جسد آنها را می سوزاندند و در جنگل رها می کردند.»
باشکان در ادامه و درباره نگاه فرماندهان نظامی آن دوران نسبت به کُردها می گوید: «تنها جرم کُردها این بود که حاضر نبودند سرباز در اختیار دولت بگذارند و غیر از این هیچ جرم دیگری نداشتند و اغلب آنان به شدت فقیر و گرسنه و محروم بودند.»
وی در ادامه به این موضوع اشاره می کند که گروه های کثیری از زنان و دختران کُرد روستاهای درسیمی به مکان های نامعلومی منتقل شده و کودکان نیز یا از سرما و گرسنگی مرده اند یا به عنوان کُلفت و خدمتکار به خانه های بزرگان فرستاده شده اند.
شورش کُردهای علوی درسیم به رهبری سیدرضا با حمله هوایی و زمینی نظامیان آتاترک روبرو شد و صبیحه گوکچا، نخستین خلبان زن ترکیه ای و دخترخوانده آتاترک به دستور شخص آتاترک درسیمی ها را بمباران کرد و سیدرضا درسیمی رهبر کردهای علوی نیز در سال ۱۹۳۷ در کنار پسر نوجوان و دیگر همرزمانش اعدام شد. از آن روزگار تاکنون، نام رسمی این شهر به تونجلی تغییر داده شده است اما دولت اردوغان اعلام کرده که نام قدیمی این شهر باید بازگردانده شود. اردوغان از حزب جمهوری خلق (یگانه حزب دوران کشتار درسیم) خواسته که از کردها عذرخواهی کند. هم اکنون رهبری این حزب در دست کمال قلچداراوغلو است که خود وی نیز از کردهای درسیم است و حزب وی در مجلس ملی ترکیه و در جایگاه مهم ترنی حزب مخالف، دارای ۱۲۵ کرسی است.
کشتار درسیم : در سال ۱۹۳۸ و ۱۹۳۷ تعداد ۶۵،۰۰۰-۷۰،۰۰۰ کرد علوی توسط ارتش ترکیه کشته و هزاران نفر تبعید شدند. سید رضا از کردهای علوی در کردستان ترکیه رهبر اعتراضات بود. برخی آمارها حاکی از قتل عام حدود ٥٠ تا ٧٠ هزار نفر در حملات نیروی هوایی و زمینی ترکیه به درسیم است اما دولت ترکیه ادعا می‌کند که ١٢ هزار نفر در این جریان کشته شده‌اند
Bruinessen, Martin van (1994). "Genocide in Kurdistan? The Suppression of the Dersim Rebellion in Turkey (1937-38) and the Chemical War Against the Iraqi Kurds (1988)". In Andreopoulos, George J. Genocide: Conceptual and Historical Dimensions. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. pp. 141–170.
David McDowall, A modern history of the Kurds, I.B.Tauris, Mayıs 2004, s.209
"Alevi-CHP rift continues to grow after Öymen remarks". Today's Zaman. 24 November 2009
یک گروه مستندساز با سربازان پیر دوران کشتار کُردهای علوی درسیم گفتگو کرده و پرده از جنایات آن دوران برداشت.
به نقل از روزنامه طرف، یک گروه مستندساز تلویزیونی توانسته است با چند تن از پیرمردهایی که در دوران کشتار کُردهای علوی درسیم به عنوان سرباز در آن واقعه دست داشته اند گفتگو کند.
فایق باشکان نام پیرمرد ۱۰۸ ساله ای است که در سن ۳۰ سالگی به سربازی رفته و از نظامیانی بوده که در گروهان ویژه سرکوب کُردهای درسیم فعالیت کرده است.
وی می گوید: «در حضور خداوند شهادت می دهم که در حق کُردها خیانت شد و نباید به آن شکل وحشیانه و خشن با آنها برخورد می شد. ما بسیاری از روستاییان فراری را در جنگل دستگیر می کردیم و آنان را به گروهان سیار ژاندارمری می سپردیم. ژاندارم ها پس از تیرباران این روستاییان جسد آنها را می سوزاندند و در جنگل رها می کردند.»
باشکان در ادامه و درباره نگاه فرماندهان نظامی آن دوران نسبت به کُردها می گوید: «تنها جرم کُردها این بود که حاضر نبودند سرباز در اختیار دولت بگذارند و غیر از این هیچ جرم دیگری نداشتند و اغلب آنان به شدت فقیر و گرسنه و محروم بودند.»
وی در ادامه به این موضوع اشاره می کند که گروه های کثیری از زنان و دختران کُرد روستاهای درسیمی به مکان های نامعلومی منتقل شده و کودکان نیز یا از سرما و گرسنگی مرده اند یا به عنوان کُلفت و خدمتکار به خانه های بزرگان فرستاده شده اند.
شورش کُردهای علوی درسیم به رهبری سیدرضا با حمله هوایی و زمینی نظامیان آتاترک روبرو شد و صبیحه گوکچا، نخستین خلبان زن ترکیه ای و دخترخوانده آتاترک به دستور شخص آتاترک درسیمی ها را بمباران کرد و سیدرضا درسیمی رهبر کردهای علوی نیز در سال ۱۹۳۷ در کنار پسر نوجوان و دیگر همرزمانش اعدام شد. از آن روزگار تاکنون، نام رسمی این شهر به تونجلی تغییر داده شده است اما دولت اردوغان اعلام کرده که نام قدیمی این شهر باید بازگردانده شود. اردوغان از حزب جمهوری خلق (یگانه حزب دوران کشتار درسیم) خواسته که از کردها عذرخواهی کند. هم اکنون رهبری این حزب در دست کمال قلچداراوغلو است که خود وی نیز از کردهای درسیم است و حزب وی در مجلس ملی ترکیه و در جایگاه مهم ترنی حزب مخالف، دارای ۱۲۵ کرسی است.
کشتار درسیم : در سال ۱۹۳۸ و ۱۹۳۷ تعداد ۶۵،۰۰۰-۷۰،۰۰۰ کرد علوی توسط ارتش ترکیه کشته و هزاران نفر تبعید شدند. سید رضا از کردهای علوی در کردستان ترکیه رهبر اعتراضات بود. برخی آمارها حاکی از قتل عام حدود ٥٠ تا ٧٠ هزار نفر در حملات نیروی هوایی و زمینی ترکیه به درسیم است اما دولت ترکیه ادعا می‌کند که ١٢ هزار نفر در این جریان کشته شده‌اند
Bruinessen, Martin van (1994). "Genocide in Kurdistan? The Suppression of the Dersim Rebellion in Turkey (1937-38) and the Chemical War Against the Iraqi Kurds (1988)". In Andreopoulos, George J. Genocide: Conceptual and Historical Dimensions. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. pp. 141–170.
David McDowall, A modern history of the Kurds, I.B.Tauris, Mayıs 2004, s.209
"Alevi-CHP rift continues to grow after Öymen remarks". Today's Zaman. 24 November 2009
۴.۸k
۲۲ خرداد ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۱)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.