ببخشید طولانیه
ببخشید طولانیه
مناظرات درباره صلوات و سلام بر آل محمد (صلی الله علیه و آله)
می‌دانیم که بسیاری از اهل تسنن وقتی که نام علی (علیه‌السلام) را می‌برند به جای (علیه السلام) می‌گویند :
«کرم الهه وجهه؛ خداوند مقامش را ارجمند کند.»
در حالی که در مورد سایر صحابه رسول خدا(صلی الله علیه و آله) می‌گویند:
«رضی الله عنه؛ خدا از او راضی شود.»
زیرا خود آن‌ها معتقدند که امام علی(علیه‌السلام) گناهی نکرده است تا درباره‌اش «رضی الله عنه» گفته شود،
بلکه باید درباره علی(علیه‌السلام) گفت:
«خدا بر مقامش بیافزاید»
اینک این سؤال پیش می‌آید که چرا با ذکر نام علی(علیه‌السلام) جمله «علیه‌السلام» نمی‌گویند؟
برای پاسخ به این سؤال به مناظره زیر توجه کنید:
دکتر تیجانی، در مسیر خود از قاهره به عراق، در میان کشتی، دوستی دانشمند پیدا کرد به نام «استاد منعم» که از استادان دانشگاه و دانشمندان شیعه از اهالی عراق بود.
آن دو در کشتی با هم گفت و گو می‌کردند. و سپس در عراق به گفت و گو و مناظرات خود ادامه دادند.
یکی از مناظرات این بود که روزی در خانه «استاد منعم» در بغداد، چنین مناظره شد:
دکتر سماوی:
شما شیعیان مقام علی (علیه‌السلام) را به قدری بالا می‌برید که او را در ردیف پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) قرار می‌دهید،
یرا بعد از نام او به جای «کرم الله وجهه» و... جمله «علیه السلام» یا «علیه الصلاة و السلام» می‌گویید،
با اینکه سلام و صلوات مخصوص پیامبر(صلی الله علیه و آله) است. چنان که در قرآن می‌خوانیم:
«إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا؛
همانا خداوند و فرشتگان بر پیامبر درود می‌فرستند. ای کسانی که ایمان آورده‌اید بر او درود بفرستید و سلام دهید و تسلیم فرمانش باشید.»
استاد منعم:
آری، دست گفتی! ما هنگامی که نام امیرمؤمنان علی(علیه‌السلام) و سایر امامان معصوم(علیهم‌السلام) را می‌بریم، «علیه‌السلام) می‌گوییم،
ولی این به آن معنی نیست که ما آن‌ها را پیامبر و یا در درجه پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) می‌دانیم.
دکتر سماوی:
پس به چه دلیل بر آن‌ها سلام و صلوات می‌فرستید؟
استاد منعم:
به دلیل همین آیه‌ای که خوانده شد:
«ان الله و ملائکته یصلون علی النبی...»
آیا تفسیر این آیه را خوانده‌ای؟
مفسران شیعه و سنی به اتفاق نقل می‌کنند:
هنگامی که این آیه نازل شد، جمعی از اصحاب از پیامبر (صلی الله علیه و آله) پرسیدند:
« ای رسول خدا، اصل چگونگی صلوات و سلام بر تو را فهمیدیم، ولی نفهمیدیم چگونه بر تو درود و صلوات بفرستیم؟»
پیامبر(صلی الله علیه و آله) در پاسخ فرمود: بگویید :
«اللهم صل علی محمد و آل محمد، کما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم فی العالمین انک حمید مجید؛
خدایا! درود و رحمت بفرست بر محمد و آل محمد، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم در میان جهانیان درود و رحمت فرستادی، تو ستوده والا هستی.»[19]
نیز فرمود:
«لا تصلوا علی الصلاة التبراء؛
هرگز بر من صلوات ناقص نفرستید.»
پرسیدند:
«صلوات ناقص چیست؟»
فرمود: اینکه فقط بگویید :
«اللهم صل علی محمد» (بدون دنباله آن) ناقص است،
بلکه بگویید:
«اللهم صل علی محمد و آل محمد» ، که صلوات کامل است [20]
در روایات متعدد آمده است که صلوات کامل بفرستید، و جمله «آل محمد» را در آخر آن حذف نکنید،
و حتی در تشهد نماز ، تمام فقهای اهل بیت (علیهم‌السلام) آن را واجب می‌دانند، و از فقهای اهل تسنن ،
امام شافعی آن را در تشهد دوم نماز‌های واجب، واجب می‌داند. [21]
جالب اینکه شافعی بر اساس همین فتوا، در شعر معروف خود چنین تصریح می‌کند:
« یا اهل بیت رسول الله حبکم فرض من الله فی القرآن انزله
کفـاکم من عـظـیم الـقدر انکم من لم یصل علیکم لا صلاة له [22]
ترجمه :
ای اهل بیت رسول خدا! دوستی شما فریضه و واجبی است که خداوند در قرآن، آن را نازل کرده است،
در مقام و عظمت شما همین بس که هر کس در نماز بر شما صلوات نفرستد، نمازش باطل است.»
دکتر سماوی در حالی که سخت تحت تأثیر قرار گرفته بود، و این گفتار مستدل بر قلبش نشسته بود
گفت:
در این جهت می‌پذیرم که آل محمد(صلی الله علیه و آله) شریک در صلوات پیامبر(صلی الله علیه و آله) هستند،
و ما هم وقتی که صلوات بر پیامبر(صلی الله علیه و آله) می‌فرستیم، اصحاب و آل آن حضرت را نیز شریک در صلوات می‌سازیم،
ولی این را قبول نداریم که اگر تنها نام علی ذکر شد، بگوییم«علیه‌السلام» یا «سلام خدا بر او».[23]
استاد منعم:
آیا کتاب صحیح بخاری را قبول دارید؟
دکتر سماوی:
آری، این کتاب را امامی عالی مقام ا
مناظرات درباره صلوات و سلام بر آل محمد (صلی الله علیه و آله)
می‌دانیم که بسیاری از اهل تسنن وقتی که نام علی (علیه‌السلام) را می‌برند به جای (علیه السلام) می‌گویند :
«کرم الهه وجهه؛ خداوند مقامش را ارجمند کند.»
در حالی که در مورد سایر صحابه رسول خدا(صلی الله علیه و آله) می‌گویند:
«رضی الله عنه؛ خدا از او راضی شود.»
زیرا خود آن‌ها معتقدند که امام علی(علیه‌السلام) گناهی نکرده است تا درباره‌اش «رضی الله عنه» گفته شود،
بلکه باید درباره علی(علیه‌السلام) گفت:
«خدا بر مقامش بیافزاید»
اینک این سؤال پیش می‌آید که چرا با ذکر نام علی(علیه‌السلام) جمله «علیه‌السلام» نمی‌گویند؟
برای پاسخ به این سؤال به مناظره زیر توجه کنید:
دکتر تیجانی، در مسیر خود از قاهره به عراق، در میان کشتی، دوستی دانشمند پیدا کرد به نام «استاد منعم» که از استادان دانشگاه و دانشمندان شیعه از اهالی عراق بود.
آن دو در کشتی با هم گفت و گو می‌کردند. و سپس در عراق به گفت و گو و مناظرات خود ادامه دادند.
یکی از مناظرات این بود که روزی در خانه «استاد منعم» در بغداد، چنین مناظره شد:
دکتر سماوی:
شما شیعیان مقام علی (علیه‌السلام) را به قدری بالا می‌برید که او را در ردیف پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) قرار می‌دهید،
یرا بعد از نام او به جای «کرم الله وجهه» و... جمله «علیه السلام» یا «علیه الصلاة و السلام» می‌گویید،
با اینکه سلام و صلوات مخصوص پیامبر(صلی الله علیه و آله) است. چنان که در قرآن می‌خوانیم:
«إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا؛
همانا خداوند و فرشتگان بر پیامبر درود می‌فرستند. ای کسانی که ایمان آورده‌اید بر او درود بفرستید و سلام دهید و تسلیم فرمانش باشید.»
استاد منعم:
آری، دست گفتی! ما هنگامی که نام امیرمؤمنان علی(علیه‌السلام) و سایر امامان معصوم(علیهم‌السلام) را می‌بریم، «علیه‌السلام) می‌گوییم،
ولی این به آن معنی نیست که ما آن‌ها را پیامبر و یا در درجه پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) می‌دانیم.
دکتر سماوی:
پس به چه دلیل بر آن‌ها سلام و صلوات می‌فرستید؟
استاد منعم:
به دلیل همین آیه‌ای که خوانده شد:
«ان الله و ملائکته یصلون علی النبی...»
آیا تفسیر این آیه را خوانده‌ای؟
مفسران شیعه و سنی به اتفاق نقل می‌کنند:
هنگامی که این آیه نازل شد، جمعی از اصحاب از پیامبر (صلی الله علیه و آله) پرسیدند:
« ای رسول خدا، اصل چگونگی صلوات و سلام بر تو را فهمیدیم، ولی نفهمیدیم چگونه بر تو درود و صلوات بفرستیم؟»
پیامبر(صلی الله علیه و آله) در پاسخ فرمود: بگویید :
«اللهم صل علی محمد و آل محمد، کما صلیت علی ابراهیم و آل ابراهیم فی العالمین انک حمید مجید؛
خدایا! درود و رحمت بفرست بر محمد و آل محمد، همان گونه که بر ابراهیم و آل ابراهیم در میان جهانیان درود و رحمت فرستادی، تو ستوده والا هستی.»[19]
نیز فرمود:
«لا تصلوا علی الصلاة التبراء؛
هرگز بر من صلوات ناقص نفرستید.»
پرسیدند:
«صلوات ناقص چیست؟»
فرمود: اینکه فقط بگویید :
«اللهم صل علی محمد» (بدون دنباله آن) ناقص است،
بلکه بگویید:
«اللهم صل علی محمد و آل محمد» ، که صلوات کامل است [20]
در روایات متعدد آمده است که صلوات کامل بفرستید، و جمله «آل محمد» را در آخر آن حذف نکنید،
و حتی در تشهد نماز ، تمام فقهای اهل بیت (علیهم‌السلام) آن را واجب می‌دانند، و از فقهای اهل تسنن ،
امام شافعی آن را در تشهد دوم نماز‌های واجب، واجب می‌داند. [21]
جالب اینکه شافعی بر اساس همین فتوا، در شعر معروف خود چنین تصریح می‌کند:
« یا اهل بیت رسول الله حبکم فرض من الله فی القرآن انزله
کفـاکم من عـظـیم الـقدر انکم من لم یصل علیکم لا صلاة له [22]
ترجمه :
ای اهل بیت رسول خدا! دوستی شما فریضه و واجبی است که خداوند در قرآن، آن را نازل کرده است،
در مقام و عظمت شما همین بس که هر کس در نماز بر شما صلوات نفرستد، نمازش باطل است.»
دکتر سماوی در حالی که سخت تحت تأثیر قرار گرفته بود، و این گفتار مستدل بر قلبش نشسته بود
گفت:
در این جهت می‌پذیرم که آل محمد(صلی الله علیه و آله) شریک در صلوات پیامبر(صلی الله علیه و آله) هستند،
و ما هم وقتی که صلوات بر پیامبر(صلی الله علیه و آله) می‌فرستیم، اصحاب و آل آن حضرت را نیز شریک در صلوات می‌سازیم،
ولی این را قبول نداریم که اگر تنها نام علی ذکر شد، بگوییم«علیه‌السلام» یا «سلام خدا بر او».[23]
استاد منعم:
آیا کتاب صحیح بخاری را قبول دارید؟
دکتر سماوی:
آری، این کتاب را امامی عالی مقام ا
۳.۸k
۱۹ تیر ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۸)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.