شاهنامهراز نمادهاهوشنگ

#شاهنامه#راز_ نمادها#هوشنگ
۴- نخستین دادگر

«آباد» برآمده از «آپات» پهلوی و از ستاک اوستایی «پا» به چم «نگاهبانی و نگاهداری» است که همچنان در «پاییدن» برجاست، برابر «نگاهبانی‌شده»! «آپادانا» و «آبادان» به چم «جای نگاهبانی شده» است!

#هوشنگ، نامور به «پیشداد» است یعنی «نخستین دادگر»!
از «داد» واژه «بُنداد/بنیاد» برآمد!

بیرونی می‌نویسد: «سبب دوم آن است که دِهوفَذیه (دِه اَپاتیه) که حفظ دنیا... است و فرمانروایی در آن، و دِهقَنه(دهگانی) که به معنی عمارت دنیا... است... از هوشنگ صادر شد» (آثارالباقیه)

از «داد» با دگرش «د» به «ی» و افزودن «وَر» اوستایی به چم «پناه دادن»، واژه «دایوار/دیوار» برآمد! در خراسان، همچنان «دای» به چم «دیوار» به کار می‌رود!

«داد=دیوار» انگیزه پدیداری و ستایش«داد»گری شد و «بی‌داد»(=گذر از دیوار) ناپسند!
کار «داد»گاه شناخت مرز دیوارها(مالکیت) است!

کوتاه سخن، در هنگام هوشنگ(دوران خانه سازی) برای نگاهبانی (آپات) از جایگاه‌های زندگی و کشت، دیوار(داد)ها ساخته شد و روی گیتی پر از دیوار شد!

وُزان پس جهان یکسر آباد کرد.
همه روی گیتی پر از «داد» کرد


یاری‌نامه:
داستان ایران – استاد فریدون جنیدی


@ShahnamehToosi