📌دولت رفاه برای ایران؟

📌دولت رفاه برای ایران؟

♦️وقتی صحبت از دولت رفاه می شود، خیلی ها یاد کشورهای اسکاندیناوی می افتند. گیریم که دولت رفاه در آنجا خیلی هم موفق بوده باشد! ما را سَنَنم؟!!

1⃣ اولاً (و این از همه مهم تر است!)، این کشورها کشورهایی کوچک و با جمعیت کم اند. مقیاس و اندازه برای چیزهایی این چنینی بسیار مهم است. چیزی که در جایی کوچک کار می کند در جای بزرگ ممکن است فاجعه بار باشد. آن چه برای شهر کار می کند ممکن است برای یک استان ناکارآمد، و برای یک کشور فاجعه بار باشد. مدل دولت رفاه سوئد هرگز در آمریکا جواب نخواهد داد.

2⃣ ثانیاً، شما هر کشوری با دولت رفاه موفق را نگاه کنید، کشور ابتدا ثروتمند شده، بعداً بساط دولت رفاه راه انداخته اند! ثروتمندتر شدن هم تنها راهش یک اقتصاد آزاد است.

3⃣ ثالثاً، کشورهای اسکاندیناوی به طور تاریخی و فرهنگی از فساد شخصی یا سیستماتیک دورند، چیزی که حتی در کشورهای جنوب اروپا، مثل ایتالیا و فرانسه و اسپانیا و یونان، به هیچ وجه صادق نیست. حال شما به یونان نگاه کنید تا حاصل (دولت رفاه + فساد) را ببینید. بزرگی دولت همیشه فساد را در آن بیشتر می کند، و در جایی مثل یونان یا ایران دولت بزرگ یعنی فساد بی حد و حساب. با هیچ فرمولی، با هیچ حکم حکومتی و با هیچ سختگیریی هم این مسئله حل نخواهد شد.

4⃣ رابعاً، تفاوت نگاه مردم شمال اروپا به مسئله کار است: یک شخص تیپیکال شمال اروپا اگر یک هفته بدون هیچ کاری بنشیند احساس گناه خواهد کرد. این است که در آمریکا، به عنوان مثال، مردمی که اجدادشان از اسکاندیناوی به آمریکا کوچ کرده اند معمولاً آدمهایی موفق اند.

5⃣ خامساً، در کشورهای اسکاندیناوی، علیرغم وجود دولت رفاه بزرگ، آزادیهای اقتصادی بسیار زیاد است. بسیاری از شاخص های آزادی اقتصادی در این کشورها حتی از آمریکا هم بالاتر است. دولتها بنگاه های اقتصادی را اداره نمی کنند، دولت قیمت گذاری روی هیچ چیزی نمی کند، نظارتها و مقررات حداقلی است، و هر روز هر بوروکراتی که صبح زودتر از خواب بیدار شود یک بخشنامه جدید از خودش صادر نمی کند.

ایده یک دولت رفاهِ خوب برای ایران همانقدر احمقانه است که هر سیاست پوپولیستی دیگر (مثلاً آوردن نفت سر سفره مردم، یا انداختن نانوای "گرانفروش" نامیده شدهء بینوا در تنور!). رفاه را، و نیز اخلاق اقتصادی درست را، باید در یک سیستم اقتصادی باز و آزاد بدون دخالت دولت و حکومت جست.