آداب و رسوم
آداب و رسوم
بیرق زنون
از گذشته های دور و در شب عید قربان، رسمی تحت عنوان بیرق زدن که موسوم به بیرق زنان یا بیرق زنون می باشد ، رایج و متدوال است .در این رسم به تعداد افراد خانواده حاجی ، بیرق های کوچکی که مثلثی شکل هستند ، تهیه می شود و پایه هر یک از این بیرق ها که شبیه پرچم می باشد دارای طول های مختلفی است . مثلاً طول اولین بیرق از یک یا 1/5 یا متر شروع شده و به نسبت افراد کوتاه تر می شود . یعنی به اندازه سن افراد خانواده برای هر یک از افراد ، یک بیرق زده می شود که رنگ آنها سفید و سبز است . رنگ سفید که بیرق بزرگ است ، برای حاجی یا پدر خانواده است . اگر زن و مرد هر دو به خانه خدا مشرف شده باشند ، برای هر دو نفر آنها دو بیرق سفید که باز هم طول پایه بیرق زن کمی کوتاه تر از بیرق مرد نصب می شود و سپس به تعداد اولاد هر خانواده بیرق تهیه شده و در شب عید قربان که در دزفول به شب بیرق زنان معروف است ، همه فامیل و بستگان و آشنایان در منزل حاجی جمع شده و پس از صرف شام و پذیرایی به اجرای مراسم مداحی و دعاخوانی توسط مداحان اقدام به نصب بیرق ها در پشت بام می کنند . پس از نصب هر بیرق و ذکر نام وی که همراه با خواندن اشعار محلی به گویش دزفولی است صلوات فرستاده و برای سلامتی آنان دعا می کنند . این رسم تا پاسی از شب عید قربان در منازل وخانواده ها ادامه داشته و مردم به جشن و شعرخوانی می پردازند.این رسم کهن تا به امروز در دزفول استمرار داشته است.
دست رزون
دست رزون یا حنابندان یکی از آداب و رسوم عروسی در نزد اقوام ایرانی و مردم دزفول می باشد.جشن حنابندان که به تعبیری آخرین رسم از آداب عروسی ایرانی میباشد، جشنی است که در واقع مراسم خداحافظی عروس بوده و در آخرین شب اقامت عروس به طور رسمی در خانه پدری برگزار می گردد. «حنا از جنت است» و اثری از بهشت و نشانهای از شادی، مهر و نیکبختی دارد. این باوری است که ایرانیان باستان داشتند و هنوز هم پابرجاست.
در دزفول یک روز قبل از عروسی جهیزیه عروس را به خانه داماد برده ودر طی این روز مراسم حنا بندان را برگزار می کنند به این صورت که دست و پای عروس و داماد را حنا زده ودختران دم بخت باقیمانده حنای عروسی را به نیت خوش یمنی به دست و پای خود می زنند به این رسم در دزفول <<دست رزون>> می گویند .
مراسم محرم در دزفول
در روز نهم و دهم یعنی تاسوعا و عاشورا مراسم خاص در دزفول برگزار می کند، بدین صورت که در این روزها مردم سه بار مجزا به طور کامل با هیئت های بزرگ خود بیرون می آیند و عزاداری می کنند.در دزفول بیش از صد هیئت عزاداری وجود دارد و شهر به دو قسمت تقسیم می شود که عصر تاسوعا تمامی قسمت جنوبی شهر به طرف قسمت شمالی شهر حرکت می کنند و در عصر عاشورا تمامی قسمت شمالی شهر به طرف قسمت جنوبی شهر حرکت می کنند و در خیابان های اصلی شهر عزاداری می کنند.
در صبح عاشورا نیز همه مردم شهر و هیئت ها به محلی مشخص به نام رودبند حرکت می کند و با گذراندن مسیر خاص سنتی خود که سالها پیش رسم بوده،علمهای بزرگی راآرایش می کنند و آنها را بر سر شانه خود حمل می کنند تا به امام زاده رودبند ببرند و در مقابل امامزاده به رقصاندن این علم ها می پردازند که به این کار <<علم یراق>> گفته می شود.برای تزئین علمها از شالهای رنگی سبز،سیاه و یا سفید استفاده می کنند و طول برخی از این علم ها به 12 متر می رسد.
از دیگر رسوم محرم مراسم چوب بازی است که نمادی از صحنه جنگ می باشد و بصورت نمایشی همراه با طبل ، دهل ، صدای شیپور و سرنا در جلو تکایا و در محله های عزاداری صورت می گیرد . در این مراسم عده ای از مردان به دو گروه تقسیم می شوند و با چوب ،سپر و شمشیر و زره با یکدیگر به مبارزه نمایشی می پردازند.
مراسم چلاب زنی و مراسم شبیه خوانی از دیگر مراسم است.در این مراسم عدهای بازیگر در نقشهای مختلف،شخصیتهای مهم تاریخ کربلا را به نمایش می گذاشتند . تمامی متن به صورت شعر با لحن و آهنگ خاص و بعضاً همراه با نوحه خوانده می شود. این شخصیت های مهم تاریخ در صبح تاسوعا با گهواره ای از علی اصغر در کنار عزاداران حرکت می کنند و مردم نذر خود را به گهواره علی اصغر نذری می دهند مرثیه می خوانند و مردم هم به عنوان اینکه آن ها شخصیت واقعی هستند یا نفرین می کنند یا دعا می خوانند.
بیرق زنون
از گذشته های دور و در شب عید قربان، رسمی تحت عنوان بیرق زدن که موسوم به بیرق زنان یا بیرق زنون می باشد ، رایج و متدوال است .در این رسم به تعداد افراد خانواده حاجی ، بیرق های کوچکی که مثلثی شکل هستند ، تهیه می شود و پایه هر یک از این بیرق ها که شبیه پرچم می باشد دارای طول های مختلفی است . مثلاً طول اولین بیرق از یک یا 1/5 یا متر شروع شده و به نسبت افراد کوتاه تر می شود . یعنی به اندازه سن افراد خانواده برای هر یک از افراد ، یک بیرق زده می شود که رنگ آنها سفید و سبز است . رنگ سفید که بیرق بزرگ است ، برای حاجی یا پدر خانواده است . اگر زن و مرد هر دو به خانه خدا مشرف شده باشند ، برای هر دو نفر آنها دو بیرق سفید که باز هم طول پایه بیرق زن کمی کوتاه تر از بیرق مرد نصب می شود و سپس به تعداد اولاد هر خانواده بیرق تهیه شده و در شب عید قربان که در دزفول به شب بیرق زنان معروف است ، همه فامیل و بستگان و آشنایان در منزل حاجی جمع شده و پس از صرف شام و پذیرایی به اجرای مراسم مداحی و دعاخوانی توسط مداحان اقدام به نصب بیرق ها در پشت بام می کنند . پس از نصب هر بیرق و ذکر نام وی که همراه با خواندن اشعار محلی به گویش دزفولی است صلوات فرستاده و برای سلامتی آنان دعا می کنند . این رسم تا پاسی از شب عید قربان در منازل وخانواده ها ادامه داشته و مردم به جشن و شعرخوانی می پردازند.این رسم کهن تا به امروز در دزفول استمرار داشته است.
دست رزون
دست رزون یا حنابندان یکی از آداب و رسوم عروسی در نزد اقوام ایرانی و مردم دزفول می باشد.جشن حنابندان که به تعبیری آخرین رسم از آداب عروسی ایرانی میباشد، جشنی است که در واقع مراسم خداحافظی عروس بوده و در آخرین شب اقامت عروس به طور رسمی در خانه پدری برگزار می گردد. «حنا از جنت است» و اثری از بهشت و نشانهای از شادی، مهر و نیکبختی دارد. این باوری است که ایرانیان باستان داشتند و هنوز هم پابرجاست.
در دزفول یک روز قبل از عروسی جهیزیه عروس را به خانه داماد برده ودر طی این روز مراسم حنا بندان را برگزار می کنند به این صورت که دست و پای عروس و داماد را حنا زده ودختران دم بخت باقیمانده حنای عروسی را به نیت خوش یمنی به دست و پای خود می زنند به این رسم در دزفول <<دست رزون>> می گویند .
مراسم محرم در دزفول
در روز نهم و دهم یعنی تاسوعا و عاشورا مراسم خاص در دزفول برگزار می کند، بدین صورت که در این روزها مردم سه بار مجزا به طور کامل با هیئت های بزرگ خود بیرون می آیند و عزاداری می کنند.در دزفول بیش از صد هیئت عزاداری وجود دارد و شهر به دو قسمت تقسیم می شود که عصر تاسوعا تمامی قسمت جنوبی شهر به طرف قسمت شمالی شهر حرکت می کنند و در عصر عاشورا تمامی قسمت شمالی شهر به طرف قسمت جنوبی شهر حرکت می کنند و در خیابان های اصلی شهر عزاداری می کنند.
در صبح عاشورا نیز همه مردم شهر و هیئت ها به محلی مشخص به نام رودبند حرکت می کند و با گذراندن مسیر خاص سنتی خود که سالها پیش رسم بوده،علمهای بزرگی راآرایش می کنند و آنها را بر سر شانه خود حمل می کنند تا به امام زاده رودبند ببرند و در مقابل امامزاده به رقصاندن این علم ها می پردازند که به این کار <<علم یراق>> گفته می شود.برای تزئین علمها از شالهای رنگی سبز،سیاه و یا سفید استفاده می کنند و طول برخی از این علم ها به 12 متر می رسد.
از دیگر رسوم محرم مراسم چوب بازی است که نمادی از صحنه جنگ می باشد و بصورت نمایشی همراه با طبل ، دهل ، صدای شیپور و سرنا در جلو تکایا و در محله های عزاداری صورت می گیرد . در این مراسم عده ای از مردان به دو گروه تقسیم می شوند و با چوب ،سپر و شمشیر و زره با یکدیگر به مبارزه نمایشی می پردازند.
مراسم چلاب زنی و مراسم شبیه خوانی از دیگر مراسم است.در این مراسم عدهای بازیگر در نقشهای مختلف،شخصیتهای مهم تاریخ کربلا را به نمایش می گذاشتند . تمامی متن به صورت شعر با لحن و آهنگ خاص و بعضاً همراه با نوحه خوانده می شود. این شخصیت های مهم تاریخ در صبح تاسوعا با گهواره ای از علی اصغر در کنار عزاداران حرکت می کنند و مردم نذر خود را به گهواره علی اصغر نذری می دهند مرثیه می خوانند و مردم هم به عنوان اینکه آن ها شخصیت واقعی هستند یا نفرین می کنند یا دعا می خوانند.
۱۱.۷k
۰۷ فروردین ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۱۶)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.