دانشمندان ژنی به نام CYPB کشف کردهاند که میتواند قاب

دانشمندان ژنی به نام CYP26B1 کشف کرده‌اند که می‌تواند قابلیت رویش مجدد اندام‌های قطع‌شده را در انسان فراهم کند.
این ژن در بدن «اکسلوتل» (یک نوع سمندر) فعال است و همانند یک نقشه‌بردار سلولی عمل می‌کند و به سلول‌های بنیادی دستور می‌دهد تا در محل آسیب، بافت‌های جدید را به طور دقیق و منظم تشکیل دهند. توانایی شگفت‌انگیز این جانور در بازسازی دست، پا و حتی بخش‌هایی از قلب و مغز، مدیون فعالیت این ژن است.
ژن CYP26B1 با تنظیم سطح اسید رتینوئیک عمل می‌کند. این ماده نقش کلیدی در تعیین سرنوشت سلول‌ها ایفا می‌کند. هنگامی که بافتی آسیب می‌بیند، این ژن مسیرهای دقیق سیگنال‌دهی را ایجاد می‌کند تا به سلول‌ها بگوید که باید به چه نوع بافتی (پوست، ماهیچه یا استخوان) تبدیل شوند. بدون این ژن، بازسازی کامل یک اندام تقریباً غیرممکن است.
مطالعات روی سلول‌های بنیادی انسان نشان می‌دهد که وقتی این سلول‌ها در آزمایشگاه تحت شرایط مشابه با بافت آسیب‌دیده اکسلوتل قرار می‌گیرند و سطح اسید رتینوئیک دستکاری شده و ژن CYP26B1 فعال یا غیرفعال می‌شود، سلول‌ها می‌توانند رفتاری شبیه به بازسازی از خود نشان دهند. بدین معنا که به سمت تشکیل بافت‌های خاص تمایز یافته و از رشد بی‌هدف آن‌ها جلوگیری می‌شود. این مشاهده، نشانه‌ای مهم است که مسیر ژنتیکی مشابهی ممکن است در انسان نیز قابلیت فعال‌شدن داشته باشد.
این کشف نویدبخش، آینده‌ای را ترسیم می‌کند که در آن انسان‌ها نیز قادر خواهند بود اندام‌های از دست رفته خود را بازسازی کنند.
منبع
https://www.nature.com/articles/s41467-025-59497-5