اوضاع و احوال زنان کرد و راههای برون رفت از آن را با تمام

اوضاع و احوال زنان کرد و راههای برون رفت از آن را با تمام زوایایش می توان در شعر ماموستا هیمن  با عنوان " کچی کورد " ( دوشیزه ی کرد)یافت که در زیر گوشه هایی از آن با زبان کردی و ترجمه فارسی درج شده است :



چون ده بی سەر بەست گه لی ژێر ده ست که کچ دا به سته بێ



 به س نه بێ ئه و کویلــــه تی و ئه و کچ له ژوور دا به ستنــــــه



چگونه زمانی که دختران در منزل زندانی هستند ملت زیر ستم آزاد خواهند شد؟ آیا زمان پایان دادن به بردگی و زندانی کردن دختران در خانه فرا نرسیده است؟



 



ده رکی داخستووه له تۆبابت کە چی دەرکی نیه



دەرکه داخستــن له تۆ دەرکی ئومـــــید داخستنــــه



ماموستا هیمن خطاب به زنان کرد: پدرت در خانه را بر روی تو بسته است، درحالی که نمیداند و درک نمی کند بستن در بر روی تو بستن در امید است.



 



داڕزینــه مردنه ئاخر هه تا کەی پێت بلێـــــــن :



نابێ بێته دەر له ماڵ،مافی ژیان کوا هی ژنه ؟



ذلت و خواری و مرگ است ، تاکی باید بە تو گفته شود زن نباید از خانه خارج شود و حق زندگی برای زن وجود ندارد؟



 

کیژی خه لکی بومبی ئه تومی درووست کردووئه توش



  هــــه رده زانی نــــاوی ئه ستویلـــکو ده رخۆنــه و بنـه



ماموستا هیمن در بخش دیگر از این شعر زنان کرد را مورد انتقاد قرار می دهد که برای رشد و پیشرفت خود کاری انجام نمی دهند. وی در این مورد می گوید :



دختران مردم (ملت های دیگر) بمب اتم درست کردند ولی تو هنوز فقط نام بعضی از اقلام دوخت و دوز را بلد هستی.



 



فێری زانست و هو نه ر بوو ئه و له سایه ی خوێندنی



تـۆش ته شیــــمان بو ده رێسی یادگــــاری شیرنـــــه



زنان ملت های دیگر علم و هنر  را در سایه تحصیل به دست آوردن ولی تو هنوز مشغول دوک ریسی هستی و آن را یادگاری شیرین از گذشتگان می دانی



 



ئـــــه و به ئاسمانا فڕی دنیا گەرا چۆ بن به حــر



ده ک نه مێنم کاری ئێوه ش هه ر له ژوور دانیشتنه



زنان ملت های دیگر بر آسمان پرواز کردند (خلبانی یاد گرفتند)  و دنیا را گشتندیا زیر دریا رفتند، مرگ بر من که کار شما نیز فقط نشستن در خانه است.



 



کویله تی باوی نه ماوه کیژی کوردی خوشه ویست



را په ره هه سته له خه و ئاخر چ وەختی خه و تنه



ای زن محبوب کرد زمان بردگی به سرآمده بلند شو، از خواب برخیز آخر چه وقت خوابیدن است



 



ده رکه بشکێنه په چه بدڕێنه را که مه دره سه



چارەی دەردی کورده واری خوێندنه هەر خوێندنه



در خانه را بشکن و میله های قفس (یا ریسمان) را پاره کن و به سوی مدرسه برو که چاره دردهای مردم کرد فقط خواندن و تحصیل است.



 



گوارەکه ی زێرت به کار نایه له گوی بگره قسه م



لایقی گوێی تۆ ئه زیزم شێعری ساده ی هێمنه ..



گوشواره طلایت به در نمی خورد به جای آن به حرف من گوش کن، چرا که شایسته گوش تو شنیدن شعر ساده هیمن است نه گوشواره طلایت..




آثار استاد هیمن :

1- تاریک و روون ، دیوان شعر

2- ناله ی جودایی ، شعر

3- پاشه روک ، مجموعه مقالات و اشعار

4- بازنویسی تحفه مظفریه از رسم الخط لاتینی به کردی

5- قه لای دمدم

6- شازاده وگه دا

7- هه ورای خالی



کوردان مانا
(صلاح الدین)