تلاش ناتوان

تلاش ناتوان
**********
انسان ها در هنگام پیش آمدن رویدادی که به ضرر آنهاست دو گونه عمل میکنند یا فعال عمل میکنند و در صدد رفع مشکل برمی آیند یا منفعل میشوند و در ظاهر کاری برای رفع ضرر نمیکنند یا دست به کارهایی میزنند که فایده چندانی در رفع مشکل ندارد . مثلا در جاهایی که افراد تحت ظلم قرار میگیرند در خیلی از موارد واکنش لازم و متناسب انجام نمیدهند و بعد از اینکه متضرر شدند شروع به اظهار نظر میکنند یک مورد شایع از این مسئله این است که یک تاکسی یا مغازه دار بیش از نرخ مصوب و معمول را طلب میکند و ما معمولا بدون حتی یک اعتراض کوچک آن را پرداخت میکنیم ولی با فاصله گرفتن از مغازه شروع به بد و بیراه گفتن به فروشنده میکنیم در حالی که این کار چیزی را حل نمیکند . بلکه لازم بود در هنگام پرداخت پول از علت گرانی قیمت سوال کنیم ، شاید واقعا قیمت ها افزایش داشته ، شاید حواس فروشنده نبوده و جابجا قیمت را گفته ، و چندین شاید دیگر که یک سوال صحیح میتواند خیال ما را از بابت مسئله آسوده کند اما وقتی درست عمل نمیکینم در وادی کثیفی به نام غیبت وارد میشویم .
امام علی علیه السلام در مورد این حالت اینگونه فرموده اند :« الغِیبَةُ جُهدُ العاجِزِ.»۱ یعنی غیبت کردن تلاش انسان ناتوان است . به عبارت دیگر کسی که توانایی دفاع از حق خود را ندارد سعی دارد با غیبت کردن از کسی که فکر میکند به او ظلم کرده از خودش دفاع کند حال آنکه این کار عمل ناشایستی است که دنیا و آخرت انسان را بر باد میدهد . البته ناگفته نماند غیبت کردن در مواردی که میتواند در جهت بدست اوردن حق و دفع ظلم باشد اشکال ندارد اما به شرطی که واقعا ظلم و بی عدالتی واضح باشد نه اینکه ما فکر کنیم طرف مقابل ظالم است در حالی که او واقعا ظلمی نکرده و مثلا حواسش نبوده .
ــــــــــــــ
۱ :نهج البلاغة: حکمة 461