تاریخ جهان - 52 (ویرایش 7)
تاریخ جهان - 52 (ویرایش 7)
____________________________
«زیگورات» ، یک بسبینیخانهء (رصدخانهء) ستارگان و همچنین ، یک کانونِ (مرکزِ) هواشناسی بوده است ؛ که بودنِ (وجودِ) آن ، برایِ هر روستا یا شهری ، بایدی (ضروری) بوده است ؛ چون ستارهشناسان و هواشناسان ، با بکارگیریِ آن ، میتوانستند ؛ گاهِ (زمانِ) کشت و داشت و برداشت را دریابند . بواژگانی دیگر (بعبارتی دیگر) ، «زیگورات» ، کارکردِ یک «سالنامه» (تقویم) را داشته است.
پلکانیریخت و بلند (مرتفع) بودنِ «زیگوراتها» ، به این چرائی (دلیل) بوده است که جائی (مکانی) بلند (مرتفع) و دور از هوایِ ریزگردآلود (غبارآلود) ، برایِ ستارهشناسان فراهم شود ؛ تا آنها بتوانند به آسانی ، ستارگان را بسبینی (رصد) بکنند . همچنین گفته شده که چرائیهایِ دیگری هم بودهاند ؛ مانند اینکه با این ریختِ (شکلِ) زیگورات ، و بودنِ (وجودِ) یک راه پلهء دسترسیِ سهتکهء باریک ، و گمارده شدن چند نگهبان در چند جایِ راه دسترسی به بسبینیخانه (رصدخانه) ؛ از پاگذاریِ (ورودِ) کسانِ (اشخاصِ) ناستارهشناس ، به این بسبینیخانهها (رصدخانهها) ، جلوگیری میشد ؛ و با این شیوه (بدین طریق) ، جائی پناهمند (امن) و آرام (ساکت) ، برایِ ستارهشناسان ، فراهم میگردید. در گستردهگوئیِ (توضیحِ) بیشترِ زیگورات ، باید گفت:
از آنجا که کشاورزی ، برای نخستین بار در تاریخ ، در سال 11000 پ. {پیشازادروز}(قبل میلاد) ، در «تپه آسیاب» (1) پدید آمد ؛ و سپس در سراسر «بلنددشت (فلات) ایران» ، «دشت خوزستان» ، «میاندورود دجله فرات» و «هاتیا» (آسیای صغیر یا آناتولی) برپا شد ؛ و از آنرو که برای کشاورزی کردن ، بایدی (ضروری) بوده است که سامان (نظم) دگرش آب و هوا در درازای سال پیشبینی بشود ؛ و برای انجام دادن این کار ، باید دارای سالنامه (تقویم) بود ؛ و برای داشتن سالنامه ، باید بر سامانِ (نظمِ) جابجائیِ «پیکرهای (اجرام) آسمانی» چیرگی یافت ؛ پس میتوان این پیشنگریه (فرضیه) را داد که «ستارهشناسیِ بدون دوربین» ، از همان سال 11000 پیشازادروز (قبل میلاد) در «تپه آسیاب» ، و رفتهرفته (بتدریج) در همهء سرزمینهای بالایادشده (فوقالذکر) آغاز شده بوده است . بواژگانی دیگر (بعبارتی دیگر) ، باید گفت که آغاز «ستارهشناسیِ بدون دوربین» ، یکی از پیشدرآمدهای روی دادنِ تنددگرش (انقلاب نوسنگی) (2) بوده است ؛ و تپه آسیابیها ، پیش از دستیابی به «راهکارآوریِ (فنآوریِ) کشاورزی» ، بر «ستارهشناسیِ بدون دوربین» ، چیرگی یافته بودند.
پس میتوان گفت که ، این پیشگامان «ستارهشناسیِ بدون دوربین» پس از چندی ، توانسته بودهاند «سپهرپیکران» (صُوَرِ فَلَکی) (3) را به نگاره بکشند ؛ و بر «گِردآسمان» (منطقه البروج) (4) چیرگی یابند ؛ و همچنین ، این پیشگامان «ستارهشناسیِ بدون دوربین» توانسته بودهاند که پس از چندی ، پنج «گردندهپیکری» (سیارهای) که با «چشم بدونِ دوربین» دیدنی بود را بشناسند و نامگذاری کنند (5). این پنج «گردندهپیکر» (سیاره) ، برابرند با:
هرمز (ژوپیتر یا مشتری)
ناهید (ونوس یا زهره)
تیر (مرکوری یا عطارد)
کیوان (ساترن یا زحل)
بهرام (مارس یا مریخ)
یادآوری می کنم که که ستارهشناسانِ شهر ، شبهای پیدرپی ، به روی بالاترین بامِ زیگورات میرفتند ، و جابجائی پیکرهای (اجرام) آسمانی را بررسی می کردند و این جابجائیها را بر روی پَهنَکهائی (لوحههائی) از گلِ خشک نشده ، بنگاره (بتصویر) می کشیدند . یک چرائیِ (دلیلِ) دیگر ، برایِ بلند بودنِ زیگورات ، این بوده است که ساختمان دیگری ، جلوی دید ستارهشناس را نگیرد ؛ و او بتواند به همهء «گردآسمان» (منطقه البروج) یک دیدِ بدونِ بازدار (مانع) داشته باشد . در پایان این فرسته (پست) ، یادآوری می کنم که واژهء انگلیسی «استار» ، ریخت دگرگون شدهء واژهء پارسیِ «ستاره» است.
(1) خواهشمندم که «تپه آسیاب» را در گوگل جستجو کنید ، و سپس نوشتارهء (مقالهء) ویکی پدیای فارسی دربارهء «تپه آسیاب» را باز کنید و بخوانید.
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Neolithic_Revolution
(3) https://en.wikipedia.org/wiki/Constellation
(4) https://en.wikipedia.org/wiki/Zodiac
(5) https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_System
____________________________
«زیگورات» ، یک بسبینیخانهء (رصدخانهء) ستارگان و همچنین ، یک کانونِ (مرکزِ) هواشناسی بوده است ؛ که بودنِ (وجودِ) آن ، برایِ هر روستا یا شهری ، بایدی (ضروری) بوده است ؛ چون ستارهشناسان و هواشناسان ، با بکارگیریِ آن ، میتوانستند ؛ گاهِ (زمانِ) کشت و داشت و برداشت را دریابند . بواژگانی دیگر (بعبارتی دیگر) ، «زیگورات» ، کارکردِ یک «سالنامه» (تقویم) را داشته است.
پلکانیریخت و بلند (مرتفع) بودنِ «زیگوراتها» ، به این چرائی (دلیل) بوده است که جائی (مکانی) بلند (مرتفع) و دور از هوایِ ریزگردآلود (غبارآلود) ، برایِ ستارهشناسان فراهم شود ؛ تا آنها بتوانند به آسانی ، ستارگان را بسبینی (رصد) بکنند . همچنین گفته شده که چرائیهایِ دیگری هم بودهاند ؛ مانند اینکه با این ریختِ (شکلِ) زیگورات ، و بودنِ (وجودِ) یک راه پلهء دسترسیِ سهتکهء باریک ، و گمارده شدن چند نگهبان در چند جایِ راه دسترسی به بسبینیخانه (رصدخانه) ؛ از پاگذاریِ (ورودِ) کسانِ (اشخاصِ) ناستارهشناس ، به این بسبینیخانهها (رصدخانهها) ، جلوگیری میشد ؛ و با این شیوه (بدین طریق) ، جائی پناهمند (امن) و آرام (ساکت) ، برایِ ستارهشناسان ، فراهم میگردید. در گستردهگوئیِ (توضیحِ) بیشترِ زیگورات ، باید گفت:
از آنجا که کشاورزی ، برای نخستین بار در تاریخ ، در سال 11000 پ. {پیشازادروز}(قبل میلاد) ، در «تپه آسیاب» (1) پدید آمد ؛ و سپس در سراسر «بلنددشت (فلات) ایران» ، «دشت خوزستان» ، «میاندورود دجله فرات» و «هاتیا» (آسیای صغیر یا آناتولی) برپا شد ؛ و از آنرو که برای کشاورزی کردن ، بایدی (ضروری) بوده است که سامان (نظم) دگرش آب و هوا در درازای سال پیشبینی بشود ؛ و برای انجام دادن این کار ، باید دارای سالنامه (تقویم) بود ؛ و برای داشتن سالنامه ، باید بر سامانِ (نظمِ) جابجائیِ «پیکرهای (اجرام) آسمانی» چیرگی یافت ؛ پس میتوان این پیشنگریه (فرضیه) را داد که «ستارهشناسیِ بدون دوربین» ، از همان سال 11000 پیشازادروز (قبل میلاد) در «تپه آسیاب» ، و رفتهرفته (بتدریج) در همهء سرزمینهای بالایادشده (فوقالذکر) آغاز شده بوده است . بواژگانی دیگر (بعبارتی دیگر) ، باید گفت که آغاز «ستارهشناسیِ بدون دوربین» ، یکی از پیشدرآمدهای روی دادنِ تنددگرش (انقلاب نوسنگی) (2) بوده است ؛ و تپه آسیابیها ، پیش از دستیابی به «راهکارآوریِ (فنآوریِ) کشاورزی» ، بر «ستارهشناسیِ بدون دوربین» ، چیرگی یافته بودند.
پس میتوان گفت که ، این پیشگامان «ستارهشناسیِ بدون دوربین» پس از چندی ، توانسته بودهاند «سپهرپیکران» (صُوَرِ فَلَکی) (3) را به نگاره بکشند ؛ و بر «گِردآسمان» (منطقه البروج) (4) چیرگی یابند ؛ و همچنین ، این پیشگامان «ستارهشناسیِ بدون دوربین» توانسته بودهاند که پس از چندی ، پنج «گردندهپیکری» (سیارهای) که با «چشم بدونِ دوربین» دیدنی بود را بشناسند و نامگذاری کنند (5). این پنج «گردندهپیکر» (سیاره) ، برابرند با:
هرمز (ژوپیتر یا مشتری)
ناهید (ونوس یا زهره)
تیر (مرکوری یا عطارد)
کیوان (ساترن یا زحل)
بهرام (مارس یا مریخ)
یادآوری می کنم که که ستارهشناسانِ شهر ، شبهای پیدرپی ، به روی بالاترین بامِ زیگورات میرفتند ، و جابجائی پیکرهای (اجرام) آسمانی را بررسی می کردند و این جابجائیها را بر روی پَهنَکهائی (لوحههائی) از گلِ خشک نشده ، بنگاره (بتصویر) می کشیدند . یک چرائیِ (دلیلِ) دیگر ، برایِ بلند بودنِ زیگورات ، این بوده است که ساختمان دیگری ، جلوی دید ستارهشناس را نگیرد ؛ و او بتواند به همهء «گردآسمان» (منطقه البروج) یک دیدِ بدونِ بازدار (مانع) داشته باشد . در پایان این فرسته (پست) ، یادآوری می کنم که واژهء انگلیسی «استار» ، ریخت دگرگون شدهء واژهء پارسیِ «ستاره» است.
(1) خواهشمندم که «تپه آسیاب» را در گوگل جستجو کنید ، و سپس نوشتارهء (مقالهء) ویکی پدیای فارسی دربارهء «تپه آسیاب» را باز کنید و بخوانید.
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Neolithic_Revolution
(3) https://en.wikipedia.org/wiki/Constellation
(4) https://en.wikipedia.org/wiki/Zodiac
(5) https://en.wikipedia.org/wiki/Solar_System
۲۹۶
۱۸ دی ۱۴۰۳
دیدگاه ها
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.