رباخوار چگونه به جنگ با خداوند می رود؟

رباخوار چگونه به جنگ با خداوند می‌رود؟
ضامن اجرای نظام اقتصادی اسلام، ایمان و تقوای مردم است لذا رباخوار، محارب با خدا بوده و او باید بداند که در این جنگ، در یک طرف او قرار دارد و در طرف دیگر خداوند جبار!

ربا-بانکداری اسلامی-اقتصاد اسلامی
خداوند متعال در آیات انتهایی سوره مبارکه بقره اختصاصاً بحث «ربا» را مطرح کرده و تکلیف مۆمنان را در مواجهه با اموال باقی مانده از ربا را مشخص می‌کند که متن آن به شرح ذیل است:
«یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِیَ مِنَ الْرِّبَو اْ إِنْ کُنْتُمْ مُۆْمِنِینَ» (بقره آیه 278‏)
ای کسانی که ایمان آورده‏اید! تقوای الهی پیشه کنید و آنچه را از (مطالبات) ربا باقی مانده است، رها کنید، اگر ایمان دارید.

نکته:
در آیات قبل به مفاسد ربا اشاره شد که ربا فرد و جامعه را از تعادل خارج و آشفته می‏کند؛ «یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطَانُ» و روشن شد که ربا در حقیقت کم شدن است، نه زیاد شدن؛ «یمحق الربا» اکنون نهی از ربا را صریحاً بیان می‏کند. «وَذَرُواْ مَا بَقِیَ مِنَ الرِّبَا».
در تفاسیرِ مجمع البیان، المیزان و مراغی نقل شده است که وقتی آیه تحریم ربا نازل شد، برخی از صحابه همانند خالدبن ولید، عباس و عثمان، از مردم مقداری طلب از بابت ربا داشتند، آنها در مورد طلبکاری خود، از پیامبر صلی الله علیه وآله کسب تکلیف کردند و آیه فوق نازل شد. پیامبر صلی الله علیه وآله بعد از نزول این آیه فرمود: عباس، عموی من نیز حقّ مطالبه ربا ندارد و قبل از همه، باید خویشان من دست از ربا بردارند. همچنان که در طی خطبه‏ای فرمود: «وکلّ ربا فی الجاهلیة موضوع تحت قدمیّ هاتین و اوّل ربا اَضع ربا العباس» تمام رباهای مقرر در دوره جاهلیّت را زیر پای می‏اندازم و از همه پیشتر رباهایی که برای عباس است.
به توبه کنندگان، نباید بخاطر خلاف‏کاری‏های پیشین ظلمی شود. سرزنش کسانی که قبلاً خلاف‏کار بوده‏اند ممنوع است. «فان تبتم... لاتَظلمون ولاتُظلمون»
پیام‌ها:
1- رباخواری، از عادات زمان جاهلیت بود که مسلمانان صدر اسلام نیز به آن آلوده بودند. «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ... ذَرُواْ»
2- تقوا، مرحله‏ای بالاتر از ایمان است. «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ»
3- رباخوار، مالک بهره نمی‏شود و اسلام سود رَبَوی را به رسمیت نمی‏شناسد. «وَذَرُواْ مَا بَقِیَ مِنَ الرِّبَا»4- لازمه ایمان وتقوا، صرف نظر کردن از مال حرام است. «إِن کُنتُم مُّۆْمِنِینَ»
«فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُواْ فَأْذَنُواْ بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِنْ تُبْتُمْ فَلَکُمْ رُءُوسُ أَمْوَ لِکُمْ لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ» (بقره 279)
پس اگر چنین نکردید، (بدانید که) اعلان جنگ با خدا و رسولش داده‏اید و اگر توبه کنید، (اصل) سرمایه‏های شما از آنِ خودتان است. (ودر این صورت) نه ستم می‏کنید و نه بر شما ستم می‏شود.

نکته:
در اسلام، نه اجازه ربا و بهره‏کشی و استثمار داده شده و نه اموال مردم یک‏ جانبه مصادره می‏شود. در بعضی نظام‏ها، مالکیت ملغی و تمام اموال را از صاحبانشان می‏گیرند و در برخی دیگر، استثمار و بهره‏کشی و ربا، به هر شکلی آزاد است.‏
پیام‌ها:
1- رباخوار، محارب با خداست. او باید بداند که در این جنگ، در یک طرف او قرار دارد و در طرف دیگر، خداوند جبّار. «فَأْذَنُواْ بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ»
2- رباخواری، گناه کبیره است. چون اعلام جنگ با خداوند است. «بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ»
شیطان
3- رباخوار، گمان نکند با مردم محروم طرف است، بلکه خداوند به حمایت از محرومان برخاسته و از حقّ آنان دفاع می‏کند. «بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ»
4- چون رباخوار محارب با خداست، از وظایف حکومت اسلامی مبارزه با رباخوارای است. «فَأْذَنُواْ بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ»
5 - برای محاربین با خدا نیز راه توبه باز است. «بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ... وَإِنْ تُبْتُمْ»
6-رباخوار، تنها مالک اصل مال است، نه بهره آن. «فَلَکُمْ رُءُوسُ أَمْوَ لِکُمْ»
7- برای نجات محرومان، اصل مالکیّت مردم را نادیده نگیرید و مالکیت خصوصی در اقتصاد اسلامی پذیرفته شده است. «فَلَکُمْ رُءُوسُ أَمْوَ لِکُمْ »
8 - سلطه‌پذیری و سلطه‌گری هر دو محکوم است، نه ظلم ببینید و نه ظلم روا دارید. «لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ»
9- انتقام ممنوع است. به رباخوار توبه کننده نیز نباید ظلم شود. «فَلَکُمْ رُءُوسُ أَمْوَ لِکُمْ لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ»
10- به توبه کنندگان، نباید بخاطر خلاف‏کاری‏های پیشین ظلمی شود. سرزنش کسانی که قبلاً خلاف‏کار بوده‏اند ممنوع است. «فان تبتم... لاتَظلمون ولاتُظلمون»
11- استقرار عدالت اقتصادی، از وظایف حکومت اسلامی است. «لَا تَظْلِمُونَ وَلَا تُظْلَمُونَ»
«وَاتَّقُواْ یَوْماً تُرْجَعُونَ فِیهِ إِلَی‏ اللَّهِ ثُمّ