12شهریور روز مبارزه با استعمار انگلیس (شهادت رییس علی دلو
12شهریور روز مبارزه با استعمار انگلیس (شهادت رییس علی دلواری):
رییس علی دلواری 1261هجری شمسی برابر با 1882 میلادی در شهر دلوار از توابع شهرستان تنگستان (استان بوشهر) متولد شد.
پدرش زاءرمحمد کدخدای دلوار بود که بعدها به "معین الاسلام" ملقب شد.
با شروع نهضت مشروطیت ،رییس علی 24 ساله از جمله پیشگامان مشروطه خواه در جنوب ایران شد و همکاری نزدیکی با محافل انقلابی آغاز کرد .
دوران نوجوانی اش،همزمان با حضور گسترده استعمار انگلیس در خلیج فارس بود.
وی نقش کلیدی در قیام جنوب داشت.
قیام مردم تنگستان با هدف پاسداری از وطن و ناموس و منطقه سکونت خود و جلوگیری از حرکت قوای بیگانه به درون مرزهای ایران و دفاع از استقلال وطن، به رهبری رییس علی روی هم هفت سال طول کشید.
در آغاز جنگ جهانی اول در سال 1914میلادی ،قوای روس از شمال و نیروهای انگلستان از جنوب،ایران را در معرض هجوم قرار دادند و کشتی های جنگی انگلستان در مقابل بوشهر لنگر انداختندو نیروهایشان در 8 اوت 1915 / 17 مرداد 1294 به صورت تدریجی قصد اشغال بوشهر و نواحی سواحلی اطراف را داشتند.
یک روز پس از اشغال بوشهر ،چهارده نفر از ساکنین علیه اشغال گران اعتراض کردند، ولی چون اهل جدال و اسلحه نبودند،دستگیر و به هندوستان تبعید شدند.
به دنبال کسب تکلیف رییس علی از علماء،حکم جهادی علمای نجف توسط شیخ محمدحسین برازجانی به انظمام حکم خودشیخ، به وی ابلاغ گردید.
رییس علی همراه دوستش خالو حسین دشتی ، در اوایل ماه رمضان 1333 قمری در عمارت حاج سید محمدرضا کازرونی پس از مذاکراتی با وی،آمادگی خود را برای دفاع از بوشهر و جلوگیری از پیشروی انگلیسی ها اعلام داشت.
نیروهای انگلیسی همزمان با حمله به بوشهر قصد تصرف ناحیه دلوار را داشتند .
دلوار محلی بود که پیش از آن چندین بار نیروهای انگلیسی به آن تجاوز کرده،اما طعم شکست را در این ناحیه چشیده بودند.
رییس علی دلواری و شیخ حسین خان چاه کوتاهی و زاءرخضرخان اهرمی از این وقایع آگاه و در مقام دفاع از وطن برآمدند.
قیام دلیران تنگستان علیه اشغالگران آغاز شد و نیروهای متجاوز انگلیسی که قریب به پنج هزار نفر بودند،در دام دلیران تنگستان گرفتارشدند و عده زیادی از آنها کشته شدند.
عملیات چریکی پیروزمندانه رییس علی،سایر مبارزان تنگستان را تشویق به همراهی با او کرد.
تا تابستان 1915 عملیات موفقی را برعلیه نیروی دریایی انگلیس رهبری کرد.
انگلیسی ها مجبور شدند نیروهای کمکی از عراق و هند به بوشهر اعزام کنند و دلوار را به شدت بمباران کردند.
زمانی که مقامات انگلیس تصمیم قطعی درباره اشغال بوشهر و پیشروی به سوی شیراز را داشتند ،به منظور تطمیع رییس علی،دو نفر از متابعان حیدرخان حیات داوودی را به دلوار گسیل داشتند تا موافقت او را با پیاده شدن قوای انگلیسی در کرانه خلیج فارس و حرکت به سوی شیراز جلب کنند.
نمایندگان حیدرخان،ضمن ملاقات با رییس علی متذکر شدند که چنانچه او از قیام علیه قوای اشغالگر صرفنظر کند،مقامات انگلیسی چهل هزار پوند به او خواهندپرداخت.
رییس علی درپاسخ میگوید: چگونه میتوانم بی طرفی اختیار کنم در حالی که استقلال ایران در معرض خطر جدی قرار گرفته؟!
پس از مراجعت نمایندگان حیدرخان، نامه تهدیدآمیزی از طرف مقامات انگلیسی به رییس علی نگاشته شد ،مبنی بر اینکه : چنانچه بر ضد دولت انگلستان قیام کنید، مبادرت به جنگ مینماییم ،در این صورت خانه هایتان ویران و نخل هایتان راقطع خواهیم کرد.
رییس علی در پاسخ مقامات انگلیسی نوشت:
" خانه ما کوه است و انهدام و تخریب آنها خارج از حیطه قدرت و امکان امپراطوری بریتانیای کبیر ، و بدیهی است که در صورت اقدام آن دولت به جنگ با ما تا آخرین حد امکان مقاومت خواهیم کرد"
جنگ میان دلیران تنگستان به رهبری رییس علی از یک سو و نیروهای بریتانیا و خوانین متحد آنان ،از سوی دیگر به طور پیاپی و پراکنده تا شهریور 1194 خورشیدی ادامه یافت و انگلیسی ها نتوانستند بر رییس علی و یارانش پیروز شوند.
رییس علی در محلی به نام " تنگک صفر " هنگام شبیخون به قوای بریتانیا توسط فردی نفوذی و اجیر شده به نام " غلامحسین تنگکی " از پشت سر هدف گلوله قرار گرفت و در سن 33 سالگی به شهادت رسید.
تاریخ شبیخون مذکور و کشته شدن رییس علی در همه منابع 23 شوال 1333 قمری برابر با 3 سپتامبر 1915 میلدی نقل شده که برابر با 12 شهریور میباشد.
پیکر پاک او ابتدا در نزدیکی حرم امامزاده ای در روستای "کله بند " به خاک سپرده شد ،اما به موجب وصیت خود رییس علی ، او را در جوار حرم حضرت علی (ع) در وادی السلام دفن کردند.
در ایران با مصوبه شورای عالی انقلاب روز 12 شهریور به عنوان سالروز شهادت رییس علی دلواری از سال 89 به نام " روز مبارزه با استعمار انگلیس " نامگذاری شد.
رییس علی دلواری 1261هجری شمسی برابر با 1882 میلادی در شهر دلوار از توابع شهرستان تنگستان (استان بوشهر) متولد شد.
پدرش زاءرمحمد کدخدای دلوار بود که بعدها به "معین الاسلام" ملقب شد.
با شروع نهضت مشروطیت ،رییس علی 24 ساله از جمله پیشگامان مشروطه خواه در جنوب ایران شد و همکاری نزدیکی با محافل انقلابی آغاز کرد .
دوران نوجوانی اش،همزمان با حضور گسترده استعمار انگلیس در خلیج فارس بود.
وی نقش کلیدی در قیام جنوب داشت.
قیام مردم تنگستان با هدف پاسداری از وطن و ناموس و منطقه سکونت خود و جلوگیری از حرکت قوای بیگانه به درون مرزهای ایران و دفاع از استقلال وطن، به رهبری رییس علی روی هم هفت سال طول کشید.
در آغاز جنگ جهانی اول در سال 1914میلادی ،قوای روس از شمال و نیروهای انگلستان از جنوب،ایران را در معرض هجوم قرار دادند و کشتی های جنگی انگلستان در مقابل بوشهر لنگر انداختندو نیروهایشان در 8 اوت 1915 / 17 مرداد 1294 به صورت تدریجی قصد اشغال بوشهر و نواحی سواحلی اطراف را داشتند.
یک روز پس از اشغال بوشهر ،چهارده نفر از ساکنین علیه اشغال گران اعتراض کردند، ولی چون اهل جدال و اسلحه نبودند،دستگیر و به هندوستان تبعید شدند.
به دنبال کسب تکلیف رییس علی از علماء،حکم جهادی علمای نجف توسط شیخ محمدحسین برازجانی به انظمام حکم خودشیخ، به وی ابلاغ گردید.
رییس علی همراه دوستش خالو حسین دشتی ، در اوایل ماه رمضان 1333 قمری در عمارت حاج سید محمدرضا کازرونی پس از مذاکراتی با وی،آمادگی خود را برای دفاع از بوشهر و جلوگیری از پیشروی انگلیسی ها اعلام داشت.
نیروهای انگلیسی همزمان با حمله به بوشهر قصد تصرف ناحیه دلوار را داشتند .
دلوار محلی بود که پیش از آن چندین بار نیروهای انگلیسی به آن تجاوز کرده،اما طعم شکست را در این ناحیه چشیده بودند.
رییس علی دلواری و شیخ حسین خان چاه کوتاهی و زاءرخضرخان اهرمی از این وقایع آگاه و در مقام دفاع از وطن برآمدند.
قیام دلیران تنگستان علیه اشغالگران آغاز شد و نیروهای متجاوز انگلیسی که قریب به پنج هزار نفر بودند،در دام دلیران تنگستان گرفتارشدند و عده زیادی از آنها کشته شدند.
عملیات چریکی پیروزمندانه رییس علی،سایر مبارزان تنگستان را تشویق به همراهی با او کرد.
تا تابستان 1915 عملیات موفقی را برعلیه نیروی دریایی انگلیس رهبری کرد.
انگلیسی ها مجبور شدند نیروهای کمکی از عراق و هند به بوشهر اعزام کنند و دلوار را به شدت بمباران کردند.
زمانی که مقامات انگلیس تصمیم قطعی درباره اشغال بوشهر و پیشروی به سوی شیراز را داشتند ،به منظور تطمیع رییس علی،دو نفر از متابعان حیدرخان حیات داوودی را به دلوار گسیل داشتند تا موافقت او را با پیاده شدن قوای انگلیسی در کرانه خلیج فارس و حرکت به سوی شیراز جلب کنند.
نمایندگان حیدرخان،ضمن ملاقات با رییس علی متذکر شدند که چنانچه او از قیام علیه قوای اشغالگر صرفنظر کند،مقامات انگلیسی چهل هزار پوند به او خواهندپرداخت.
رییس علی درپاسخ میگوید: چگونه میتوانم بی طرفی اختیار کنم در حالی که استقلال ایران در معرض خطر جدی قرار گرفته؟!
پس از مراجعت نمایندگان حیدرخان، نامه تهدیدآمیزی از طرف مقامات انگلیسی به رییس علی نگاشته شد ،مبنی بر اینکه : چنانچه بر ضد دولت انگلستان قیام کنید، مبادرت به جنگ مینماییم ،در این صورت خانه هایتان ویران و نخل هایتان راقطع خواهیم کرد.
رییس علی در پاسخ مقامات انگلیسی نوشت:
" خانه ما کوه است و انهدام و تخریب آنها خارج از حیطه قدرت و امکان امپراطوری بریتانیای کبیر ، و بدیهی است که در صورت اقدام آن دولت به جنگ با ما تا آخرین حد امکان مقاومت خواهیم کرد"
جنگ میان دلیران تنگستان به رهبری رییس علی از یک سو و نیروهای بریتانیا و خوانین متحد آنان ،از سوی دیگر به طور پیاپی و پراکنده تا شهریور 1194 خورشیدی ادامه یافت و انگلیسی ها نتوانستند بر رییس علی و یارانش پیروز شوند.
رییس علی در محلی به نام " تنگک صفر " هنگام شبیخون به قوای بریتانیا توسط فردی نفوذی و اجیر شده به نام " غلامحسین تنگکی " از پشت سر هدف گلوله قرار گرفت و در سن 33 سالگی به شهادت رسید.
تاریخ شبیخون مذکور و کشته شدن رییس علی در همه منابع 23 شوال 1333 قمری برابر با 3 سپتامبر 1915 میلدی نقل شده که برابر با 12 شهریور میباشد.
پیکر پاک او ابتدا در نزدیکی حرم امامزاده ای در روستای "کله بند " به خاک سپرده شد ،اما به موجب وصیت خود رییس علی ، او را در جوار حرم حضرت علی (ع) در وادی السلام دفن کردند.
در ایران با مصوبه شورای عالی انقلاب روز 12 شهریور به عنوان سالروز شهادت رییس علی دلواری از سال 89 به نام " روز مبارزه با استعمار انگلیس " نامگذاری شد.
۸.۰k
۱۱ شهریور ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۳)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.