کارنامه اسلام در ایران

کارنامه اسلام در ایران ۷
باعظمتی به وجود آوردند، ولی در علوم و فنون و صنایع و ادبیات ابداً چیزی ایجاد نکردند و به گنجینه علوم و معرفتی که از طرف اقوام دیگری که ایرانیان جای آنها را گرفته بودند [باقی مانده بود] چیزی نیفزودند ... ایرانیان خالق نبودند بلکه تنها رواج دهنده تمدن بودند و از این قرار از لحاظ ایجاد تمدن اهمیت آنها بسیار کم بوده است.» «1»
کلمان هوار، مورخ فرانسوی مؤلف کتاب ایران باستانی و تمدن ایران می‏گوید: «ایران مملکتی بود نظامی که چه علوم و چه صنایع و فنون محال بود در آنجا نشو و نمو نماید و پزشک یونانی که در مدارس مناطق مدیترانه تربیت می‏شد تنها نماینده علوم در ایران بود، همچنانکه هنرمندان بیگانه از قبیل یونانیان و اهالی لیدی و مصریها تنها نمایندگان صنعت و هنر در آن مرزوبوم بودند و هکذا مستوفیها نیز کلدانی و آرامیهای سامی نژاد بودند.» «2»
ژ. راولینسون در کتاب سلطنتهای پنجگانه بزرگ عالم مشرق زمین گفته است: «ایرانیان قدیم ابداً کمکی به ترقی علم و دانش ننمودند. روح و قریحه این قوم هیچ وقت با تحقیقاتی که مستلزم صبر و حوصله باشد، با تجسسات و تتبعات و کاوشهای پرزحمتی که مایه ترقیات علمی است میانه نداشته است ... ایرانیان از آغاز تا پایان سلطنت و عظمتشان ابداً التفاتی به تحصیلات علمی نداشته و تصور می‏نمودند که برای ثبوت اقتدار معنوی خود همانا نشان دادن کاخ شوش و قصرهای تخت جمشید و دستگاه عظیم سلطنت و جهانداری آنها کافی خواهد بود.» «3»
شک نیست که این گونه اظهار نظرها یک بدبینی و سوء ظن بیجا نسبت به قوم ایرانی است. گذشته از اینکه این گونه معرفی و توصیف ایران قدیم (ایران قبل از اسلام) مبالغه آمیز به نظر می‏رسد (ما در بخش بعد درباره اصالت تمدن ایرانی بحث خواهیم کرد)، نمی‏بایست نقص کار را از نقص استعداد ایرانیان بدانند و گناه رژیم موبدی را به گردن استعداد ایرانی بیندازند. دلیل مطلب این است که همین قوم در دوره اسلام استعداد خویش را در کمک به فرهنگ و تمدن به حد اعلی ارائه داد.
(1). خلقیات ما ایرانیان، ص 93، اثر سیدمحمدعلی جمال زاده، نقل از کتاب تمدنات قدیمی گوستاو لوبون.
(2). همان، ص 108.
(3). همان، ص 81 و 82.
#ایران#ایران_باستان#باستان#اسلام#اسلام_ایران#کوروش#کورش#زرتشتی#هخامنشی#زرتشت#ملیت#نژاد#کوروش_پرستی#پان_ایرانیسم#مطهری#شهید_مطهری#islam#اسلام_عرب#اسلام_جهانی#دین#عرب#دین_عرب#دین_جهانی#جهانی#arab#islam#iran#اسلام_ایرانیان#استاد_مطهری#ایرانیان#شیعه#تشیع#shia#کارنامه#