تفاوت های عجیب اولین و آخرین پیام خمینی در جنگ
تفاوت‌های عجیب اولین و آخرین پیام خمینی در جنگ
جعفر شیرعلی نیا
✅ وقتی فریادهای بلند تاثیر زیادی ندارد
28 فروردین 1367 ارتش صدام با قدرت فاو را از ایران پس گرفت. پس از این شکست، جبهه ایران به نوعی دچار ازهم‌پاشیدگی شد. ارتش عراق ابتکار میدان نبرد را در دست گرفته بود. 4 خرداد شلمچه را پس گرفت و 4 تیر جزایر مجنون را. فضای جامعه سرشار از تردید بود، خیلی‌ها سقوط فاو را معامله‌ای برای پایان جنگ می‌دانستند.
✅ آشفتگی جبهه ایران شباهت‌هایی با غافلگیری ایران در ابتدای جنگ داشت. در ابتدای جنگ آیت‌الله خمینی در پیام‌ها و سخنان متعدد و تاثیرگذاری با مردم سخن گفت اما در انتهای جنگ این پیام‌ها و سخنان به اندازه ابتدای جنگ نیست. آخرین پیام خمینی قبل از پذیرش قطعنامه مربوط به 13تیر67 است، پیامی که در جواب تسلیت آیت‌الله منتظری درباره واقعه هدف قرارگرفتن هواپیمای مسافربری ایران به دست آمریکایی‌ها صادر شد.
✅ مقایسه آخرین و اولین پیام خمینی در جنگ نکات جالبی دارد:
اولین پیام روز 31 شهریور ساعت 7 بعدازظهر پس از حمله عراق، به مناسبت آغاز سال تحصیلی نوشته شده و شروعش در همین باره بود. پیام درباره آغاز جنگ نکات آرامش‌بخشی دارد. آیت الله خمینی تاکید کرد که مردم خونسردی خودشان را حفظ کنند و نوشته بود جنگ‌های زیادی در جهان بوده که حالا یکی هم نصیب ایران شده و چیز مهمی نیست. تعبیر دزدی آمده سنگی انداخته و فرار کرده در این پیام معروف شد.
✅ در آخرین پیام ماجرا فرق دارد. آیت‌الله خمینی صریحا می‌گوید: «امروز تردید به هر شکلی خیانت به اسلام است، غفلت از مسائل جنگ، خیانت به رسول‌اللَّه (صلی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله‌و سلم) است.»
✅ اما نکته مهم‌تر این‌جاست که گویا ماهیت جنگ نیز فرق کرده است. در پیام اول یک تعریف ساده از جنگ مانند تمام جنگ‌های دنیا ارایه شده است: دشمنی حمله کرده است و باید دفاع کرد و او را سر جای خود نشاند. اما در پیام آخر تعریف از جنگ متفاوت است: «جنگ امروز ما جنگ با عراق و اسرائیل نیست. جنگ ما، جنگ با عربستان و شیوخ خلیج‌فارس نیست. جنگ ما جنگ با مصر و اردن و مراکش نیست؛ جنگ ما جنگ با ابرقدرت‌های شرق و غرب نیست. جنگ ما جنگ مکتب ماست علیه تمامی ظلم و جور. جنگ ما جنگ اسلام است علیه تمامی نابرابری‌های دنیای سرمایه‌داری و کمونیزم. جنگ ما جنگ پابرهنگی علیه خوش‌گذرانی‌های مرفهین و حاکمان بی‌درد کشورهای اسلامی است. این جنگ سلاح نمی‌شناسد، این جنگ محصور در مرز و بوم نیست، این جنگ خانه و کاشانه و شکست و تلخی کمبود و فقر و گرسنگی نمی‌داند. این جنگ جنگ اعتقاد است. جنگ ارزش‌های اعتقادی انقلابی علیه دنیای کثیف زور و پول و خوش‌گذرانی است. جنگ ما جنگ قداست عزت و شرف و استقامت علیه نامردمی‌هاست.»
با وجود این‌که این پیام به‌شدت مهیج‌تر از پیام اول به نظر می‌رسد اما بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد به‌هیچ‌وجه تاثیرگذاری پیام اول را ندارد و تاثیر چندانی در مهار آشفتگی جبهه‌ی ایران ندارد. تنها چند روز پس از این پیام ارتش عراق که پیش از این، مناطقی را که ایران گرفته بود پس گرفته بود این بار 21 تیر تا عمق خاک ایران تا منطقه دهلران پیشروی کرد و اسرای زیادی از ایران گرفت و چند روز پس از آن ایران قطعنامه598 را در 27 تیر پذیرفت.
✅ عوامل متعددی در این موضوع تاثیر دارد اما یکی از آن‌ها تفاوت نگاه به جنگ و هدف از جنگ در مقاطع مختلف است. در ابتدای جنگ تا فتح خرمشهر جنگ هدف‌های مشخص، دقیق و قابل‌درکی دارد. ابتدا دفاع و جلوگیری از پیشروی دشمن و پس از آن تلاش برای آزادی زمین‌های اشغالی. پس از آزادی خرمشهر هدف تنبیه متجاوز نیز هدف مشخصی است اما به‌تدریج با طولانی شدن روند جنگ و مطرح شدن بحث‌های متعددی مانند تشکیل حکومت اسلامی در عراق و یا فتح قدس و ... قدری ماجرا پیچیده می‌شود. هدف‌های بزرگی که با پیشروی‌های کند در جبهه‌ی جنگ همخوانی ندارد. پیام آخر آیت‌الله خمینی نیز با وجود محکم و مهیج بودن تعریف قابل درکی از جنگ ارایه نمی‌دهد. جالب است دو هفته بعد از این پیام، ایران قطعنامه598 را می‌پذیرد. بعد از پذیرش قطعنامه وقتی ارتش صدام و نیروهای مجاهدین خلق(منافقین) حمله‌های بزرگی انجام می‌دهند مردم به جبهه‌ها سرازیر می‌شوند. به نظر می‌رسد یکی از دلایل این حضور این است که جنگ دوباره شرایط قابل درک و هدف‌های مشخصی پیدا کرده است.
- منبع پیام اول: صحیفه امام، جلد13، صفحه221
- منبع پیام آخر: صحیفه امام، جلد21، صفحه68
جعفر شیرعلی نیا
✅ وقتی فریادهای بلند تاثیر زیادی ندارد
28 فروردین 1367 ارتش صدام با قدرت فاو را از ایران پس گرفت. پس از این شکست، جبهه ایران به نوعی دچار ازهم‌پاشیدگی شد. ارتش عراق ابتکار میدان نبرد را در دست گرفته بود. 4 خرداد شلمچه را پس گرفت و 4 تیر جزایر مجنون را. فضای جامعه سرشار از تردید بود، خیلی‌ها سقوط فاو را معامله‌ای برای پایان جنگ می‌دانستند.
✅ آشفتگی جبهه ایران شباهت‌هایی با غافلگیری ایران در ابتدای جنگ داشت. در ابتدای جنگ آیت‌الله خمینی در پیام‌ها و سخنان متعدد و تاثیرگذاری با مردم سخن گفت اما در انتهای جنگ این پیام‌ها و سخنان به اندازه ابتدای جنگ نیست. آخرین پیام خمینی قبل از پذیرش قطعنامه مربوط به 13تیر67 است، پیامی که در جواب تسلیت آیت‌الله منتظری درباره واقعه هدف قرارگرفتن هواپیمای مسافربری ایران به دست آمریکایی‌ها صادر شد.
✅ مقایسه آخرین و اولین پیام خمینی در جنگ نکات جالبی دارد:
اولین پیام روز 31 شهریور ساعت 7 بعدازظهر پس از حمله عراق، به مناسبت آغاز سال تحصیلی نوشته شده و شروعش در همین باره بود. پیام درباره آغاز جنگ نکات آرامش‌بخشی دارد. آیت الله خمینی تاکید کرد که مردم خونسردی خودشان را حفظ کنند و نوشته بود جنگ‌های زیادی در جهان بوده که حالا یکی هم نصیب ایران شده و چیز مهمی نیست. تعبیر دزدی آمده سنگی انداخته و فرار کرده در این پیام معروف شد.
✅ در آخرین پیام ماجرا فرق دارد. آیت‌الله خمینی صریحا می‌گوید: «امروز تردید به هر شکلی خیانت به اسلام است، غفلت از مسائل جنگ، خیانت به رسول‌اللَّه (صلی‌اللَّه‌علیه‌و‌آله‌و سلم) است.»
✅ اما نکته مهم‌تر این‌جاست که گویا ماهیت جنگ نیز فرق کرده است. در پیام اول یک تعریف ساده از جنگ مانند تمام جنگ‌های دنیا ارایه شده است: دشمنی حمله کرده است و باید دفاع کرد و او را سر جای خود نشاند. اما در پیام آخر تعریف از جنگ متفاوت است: «جنگ امروز ما جنگ با عراق و اسرائیل نیست. جنگ ما، جنگ با عربستان و شیوخ خلیج‌فارس نیست. جنگ ما جنگ با مصر و اردن و مراکش نیست؛ جنگ ما جنگ با ابرقدرت‌های شرق و غرب نیست. جنگ ما جنگ مکتب ماست علیه تمامی ظلم و جور. جنگ ما جنگ اسلام است علیه تمامی نابرابری‌های دنیای سرمایه‌داری و کمونیزم. جنگ ما جنگ پابرهنگی علیه خوش‌گذرانی‌های مرفهین و حاکمان بی‌درد کشورهای اسلامی است. این جنگ سلاح نمی‌شناسد، این جنگ محصور در مرز و بوم نیست، این جنگ خانه و کاشانه و شکست و تلخی کمبود و فقر و گرسنگی نمی‌داند. این جنگ جنگ اعتقاد است. جنگ ارزش‌های اعتقادی انقلابی علیه دنیای کثیف زور و پول و خوش‌گذرانی است. جنگ ما جنگ قداست عزت و شرف و استقامت علیه نامردمی‌هاست.»
با وجود این‌که این پیام به‌شدت مهیج‌تر از پیام اول به نظر می‌رسد اما بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد به‌هیچ‌وجه تاثیرگذاری پیام اول را ندارد و تاثیر چندانی در مهار آشفتگی جبهه‌ی ایران ندارد. تنها چند روز پس از این پیام ارتش عراق که پیش از این، مناطقی را که ایران گرفته بود پس گرفته بود این بار 21 تیر تا عمق خاک ایران تا منطقه دهلران پیشروی کرد و اسرای زیادی از ایران گرفت و چند روز پس از آن ایران قطعنامه598 را در 27 تیر پذیرفت.
✅ عوامل متعددی در این موضوع تاثیر دارد اما یکی از آن‌ها تفاوت نگاه به جنگ و هدف از جنگ در مقاطع مختلف است. در ابتدای جنگ تا فتح خرمشهر جنگ هدف‌های مشخص، دقیق و قابل‌درکی دارد. ابتدا دفاع و جلوگیری از پیشروی دشمن و پس از آن تلاش برای آزادی زمین‌های اشغالی. پس از آزادی خرمشهر هدف تنبیه متجاوز نیز هدف مشخصی است اما به‌تدریج با طولانی شدن روند جنگ و مطرح شدن بحث‌های متعددی مانند تشکیل حکومت اسلامی در عراق و یا فتح قدس و ... قدری ماجرا پیچیده می‌شود. هدف‌های بزرگی که با پیشروی‌های کند در جبهه‌ی جنگ همخوانی ندارد. پیام آخر آیت‌الله خمینی نیز با وجود محکم و مهیج بودن تعریف قابل درکی از جنگ ارایه نمی‌دهد. جالب است دو هفته بعد از این پیام، ایران قطعنامه598 را می‌پذیرد. بعد از پذیرش قطعنامه وقتی ارتش صدام و نیروهای مجاهدین خلق(منافقین) حمله‌های بزرگی انجام می‌دهند مردم به جبهه‌ها سرازیر می‌شوند. به نظر می‌رسد یکی از دلایل این حضور این است که جنگ دوباره شرایط قابل درک و هدف‌های مشخصی پیدا کرده است.
- منبع پیام اول: صحیفه امام، جلد13، صفحه221
- منبع پیام آخر: صحیفه امام، جلد21، صفحه68
۳.۹k
۳۱ شهریور ۱۳۹۶
دیدگاه ها (۲)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.