روندِ پدید آمدنِ اسلام – 05 (ویرایش 2)
روندِ پدید آمدنِ اسلام – 05 (ویرایش 2)
_________________________________________
در سال 560 ز. {زادروزی}(میلادی) ، «ایستمی‌خان» (1) ، خانِ «خانفرمائیِ باختریِ ترک» (2) ، که رهگزینی کرده بود (تصمیم گرفته بود) جنگ خود با «ترک‌هایِ هپتالی» (3) را آغاز کند ؛ پیشاپیش از «ایران ساسانی» (4) خواست که در روند این جنگ ، به «ترک‌های هپتالی» کمک نکند ؛ و «خسرو انوشیروان» (5) ، از آنرو که بارها در جنگ با «ترک‌هایِ هپتالی» ، از آنها شکست خورده بود ؛ برایِ «سزا رساندن به» (انتقام‌گیری از) «ترک‌های هپتالی» ، این خواستهء «خانفرمائیِ باختریِ ترک» را پذیرفت ، ولی باید دانست که این گُزیده‌راهِ (تصمیمِ) «خسرو انوشیروان» ، بسیار نادرست بود ؛ و او میبایست که با «ترک‌هایِ هپتالی» همپیمان میشد ، و با همهء نیرو و توانش به «خانفرمائیِ باختریِ ترک» (2) و «خانفرمائیِ خاوریِ ترک» (6) می‌تاخت ، و آنها را به پس‌نشینی به سرزمین نیاکانی‌شان ، وادار میکرد ؛ و بواژگانی دیگر ، آنها را وادار میکرد که به فراز (شمال) مغولستان ، پس‌نشینی (عقی‌نشینی) کنند ؛ و افزون بر این ، ارتش آنها را نیز نابود میکرد.
به هر روی ، در سال 560 زادروزی (میلادی) ، «خانفرمائیِ باختریِ ترک» (2) ، با تاختن به قلمروی «ترک‌هایِ هپتالی» (3) ، «نبردِ بخارا» (7) را آغاز کرد ، و این جنگ را با پیروزی خود ، به پایان رساند ؛ و نیمهء فرازیِ (شمالیِ) قلمروی «ترک‌هایِ هپتالی» را به خاکِ خود افزود (8) . ناگفته نباید بماند که «فرمانراناد (هیئتِ حاکمه) و سپاهیانِ مغول» ، پیش از آغازِ این جنگ ، از قلمرویِ هپتالیان بیرون رفتند و به اروپا گریختند ؛ و «تیرهء (طایفهء) آوارهایِ پانونیا» (9) ، نام گرفتند (8)(10).
پس از پایان یافتن «نبرد بخارا» ، «ایستمی‌خان» (1) ، که رهبر و فرماندهء «خانفرمائیِ باختریِ ترک» (1) بود ، با بزرگان نیمهء پدفرازی (جنوبی) قلمروی «ترک‌هایِ هپتالی» ، دیدار کرد و در پایانِ این دیدار ، یکی از هپتالیان بنام «فغانیش» ، به پادشاهی «هپتال پدفرازی (جنوبی)» ، برگزیده شد (7).
«خسرو انوشیروان» ، با آگاه شدن از دوستانه شدن رهمندی‌هایِ (روابطِ) «ایستمی‌خان» (1) با بزرگان بخش پدفرازی (جنوبی) قلمروی «هپتالیان» ، بسیار ناخشنود شد ؛ این ناخشنودی خود را به گوش «ایستمی‌خان» رساند ؛ و «ایستمی‌خان» به فریبی دیگر روی آورد و یک «دختر ترک بسیار زیبارو و زیباپیکر» و «گنجینه‌ای از زر و سیم» را به «خسرو انوشیروان» پیشکش (هدیه) کرد (1) ؛ ولی با اینچگونی (با اینحال) ، نمایندهء «خسرو انوشیروان» ، توان (قدرت) جنگی «ایران ساسانی» را به فرستادهء «ایستمی‌خان» یادآور شد ؛ و به او پذیراند (قبولاند) که «پادشاهی تازهء هپتالیان» ، فرمانبر «ایران ساسانی» باشد ؛ و همچنین ، «خانفرمائیِ باختریِ ترک» نیز ، همپیمان «شاهنشاهی ایران ساسانی» باشد (1) . «ایستمی‌خان» هم که برنامه داشت ، «ایران ساسانی» را نیز زورگیری (تسخیر) کند ؛ در دنبالهء راهبردهای (سیاست‌های) فریبکارانه‌اش ، در نما (در ظاهر) ، این خواستهء «خسرو انوشیروان» را پذیرفت.
(1) https://en.wikipedia.org/wiki/Ist%C3%A4mi
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Western_Turkic_Khaganate
(3) https://en.wikipedia.org/wiki/Hephthalites
(4) https://en.wikipedia.org/wiki/Sasanian_Empire
(5) https://en.wikipedia.org/wiki/Khosrow_I
(6) https://en.wikipedia.org/wiki/Eastern_Turkic_Khaganate
(7) https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Gol-Zarriun
(8) http://geacron.com/home-en/
(9) نوشتار (کتاب) «اطلس تاریخی جهان» ، نوشتهء «کالین مک ایودی» ، برگردان (ترجمهء) «فریدون فاطمی» ، «چاپ و پخش» (انتشارات) «نشر مرکز» ، چاپ چهارم
(10) https://en.wikipedia.org/wiki/Pannonian_Avars
_________________________________________
در سال 560 ز. {زادروزی}(میلادی) ، «ایستمی‌خان» (1) ، خانِ «خانفرمائیِ باختریِ ترک» (2) ، که رهگزینی کرده بود (تصمیم گرفته بود) جنگ خود با «ترک‌هایِ هپتالی» (3) را آغاز کند ؛ پیشاپیش از «ایران ساسانی» (4) خواست که در روند این جنگ ، به «ترک‌های هپتالی» کمک نکند ؛ و «خسرو انوشیروان» (5) ، از آنرو که بارها در جنگ با «ترک‌هایِ هپتالی» ، از آنها شکست خورده بود ؛ برایِ «سزا رساندن به» (انتقام‌گیری از) «ترک‌های هپتالی» ، این خواستهء «خانفرمائیِ باختریِ ترک» را پذیرفت ، ولی باید دانست که این گُزیده‌راهِ (تصمیمِ) «خسرو انوشیروان» ، بسیار نادرست بود ؛ و او میبایست که با «ترک‌هایِ هپتالی» همپیمان میشد ، و با همهء نیرو و توانش به «خانفرمائیِ باختریِ ترک» (2) و «خانفرمائیِ خاوریِ ترک» (6) می‌تاخت ، و آنها را به پس‌نشینی به سرزمین نیاکانی‌شان ، وادار میکرد ؛ و بواژگانی دیگر ، آنها را وادار میکرد که به فراز (شمال) مغولستان ، پس‌نشینی (عقی‌نشینی) کنند ؛ و افزون بر این ، ارتش آنها را نیز نابود میکرد.
به هر روی ، در سال 560 زادروزی (میلادی) ، «خانفرمائیِ باختریِ ترک» (2) ، با تاختن به قلمروی «ترک‌هایِ هپتالی» (3) ، «نبردِ بخارا» (7) را آغاز کرد ، و این جنگ را با پیروزی خود ، به پایان رساند ؛ و نیمهء فرازیِ (شمالیِ) قلمروی «ترک‌هایِ هپتالی» را به خاکِ خود افزود (8) . ناگفته نباید بماند که «فرمانراناد (هیئتِ حاکمه) و سپاهیانِ مغول» ، پیش از آغازِ این جنگ ، از قلمرویِ هپتالیان بیرون رفتند و به اروپا گریختند ؛ و «تیرهء (طایفهء) آوارهایِ پانونیا» (9) ، نام گرفتند (8)(10).
پس از پایان یافتن «نبرد بخارا» ، «ایستمی‌خان» (1) ، که رهبر و فرماندهء «خانفرمائیِ باختریِ ترک» (1) بود ، با بزرگان نیمهء پدفرازی (جنوبی) قلمروی «ترک‌هایِ هپتالی» ، دیدار کرد و در پایانِ این دیدار ، یکی از هپتالیان بنام «فغانیش» ، به پادشاهی «هپتال پدفرازی (جنوبی)» ، برگزیده شد (7).
«خسرو انوشیروان» ، با آگاه شدن از دوستانه شدن رهمندی‌هایِ (روابطِ) «ایستمی‌خان» (1) با بزرگان بخش پدفرازی (جنوبی) قلمروی «هپتالیان» ، بسیار ناخشنود شد ؛ این ناخشنودی خود را به گوش «ایستمی‌خان» رساند ؛ و «ایستمی‌خان» به فریبی دیگر روی آورد و یک «دختر ترک بسیار زیبارو و زیباپیکر» و «گنجینه‌ای از زر و سیم» را به «خسرو انوشیروان» پیشکش (هدیه) کرد (1) ؛ ولی با اینچگونی (با اینحال) ، نمایندهء «خسرو انوشیروان» ، توان (قدرت) جنگی «ایران ساسانی» را به فرستادهء «ایستمی‌خان» یادآور شد ؛ و به او پذیراند (قبولاند) که «پادشاهی تازهء هپتالیان» ، فرمانبر «ایران ساسانی» باشد ؛ و همچنین ، «خانفرمائیِ باختریِ ترک» نیز ، همپیمان «شاهنشاهی ایران ساسانی» باشد (1) . «ایستمی‌خان» هم که برنامه داشت ، «ایران ساسانی» را نیز زورگیری (تسخیر) کند ؛ در دنبالهء راهبردهای (سیاست‌های) فریبکارانه‌اش ، در نما (در ظاهر) ، این خواستهء «خسرو انوشیروان» را پذیرفت.
(1) https://en.wikipedia.org/wiki/Ist%C3%A4mi
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Western_Turkic_Khaganate
(3) https://en.wikipedia.org/wiki/Hephthalites
(4) https://en.wikipedia.org/wiki/Sasanian_Empire
(5) https://en.wikipedia.org/wiki/Khosrow_I
(6) https://en.wikipedia.org/wiki/Eastern_Turkic_Khaganate
(7) https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Gol-Zarriun
(8) http://geacron.com/home-en/
(9) نوشتار (کتاب) «اطلس تاریخی جهان» ، نوشتهء «کالین مک ایودی» ، برگردان (ترجمهء) «فریدون فاطمی» ، «چاپ و پخش» (انتشارات) «نشر مرکز» ، چاپ چهارم
(10) https://en.wikipedia.org/wiki/Pannonian_Avars
۵.۳k
۲۶ مهر ۱۴۰۱
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.