آیا با تکامل اخلاق نیاز بشر به دین باقی است
آیا با تکامل اخلاق، نیاز بشر به دین باقی است؟
سؤال
در کشورهایی که مردم آنها روابط اجتماعی خوبی دارند و به حقوق یکدیگر تجاوز نمیکنند، عدالت و حسن تفاهم در میان آنان برقرار است. در چنین کشورهایی دین چه نقشی را میتواند به عهده بگیرد؟
پاسخ
جای شک نیست که اخلاق تا شعاع معینی میتواند جلو مفاسد را بگیرد و نظم و ترتیب را در کارهای اجتماع به وجود آورد؛ ولی آیا همین نظم ظاهری برای اصلاح یک جامعه کافی است؟ بطور مسلم جواب منفی است؛ زیرا یک سلسله مفاسد در جامعههای متمدن از بین رفته، ولی مفاسد خطرناک دیگری در آن اجتماعات به وجود آمده و در واقع مفاسد باقی است! چیزی که هست رنگ و لباس و به اصطلاح «نوع» آنها عوض شده است، چنانچه مشاهده میکنیم به جای دزدیهای قدیمی سرگردنه، «گانگستر بازی» و حملات مسلحانه تاکتیکی به بانکها، ورشکستگیهای مصنوعی و انواع تجاوزها پیدا شده است! امروز در کشورهای متمدن جهان که حسن اخلاق آنان زبانزد مردم است، آمار بچههای غیر قانونی در ظرف یکسال از بیست هزار هم میگذرد! هرگاه اخلاق
پاسخ به پرسشهای مذهبی، ص: 626
میتوانست نقش دین را به عهده بگیرد پس این همه انتحار، طلاق و ترور برای چیست؟
به قول بعضی از دانشمندان «قدر مسلم این است که هرگاه اخلاق متکی به ایمان به خدا باشد، در اصلاح جامعه مانند یک سلاح برنده به کار میرود و در غیر این صورت برندگی و قدرت آن برای ما از هر نظر مشکوک است و ما نبایست به امید یک موضوع مبهم، وسیله قطعی را از دست بدهیم» و هرگاه در برخی از کشورها تا حدی نظم و آرامش به چشم میخورد مقداری از آن، آثار همان تعالیم دینی است که مردم از نیاکان خود به ارث بردهاند.
علاوه بر آن، «دین» در عین اینکه روابط صحیح میان افراد اجتماع پدید میآورد رابطه دیگری نیز میان انسان و خدا برقرار میسازد که خود مایه تکامل انسان در تمام جنبههای معنوی و مادی است و بطور مسلم این قسمت را با اخلاق مادی که بر اساس حفظ منافع مادی است نمیتوان تأمین نمود.
البته بحث و گفتگو در اطراف حکومت ایمان و حکومت اخلاق دامنهدار است.
کسانی که میخواهند در اینباره بیشتر مطالعه کنند، به کتاب «رهبران بزرگ و مسؤولیتهای بزرگتر» مراجعه کنند.
***
پاسخ به پرسشهای مذهبی، ص: 627
سؤال
در کشورهایی که مردم آنها روابط اجتماعی خوبی دارند و به حقوق یکدیگر تجاوز نمیکنند، عدالت و حسن تفاهم در میان آنان برقرار است. در چنین کشورهایی دین چه نقشی را میتواند به عهده بگیرد؟
پاسخ
جای شک نیست که اخلاق تا شعاع معینی میتواند جلو مفاسد را بگیرد و نظم و ترتیب را در کارهای اجتماع به وجود آورد؛ ولی آیا همین نظم ظاهری برای اصلاح یک جامعه کافی است؟ بطور مسلم جواب منفی است؛ زیرا یک سلسله مفاسد در جامعههای متمدن از بین رفته، ولی مفاسد خطرناک دیگری در آن اجتماعات به وجود آمده و در واقع مفاسد باقی است! چیزی که هست رنگ و لباس و به اصطلاح «نوع» آنها عوض شده است، چنانچه مشاهده میکنیم به جای دزدیهای قدیمی سرگردنه، «گانگستر بازی» و حملات مسلحانه تاکتیکی به بانکها، ورشکستگیهای مصنوعی و انواع تجاوزها پیدا شده است! امروز در کشورهای متمدن جهان که حسن اخلاق آنان زبانزد مردم است، آمار بچههای غیر قانونی در ظرف یکسال از بیست هزار هم میگذرد! هرگاه اخلاق
پاسخ به پرسشهای مذهبی، ص: 626
میتوانست نقش دین را به عهده بگیرد پس این همه انتحار، طلاق و ترور برای چیست؟
به قول بعضی از دانشمندان «قدر مسلم این است که هرگاه اخلاق متکی به ایمان به خدا باشد، در اصلاح جامعه مانند یک سلاح برنده به کار میرود و در غیر این صورت برندگی و قدرت آن برای ما از هر نظر مشکوک است و ما نبایست به امید یک موضوع مبهم، وسیله قطعی را از دست بدهیم» و هرگاه در برخی از کشورها تا حدی نظم و آرامش به چشم میخورد مقداری از آن، آثار همان تعالیم دینی است که مردم از نیاکان خود به ارث بردهاند.
علاوه بر آن، «دین» در عین اینکه روابط صحیح میان افراد اجتماع پدید میآورد رابطه دیگری نیز میان انسان و خدا برقرار میسازد که خود مایه تکامل انسان در تمام جنبههای معنوی و مادی است و بطور مسلم این قسمت را با اخلاق مادی که بر اساس حفظ منافع مادی است نمیتوان تأمین نمود.
البته بحث و گفتگو در اطراف حکومت ایمان و حکومت اخلاق دامنهدار است.
کسانی که میخواهند در اینباره بیشتر مطالعه کنند، به کتاب «رهبران بزرگ و مسؤولیتهای بزرگتر» مراجعه کنند.
***
پاسخ به پرسشهای مذهبی، ص: 627
- ۱۷۲
- ۰۷ شهریور ۱۳۹۶
دیدگاه ها (۱)
در حال بارگزاری
خطا در دریافت مطلب های مرتبط