تفسیر قرآن
ادامه نکات تفسیری آیه 6 سوره حمد
در قرآن و روايات، نمونه هاى زيادى آمده كه در آنها به جنبه ى اعتدال، تأكيد و از افراط و تفريط نهى شده است. به موارد ذيل توجّه كنيد:
* «كلوا و اشربوا و لاتسرفوا»(58) بخوريد و بياشاميد، ولى اسراف نكنيد.
* «لا تَجعل يدك مَغلولةً الى عُنقك و لاتبسُطها كلّ البَسط»(59) در انفاق، نه دست بر گردن قفل كن - دست بسته باش - و نه چنان گشاده دستى كن كه خود محتاج شوى.
* «الّذين اذا أنفقوا لم يسرفوا و لم يقتروا و كان بين ذلك قواماً»(60) مومنان، به هنگام انفاق نه اهل اسرافند و نه اهل بخل، بلكه ميانه رو هستند.
* «لا تجهر بصلاتك و لاتخافت بها وابتغ بين ذلك سبيلاً»(61) نماز را نه بلند بخوان ونه آهسته، بلكه با صداى معتدل بخوان.
* نسبت به والدين احسان كن؛ «و بالوالدين احساناً»(62) امّا اگر تو را از راه خدا بازداشتند، اطاعت از آنها لازم نيست. «ان جاهداك على ان تشرك بى... فلاتطعهما»(63)
* پيامبر هم رسالت عمومى دارد؛ «و كان رسولاً نبيّاً»(64) و هم خانواده خويش را دعوت مى كند. «و كان يأمر أهله بالصّلاة»(65)
* اسلام هم نماز را سفارش مى كند كه ارتباط با خالق است؛ «اقيموا الصّلاة» و هم زكات را توصيه مى كند كه ارتباط با مردم است. «اتوا الزكاة»(66)
* نه محبت ها شما را از گواهى حقّ منحرف سازد؛ «شهداء لِلّه و لو على انفسكم»(67) و نه دشمنى ها شما را از عدالت دور كند. «و لا يَجرِمنّكم شَنئان قوم»(68)
* مؤمنان هم دافعه دارند؛ «أشداء على الكفار» و هم جاذبه دارند. «رحماء بينهم»(69)
* هم ايمان و باور قلبى لازم است؛ «امنوا» و هم عمل صالح. «عملوا الصالحات»(70)
* هم اشك و دعا و درخواست پيروزى از خدا لازم است؛ «ربّنا افرغ علينا صبراً»(71) و هم صبورى وپايدارى در سختى ها. «عشرون صابرون يغلبوا مأتين»(72) شب عاشورا امام حسين عليه السلام هم مناجات مى كرد و هم شمشير تيز مى كرد.
* روز عرفه و شب عيد قربان، زائر خانه ى خدا دعا مى خواند و روز عيد بايد در قربانگاه با خون آشنا شود.
* اسلام مالكيّت را مى پذيرد، «الناس مسلّطون على اموالهم»(73) ولى اجازه ضرر زدن به ديگرى را نمى دهد و آن را محدود مى سازد. «لا ضَرر و لا ضِرار»(74)
آرى، اسلام دين يك بعدى نيست كه تنها به جنبه اى توجّه كند و جوانب ديگر را فراموش كند، بلكه در هر كارى اعتدال وميانه روى وراه مستقيم را سفارش مى كند.
58) اعراف، 31.
59) اسراء، 29.
60) فرقان، 67.
61) اسراء، 110.
62) بقره، 83.
63) لقمان، 15.
64) مريم، 51.
65) مريم، 15.
66) بقره، 43.
67) نساء، 135.
68) مائده، 8.
69) فتح، 9.
70) بقره، 25.
71) بقره، 250.
72) انفال، 65.
73) بحار، ج 2، ص 272.
74) كافى، ج 5، ص 28.
بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر
در قرآن و روايات، نمونه هاى زيادى آمده كه در آنها به جنبه ى اعتدال، تأكيد و از افراط و تفريط نهى شده است. به موارد ذيل توجّه كنيد:
* «كلوا و اشربوا و لاتسرفوا»(58) بخوريد و بياشاميد، ولى اسراف نكنيد.
* «لا تَجعل يدك مَغلولةً الى عُنقك و لاتبسُطها كلّ البَسط»(59) در انفاق، نه دست بر گردن قفل كن - دست بسته باش - و نه چنان گشاده دستى كن كه خود محتاج شوى.
* «الّذين اذا أنفقوا لم يسرفوا و لم يقتروا و كان بين ذلك قواماً»(60) مومنان، به هنگام انفاق نه اهل اسرافند و نه اهل بخل، بلكه ميانه رو هستند.
* «لا تجهر بصلاتك و لاتخافت بها وابتغ بين ذلك سبيلاً»(61) نماز را نه بلند بخوان ونه آهسته، بلكه با صداى معتدل بخوان.
* نسبت به والدين احسان كن؛ «و بالوالدين احساناً»(62) امّا اگر تو را از راه خدا بازداشتند، اطاعت از آنها لازم نيست. «ان جاهداك على ان تشرك بى... فلاتطعهما»(63)
* پيامبر هم رسالت عمومى دارد؛ «و كان رسولاً نبيّاً»(64) و هم خانواده خويش را دعوت مى كند. «و كان يأمر أهله بالصّلاة»(65)
* اسلام هم نماز را سفارش مى كند كه ارتباط با خالق است؛ «اقيموا الصّلاة» و هم زكات را توصيه مى كند كه ارتباط با مردم است. «اتوا الزكاة»(66)
* نه محبت ها شما را از گواهى حقّ منحرف سازد؛ «شهداء لِلّه و لو على انفسكم»(67) و نه دشمنى ها شما را از عدالت دور كند. «و لا يَجرِمنّكم شَنئان قوم»(68)
* مؤمنان هم دافعه دارند؛ «أشداء على الكفار» و هم جاذبه دارند. «رحماء بينهم»(69)
* هم ايمان و باور قلبى لازم است؛ «امنوا» و هم عمل صالح. «عملوا الصالحات»(70)
* هم اشك و دعا و درخواست پيروزى از خدا لازم است؛ «ربّنا افرغ علينا صبراً»(71) و هم صبورى وپايدارى در سختى ها. «عشرون صابرون يغلبوا مأتين»(72) شب عاشورا امام حسين عليه السلام هم مناجات مى كرد و هم شمشير تيز مى كرد.
* روز عرفه و شب عيد قربان، زائر خانه ى خدا دعا مى خواند و روز عيد بايد در قربانگاه با خون آشنا شود.
* اسلام مالكيّت را مى پذيرد، «الناس مسلّطون على اموالهم»(73) ولى اجازه ضرر زدن به ديگرى را نمى دهد و آن را محدود مى سازد. «لا ضَرر و لا ضِرار»(74)
آرى، اسلام دين يك بعدى نيست كه تنها به جنبه اى توجّه كند و جوانب ديگر را فراموش كند، بلكه در هر كارى اعتدال وميانه روى وراه مستقيم را سفارش مى كند.
58) اعراف، 31.
59) اسراء، 29.
60) فرقان، 67.
61) اسراء، 110.
62) بقره، 83.
63) لقمان، 15.
64) مريم، 51.
65) مريم، 15.
66) بقره، 43.
67) نساء، 135.
68) مائده، 8.
69) فتح، 9.
70) بقره، 25.
71) بقره، 250.
72) انفال، 65.
73) بحار، ج 2، ص 272.
74) كافى، ج 5، ص 28.
بر گرفته از کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر
۹۴۶
۳۰ فروردین ۱۴۰۳
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.