جشنآبانگان

#جشن_آبانگان

دهمین روز، آبان (( ابان)) ماه، آبان روز
دومین روز هفته، مهر شید.


2574 = هخامنشی
14094 = اهورایی
7037 = میترایی اریایی
6765 = آشوری
3753 = زرتشتی
2574 = پادشاهی
1394 = خورشیدی
1383 = یزدگردی


ﻣﻬﺮ ﺷﯿﺪ ‏( ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ‏)
ﻣﻬﺮﺷﯿﺪ ‏( ﻣﻬﺮ + ﺷﯿﺪ ‏) ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺯ ﺳﯿﺎﺭﻩ ﺧﻮﺭﺷﯿﺪ ﺍﺳﺖ . ﺭﻭﺯ ﺩﻭﻡ ﺍﺯ ﻫﻔﺘﻪ ﻣﻬﺮ ﺷﯿﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻬﺮ ﺁﻥ ﺑﻪ ﭼﻢ ‏( ﻣﻌﻨﯽ ‏)
ﺧﻮﺭﺷﯿﺪ ، ﺩﻭﺳﺘﯽ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ
ﭘﻬﻠﻮﯼ ﻣﯿﺘﺮﺍﺳﺖ . ﻣﻬﺮﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺁﺋﯿﻦ ﻫﻔﺖ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻟﻪ ﻣﯿﺘﺮﺍﯾﯽ ﺍﺳﺖ . ﺧﻮﺭﺷﯿﺪ ﻭ ﻣﺎﻩ ﺍﺯ ﺗﻨﺪﯾﺲﻫﺎﯼ ﺁﯾﯿﻦ ﻣﯿﺘﺮﺍﯾﯽ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﭘﻮﯾﺎﯾﯽ ﺟﻬﺎﻥ ﺁﻓﺮﯾﻨﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ . ﻣﻬﺮ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﯾﺰﺩ ﻋﻬﺪ ﻭ ﭘﯿﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ
ﺍﻭﺳﺘﺎ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﺑﺮ ﺍﯾﺰﺩ ﻣﻬﺮ ﭘﻮﺷﯿﺪﻩ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ . ﻧﺎﻣﮕﺬﺍﺭﯼ ﺍﯾﻦ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﻣﻬﺮﺷﯿﺪ ﺣﮑﺎﯾﺖ ﺍﺯ ﺗﻌﻬﺪﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﺯﯾﺮﺍ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ ﭘﯿﻤﺎﻥﺷﮑﻨﯽ ﻭ ﺩﺭﻭﻍ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﯾﻦ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﯽ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﺷﯿﺪ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﭼﻢ ﺭﻭﺯ ، ﻧﻮﺭ ﻭ ﺭﻭﺷﻨﺎﯾﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .

((توضیحات))

برج فلکی آبان‌ماه برج عقرب (کژدم) است که هشتمین برج فلکی از دایرةالبروج است. نماد ماه آبان، کژدم نامیده می‌شود.

در گاه‌شماری رسمی ایران نام این ماه از نام ماه هشتم گاه‌شماری اوستایی نو که در اوستایی اَپَم نام دارد، برگرفته شده‌است. در گاه‌شماری زرتشتی دهمین روز هرماه نیز آبان نام دارد و در آبان‌روز از آبان‌ماه، جشن آبانگان برگزار می‌شود. برخی ایزد این ماه را تیشتر و برخی این ماه را متعلق به ایزدبانو #آناهیتا می‌دانند.

#آبانگان
آبانگان یکی از جشن‌های ایرانی است که در ستایش و نیایش ایزدبانو آناهید که ایزد آب‌های روان بوده است، برگزار می‌شده است. زمان برگزاری این جشن در آبان روز از آبان برابر با روز دهم آبان بوده است.

#آبان (نام ِ دیگر ِ ارِدْوی سورَ اَنَهیتَه/اَناهیتا) ایزدْبانوی ِ آبهای روی زمین و نگاهبان ِ پاکی و بی آلایشی در جهان ِهستی است. اناهیتا در اسطوره‌های ایرانی، یکی از تابناک‌ترین چهره‌ها و یکی از کارآمدترین نقشْ وَرزان است و در اوستا، سرود بلند و زیبایی به نام آبانْ یَشت با خیالْ نقش‌هایی دل پذیر، ویژهٔ نیایش و ستایش اوست:

... اوست بَرومندی که در همه جا بلندْ آوازه‌است.

اوست که در بسیار فَرّه مَندی، همچند ِ همهٔ ِ آبهای روی زمین است.

اوست زورمندی که از کوه ِ هُکَر به دریای ِ فراخْ کرت ریزد. من -- اهوره مَزدا -- او را به نیروی خویش، هستی بخشیدم تا خانه و روستا و شهر و کشور را بپرورم و پشتیبان و پناه بخش و نگاهبان باشم ...

در اسطوره‌های ایرانی گفته می‌شود که در این روز زَو پادشاه ایران بر افراسیاب پیروزی یافته و او را از سرزمین خویش راند و نیز در این روز پس از پنج یا هفت سال خشکی باران آمده‌است.

«در جشن آبان‏گان، پارسیان به ویژه زنان در کنار دریا یا رودخانه ها، فرشته ی آب را نیایش می کنند. ایرانیان کهن آب را پاک (مقدس) می شمردند و هیچ گاه آن را آلوده نمی کردند و آبی را که ویژگی سه گانه اش (رنگ- بو- مزه) دگرگون می شد برای آشامیدن و شستشو به کار نمی بردند. زرتشتیان نیز در این روز همانند سایر جشن ها به آدریان ها (آتشکده ها) می روند و پس از آن برای گرامی داشت مقام فرشته ی آب ها، به کنار جوی ها و قنات ها رفته و با خواندن اوستای آبزور (بخشی از اوستا که به آب و آبان وابسته است) و به دستیاری مُوبَد خوانده می شود، اهورامزدا را ستایش کرده و درخواست فراوانی آب و نگهداری آن را کرده و پس از آن به شادی می پردازند.»

برخی کسان زمان این جشن را در چهارم آبان می‌دانندکه به نظر استادان ایران‌شناس نظر استادان ایران‌شناس در باره زمان درست برگزاری جشن‌های ایرانی نادرست است.

منابع

آناهیتا و ایزدبانوان دیگر در اسطوره ها و باورهای ایرانیان،رضا طاهری، نشر فروهر
↑ آبانْ یَشت، بندهای ۳- ۶ در اوستا، کهن ترین سرودها و متنهای ایرانی، گزارش و پژوهش جلیل دوستخواه، چاپ نهم، جلد یکم، ص ۲۹۸.
↑ رضا طاهری، آناهیتا و ایزدبانوان دیگر در اسطوره‌ها و باورهای ایرانیان، نشر فروهر، ص ۱۲۵

آبانگان به نیکی...