توضیحی کوتاه پیرامون صفت داعی الله

توضیحی کوتاه پیرامون صفت داعی الله

عبدالحسین حسینی ۱۳۹۵-۰۳-۱۳دسته‌بندی نشده, شعائر حسینی ارسال دیدگاه

داعی الله
داعی اسم فاعل است؛ به معنی خواننده و دعوت کننده که در اینجا به مفعول اضافه شده است؛ یعنی، «ای کسی که خدا را می خوانی» ممکن است به مفعول دوم اضافه شده باشد و مفعول اول در تقدیر و حرف جرّ حذف شده باشد؛ یعنی ای کسی که بندگان خدا را به سوی خدا می خوانی و دعوت می کنی.

این صفت در مورد حضرت رسالت در قرآن (با حرف جر) بکار رفته است:
إِنَّا أَرْسَلْناکَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِیراً- وَ داعِیاً إِلَی‏ اللَّهِ‏ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنِیرا ۱
ما شما را هم شاهد و هم بشارت دهنده و هم انذار دهنده فرستادیم و دعوت کننده به سوی حق به اذن او و چراغی فروزان.

اهل بیت رسالت همگی «داعی الله» یا «داعی الی الله» بوده اند. از همین روست که در زیارت جامعه کبیره اینگونه سلام می دهیم:
السَّلَامُ عَلَی الدُّعَاهِ إِلَی اللَّهِ وَ الْأَدِلَّاءِ عَلَی مَرْضَاهِ اللَّه‏ ۲
سلام بر دعوت کنندگان به سوی خدا و راهنمایان بر رضای خدا.

همه دعوت کننده به سوی حق و هدایت و سعادت اند. دعوت کننده به اطاعت الهی و ثواب و رضوان الهی. اما در این بین، بالاترین دعوت به خدا، دعوت به یاری حجت اوست که از هر طاعت و صلاه و صوم و عبادت و سعادتی عظیم تر، حفظ جان امام است. امامت و مقام حجت الهی، بسی عظیم تر از فروعات (احکام و عبادات) و … است. چون جایگاه امامت مِن حیث اساس، فوق و والاتر از هر چیزی است. و این براحتی از روایات به دست می آید. پس بالاترین امر در دعوت «داعی الله»، شناخت و معرفت به امام و یاری و حفظ جان اوست.

در زیارتنامه امام حسین علیه السلام صفت «یا داعی الله» وارد شده است. و بعد از آن نوع دعوت و نوع اجابت بیان گشته است:
وَ قُلْ لَبَّیْکَ‏ دَاعِیَ‏ اللَّهِ‏ لَبَّیْکَ سَبْعاً وَ قُلْ- إِنْ کَانَ لَمْ یُجِبْکَ بَدَنِی عِنْدَ اسْتِغَاثَتِکَ وَ لِسَانِی عِنْدَ اسْتِنْصَارِکَ- فَقَدْ أَجَابَکَ قَلْبِی وَ سَمْعِی وَ بَصَرِی وَ رَأْیِی وَ هَوَایَ عَلَی التَّسْلِیمِ لِخَلَفِ النَّبِیِّ الْمُرْسَلِ وَ السِّبْطِ الْمُنْتَجَبِ وَ الدَّلِیلِ الْعَالِمِ وَ الْأَمِینِ الْمُسْتَخْزَنِ وَ الْمُؤَدِّی الْمُبَلِّغِ وَ الْمَظْلُومِ الْمُضْطَهَدِ ۳
ذکر «لبّیک‏ داعی‏ اللَّه‏»، را هفت مرتبه گفته و بعد بگو:
اگر در هنگام استغاثه و طلب پناه، بدن و جسمم تو را اجابت و زبانم هنگام طلب نصرت تو را یاری نکرده است پس همانا قلب و گوش و چشمم تو را اجابت می‏نمایند، و فکر و هوای من فرمان بردار و تسلیم فرزند نبیّ مرسل و سبط پیامبر برگزیده و مطیع راهنمای آگاه و امین نگاهدار و اداکننده رساننده و مظلوم مقهور می‏باشد،

دعوت حضرت اباعبدالله علیه السلام، به یاری ایشان، منحصر در یکزمان و یک مکان نیست. در عاشورای سال ۶۱ به بذل جان و اولاد در راه او بود و خود را در معرض چکاچک شمشیرها و بی رحمی تیغ و سنان قرار دادن بود و از آن پس به اقامه شعائر اوست. او قتیل العبرات است و داعی العبرات هم اوست. دعوت کننده به گریه، نیز اوست که بارها شیعیان خود را به گریه بر مظلومیتشان دعوت نموده است. حتی با نوشیدن آبی یادی از مصیبت او نمودن: شیعتی ما ان شربتم ماء عذب فاذکرونی….
و ائمه دیگر با بیان ثواب های عظیم، شیعه را به اشک و اقامه عزای او توصیه نموده اند.

در زیارتنامه حضرت حجت نیز چنین می خوانیم:
سلام علی آل یس، السلام علیک یا داعی الله و ربانی آیاته ۴
اولین صفتی که در مورد حضرت بقیه الله الاعظم بکار رفته است همین صفت می باشد. آری او داعی الله و داعی الی الله. او ختم خاندانی است که دعاه الی الله و خوانندگان خلقند به حقّ.
او همان کسی است که اگر «ما» در زیارتنامه امام حسین می خوانیم : «یا داعی الله اگر نبودم تو را یاری کنم همه چیزم تسلیم توست.» اما «او» به گونه ای دیگر عرض می نماید:

فَلَئِنْ أَخَّرَتْنِی الدُّهُورُ، وَ عَاقَنِی عَنْ نَصْرِکَ الْمَقْدُورُ، وَ لَمْ‏ أَکُنْ‏ لِمَنْ‏ حَارَبَکَ مُحَارِباً، وَ لِمَنْ نَصَبَ لَکَ الْعَدَاوَهَ مُنَاصِباً، فَلَأَنْدُبَنَّکَ صَبَاحاً وَ مَسَاءً، وَ لَأَبْکِیَنَّ عَلَیْکَ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً، حَسْرَهً عَلَیْکَ وَ تَأَسُّفاً عَلَی مَا دَهَاکَ وَ تَلَهُّفاً، حَتَّی أَمُوتَ بِلَوْعَهِ الْمُصَابِ وَ غُصَّهِ الِاکْتِیَاب‏ ۵

اگر زمانه مرا تأخیر انداخت و مقدرات مرا از یاری تو جلوگیری کرد، صبح و شب به یاد مصائب تو گریه می کنم و از بام تا شام سرشک از دیده می بارم و ندبه می نمایم و به جای اشک خون می گریم. از روی حسرت و تأسف بر آن مصائبی که بر شما رفته و همیشه غمگین و نالانم تا جائی که از درد مصیبت جانگدازت و از غم و محن جان دهم.

او اگر چه خود داعی الی الله است اما داعی الی البکاء