علیرضا سپاهی لایین
استاد "علیرضا سپاهی لایین" شاعر و نویسنده‌ی کورد کرمانج، زاده‌ی روستای "سنگديوار" از توابع بخش "لاين" در "دهستان هزار مسجد" از توابع "كلات نادری، حدود ۱۸۰ كيلومتری شمال شرق مشهد است.
در شناسنامه زاده‌ی، يك آبان ۱۳۵۰ خورشیدی است اما به روایت والدین در شب چله‌ی سال ۱۳۴۹ به دنیا آمده است. ایشان اکنون ساکن مشهد هستند.
سطح تحصیلات استاد سپاهی، کارشناسی زبان فرانسه است و كارمند دانشگاه فردوسی مشهد، روزنامه‌نگار روزنامه شهرآرا مشهد و نويسند‌ه‌ی صدا و سيمای مرکز خراسان رضوی است.
▪︎کتاب‌شناسی:
- سه دلوپ؛ (سه قطره باران): در بر گیرنده‌ی ۱۰۰۰ سه‌خشتی کُردی است با رسم‌الخط آرامی و ترجمه‌ی فارسی، و گواهی بر زندگی سیال و مؤثر قالب سه‌خشتی در میان کُردهای امروز خراسان.
- مینامال، (شمعی در خانه‌ی عشاق): مجموعه‌ی دوبیتی‌های کُردی. - دوبیتی (دومالک)، قالبی قدیمی است که هموطنان کُرد، به دلیل ظرافت و ظرفیت خاص حسی و عاطفی، دلبستگی عمیق و دیرین بدان دارند.
- دوچار.
▪نمونه‌ی شعر کوردی:
(۱)
[کورد]
کورد، یانێ ئشق و هەڤدو خواستن
کورد، یانێ وار و دل پاراستن
کورد، یانێ ئاشقێ و سادەتێد
کورد، یانێ رندێ و ئازادەتێ
کورد، یانێ چاڤ و دەست و دل ڤە‌بوون
کورد، یانێ سفرەدارێ، یانێ هوون؛
هوون پلنگێ ڤی وەلاتا نه، هەڤال
هین ژی ب بیرا چیان مانه، هەڤال
ئەم قە ئەو کوردێن بەرێنی، چاڤنۆ
ئەم گولێن باغێ وه نی، دێ باڤنۆ!
ئەم خزانێ رند و دلپاکێ وە‌نی
هین ژی ئەم ل سەر رێ و رێجا خوه‌نی
هین ژی ل ناڤ مه جەج و ئیوەز هەنه
هین ژی دەرجینارێ مه، چاڤ ل مه‌نه
هین ژی گولمەمە ل ناڤ کوردان پرن
خەلک، هین ناڤێ مەرارێ دگرن
هین ژی ملواری و گولنار و خەجان
سا هەڤالان، دانە سەر دەستێ خوه جان
هین ژی ئەم پرباخشش و دل‌پاکنی
سا هەمیزەک رندێ را، دلچاکنی
سەر گەپا خوه، جان ددن، خەلکی مه‌هین
جان، سەوا رندان ددن خەلکێ مه‌هین
تام و تینا مه قه هین ژی باخششه
هەڤدو باخشاندن ژ ناڤ مه ناکشه
مه ب جوز ئشقێ، نەدیه ل دنێ
ئەم قە سا ڤێ دەنگ و ناڤا، هاتنی
ئەم مینا ئاڤا زەلالێ کانیان
چوونی تا جۆلگێ و سەر سفرا تیان
ئەم ل ناڤ کەریێ مەراران، بەرخنی
ئەم خزانێن چنگێ چی نی، مەرخنی
مە دەریغە خوه ژ گولژینێ تونه
مه پەشیمانێ ژ باخشینێ تونه
مه نیشان دایه وه خەلکێ رووی دنێ
خوین، ب خوینێ نێ کڕین و شووشتنێ
ئەز ب قوروانه وه کوردێن خابرا
هوون بباخشینن گەرێ ڤی شائرا
هەرچ ل شێئرێ خوه تینم، ژ وه‌یه
هەرچ دنڤیسم، دبینم هین هەیه
ئەز ب قوربانه وه کوردان بم کو هین
چاڤێ من، گولتر ژ وه رندان، نەدین
ئاپ و خال و خا برانۆ، هوون سەرن
هوون ب گەپێ دوشمەنێ مه ناکەرن
ئەز ب قوربانه وە بم کو ئاشقن
هەرچ من گۆت، زیدەتر ژی لایقن
خا برا، دێ باڤ، ئاپان و مەتان
وە بپارێزه خوەدێ ژ ئافەتان
ئافەتا کوردان جودابوونه هەڤال
ئافەتا ئاران خەڤابوونه، هەڤال!
وە بپارێزه خوەدێ ژ دووریێ
ژ جودابوونێ و ژ کێم‌زووریێ
هوون کو میناکن سەوا نەسلێ بەشەر
وە بپارێزه خوەدێ ژ جێنگ و شەر
خوە بخوازن، سا خوه را ئاغا دبن
کەسک و سۆر و زەر، ل ڤی باغا دبن...
ڤا زمانێ کوردی، ره‌مزه سا مه را
پر ئازیزیه سا مه را، ڤا دلبه‌را
ڤا، مه ل جه‌م هه‌ڤ دکه مال و دله‌ک
ده‌سته‌ک و چاڤه‌ک، زمان و بیڤله‌ک
ڤا زمانی داییکێ، مینا دیه‌ک
کۆم دکه چار ئالیان، ل ئالیه‌ک
چون کو یەک بن، دەست و لنگ و چاڤ و دەڤ
کەس نکاره وان بکه دوشمەن ل هەف
کورد، هەڤدەردێن هەڤ و یارێن هەڤن
ئاشقن، ئاشق هەوادارێن هەڤن!
(۲)
مە بشکێنن ب مستەک جا دبن ئەم
ب دیتنا هەڤ ل هەر دەر شا دبن ئەم
ئەگەر مە ئار بکن،خاکێ وە بێ دن؛
وەکی قوقنووسێ دیسا، رادبن ئەم.
(۳)
گۆڤەندەکە شرینه؛
ناڤ: ئاخ و ژان و ژینه
خەلکۆ! وەرن، بلیزن
ڤا لیستکا خزینه!
گردآوری و نگارش:
زانا کوردستانی
در شناسنامه زاده‌ی، يك آبان ۱۳۵۰ خورشیدی است اما به روایت والدین در شب چله‌ی سال ۱۳۴۹ به دنیا آمده است. ایشان اکنون ساکن مشهد هستند.
سطح تحصیلات استاد سپاهی، کارشناسی زبان فرانسه است و كارمند دانشگاه فردوسی مشهد، روزنامه‌نگار روزنامه شهرآرا مشهد و نويسند‌ه‌ی صدا و سيمای مرکز خراسان رضوی است.
▪︎کتاب‌شناسی:
- سه دلوپ؛ (سه قطره باران): در بر گیرنده‌ی ۱۰۰۰ سه‌خشتی کُردی است با رسم‌الخط آرامی و ترجمه‌ی فارسی، و گواهی بر زندگی سیال و مؤثر قالب سه‌خشتی در میان کُردهای امروز خراسان.
- مینامال، (شمعی در خانه‌ی عشاق): مجموعه‌ی دوبیتی‌های کُردی. - دوبیتی (دومالک)، قالبی قدیمی است که هموطنان کُرد، به دلیل ظرافت و ظرفیت خاص حسی و عاطفی، دلبستگی عمیق و دیرین بدان دارند.
- دوچار.
▪نمونه‌ی شعر کوردی:
(۱)
[کورد]
کورد، یانێ ئشق و هەڤدو خواستن
کورد، یانێ وار و دل پاراستن
کورد، یانێ ئاشقێ و سادەتێد
کورد، یانێ رندێ و ئازادەتێ
کورد، یانێ چاڤ و دەست و دل ڤە‌بوون
کورد، یانێ سفرەدارێ، یانێ هوون؛
هوون پلنگێ ڤی وەلاتا نه، هەڤال
هین ژی ب بیرا چیان مانه، هەڤال
ئەم قە ئەو کوردێن بەرێنی، چاڤنۆ
ئەم گولێن باغێ وه نی، دێ باڤنۆ!
ئەم خزانێ رند و دلپاکێ وە‌نی
هین ژی ئەم ل سەر رێ و رێجا خوه‌نی
هین ژی ل ناڤ مه جەج و ئیوەز هەنه
هین ژی دەرجینارێ مه، چاڤ ل مه‌نه
هین ژی گولمەمە ل ناڤ کوردان پرن
خەلک، هین ناڤێ مەرارێ دگرن
هین ژی ملواری و گولنار و خەجان
سا هەڤالان، دانە سەر دەستێ خوه جان
هین ژی ئەم پرباخشش و دل‌پاکنی
سا هەمیزەک رندێ را، دلچاکنی
سەر گەپا خوه، جان ددن، خەلکی مه‌هین
جان، سەوا رندان ددن خەلکێ مه‌هین
تام و تینا مه قه هین ژی باخششه
هەڤدو باخشاندن ژ ناڤ مه ناکشه
مه ب جوز ئشقێ، نەدیه ل دنێ
ئەم قە سا ڤێ دەنگ و ناڤا، هاتنی
ئەم مینا ئاڤا زەلالێ کانیان
چوونی تا جۆلگێ و سەر سفرا تیان
ئەم ل ناڤ کەریێ مەراران، بەرخنی
ئەم خزانێن چنگێ چی نی، مەرخنی
مە دەریغە خوه ژ گولژینێ تونه
مه پەشیمانێ ژ باخشینێ تونه
مه نیشان دایه وه خەلکێ رووی دنێ
خوین، ب خوینێ نێ کڕین و شووشتنێ
ئەز ب قوروانه وه کوردێن خابرا
هوون بباخشینن گەرێ ڤی شائرا
هەرچ ل شێئرێ خوه تینم، ژ وه‌یه
هەرچ دنڤیسم، دبینم هین هەیه
ئەز ب قوربانه وه کوردان بم کو هین
چاڤێ من، گولتر ژ وه رندان، نەدین
ئاپ و خال و خا برانۆ، هوون سەرن
هوون ب گەپێ دوشمەنێ مه ناکەرن
ئەز ب قوربانه وە بم کو ئاشقن
هەرچ من گۆت، زیدەتر ژی لایقن
خا برا، دێ باڤ، ئاپان و مەتان
وە بپارێزه خوەدێ ژ ئافەتان
ئافەتا کوردان جودابوونه هەڤال
ئافەتا ئاران خەڤابوونه، هەڤال!
وە بپارێزه خوەدێ ژ دووریێ
ژ جودابوونێ و ژ کێم‌زووریێ
هوون کو میناکن سەوا نەسلێ بەشەر
وە بپارێزه خوەدێ ژ جێنگ و شەر
خوە بخوازن، سا خوه را ئاغا دبن
کەسک و سۆر و زەر، ل ڤی باغا دبن...
ڤا زمانێ کوردی، ره‌مزه سا مه را
پر ئازیزیه سا مه را، ڤا دلبه‌را
ڤا، مه ل جه‌م هه‌ڤ دکه مال و دله‌ک
ده‌سته‌ک و چاڤه‌ک، زمان و بیڤله‌ک
ڤا زمانی داییکێ، مینا دیه‌ک
کۆم دکه چار ئالیان، ل ئالیه‌ک
چون کو یەک بن، دەست و لنگ و چاڤ و دەڤ
کەس نکاره وان بکه دوشمەن ل هەف
کورد، هەڤدەردێن هەڤ و یارێن هەڤن
ئاشقن، ئاشق هەوادارێن هەڤن!
(۲)
مە بشکێنن ب مستەک جا دبن ئەم
ب دیتنا هەڤ ل هەر دەر شا دبن ئەم
ئەگەر مە ئار بکن،خاکێ وە بێ دن؛
وەکی قوقنووسێ دیسا، رادبن ئەم.
(۳)
گۆڤەندەکە شرینه؛
ناڤ: ئاخ و ژان و ژینه
خەلکۆ! وەرن، بلیزن
ڤا لیستکا خزینه!
گردآوری و نگارش:
زانا کوردستانی
۲.۰k
۰۲ تیر ۱۴۰۲
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.