صفویان امپراطوری ترک صفوی ترکان صفوی شاه اسماعیل

صفویان یکی از سلسله های ترک تبار می باشد که شاه اسماعیل زاده اردبیل در سال 1722 میلادی ان را تاسیس و به مدت 221 سال به طول انجامید، وی تبریز را پایتخت خود برگزید و بر سراسر ایران حکومت کرد .
شاه اسماعیل صفوی پدرش به شیخ صفی الدین اردبیلی می رسد و فرزند شیخ حیدر است و مادرش مارتا دختر سلطان اوزون حسن آق قویونلو و کوراکاترینا شاهزاده یونانی ترابوزان بود.
بعد از انقراض ساسانیان توسط اعراب ،مسلمان تا زمان به سلطنت رسیدن شاه اسماعیل صفوی درایران یک واحد سیاسی و یک پارچه به عنوان  حکومت مرکزی ایجاد نگردید . امیران و  حاکمان متعددی در  سرتاسر ایالات ایران حکمرانی کرده و داعیه سلطنت داشته اند . اما تنها کسی که با نیروی فکر و رشادتهایی که از خود نشان داد توانست کشور ایران را به سوی یک اتحاد فراگیرسوق دهد و موفقیتهای بسیاری نیزدراین راه بدست آورده شاه اسماعیل می باشد .بدین ترتیب بعدازقرنها شاه اسماعیل موسس سلسله صفوی موفق شد با برانداختن حکومتهای ملوک الطوایفی در ایران دولت واحدی ایجاد کند . عمده دلیل موفقیت شاه اسماعیل حمایت و ارادت قبایل بزرگ قزلباش که همگی قبایل ترک بودند می باشد ، این قبایل عبارتند از : شاملو ، روملو ، استانجلو ، افشار ، ذوالقدر ، قاجار و تکه لو
در زمان صفویان زبان رسمی دربار دو زبان ترکی و فارسی بوده است فرمانها و اوامر شاهان در مناطق زیر نفوذ صفویان که بیشتر اذربایجانی بودند به زبان اذربایجانی (ترکی) و در مناطقی که فارسی زبان بودند به زبان فارسی صادر می شد در این مورد ادیب بزرگ ترک «سلیم رفیق رفی اوغلو» در کتاب «ادبیات اذربایجان» ضمن ترسیم یک فرمان شاه اسماغیل به زبان ترکی چنین مینویسد «در این قرن زبان اذربایجانی همدوش زبان فارسی زبان رسمی دربار اعلام شده و اهمیت زیادی کسب کرده بود» 
وی با رسمی کردن مذهب شیعه و با زنده کردن هویت ایرانی مرزهای ایران را به حدود مرزهای ساسانیان رسانید و در واقع ایران را به عنوان یک واحد سیاسی مستقل پس از اسلام و پس از حدود 800 سال اشغال تأسیس و تثبیت کرد.او شعر نیز می سرود و از وی اشعاری به ترکی و به فارسی با تخلص «خطایی» بر جا مانده است