تاریخ کوتاه ایران و جهان-896
تاریخ کوتاه ایران و جهان-896
_____________________________
پس از زورگیری (تسخیر) شدن قلمروی «شاهنشاهی ایران ساسانی» ؛ مردم ایران ، برای اینکه از ویران شدن «نیایشگاه‌های زرتشتی» ، بدست عرب‌های مرزدر (متجاوز) جلوگیری کنند ؛ به عرب‌ها پذیراندند (قبولاندند) که این «نیایشگاه‌های زرتشتی» ، به «مسجد» دگرش (تغییر) یابند.
اگر بخواهیم در این باره ، چند نمونه (مثال) بیاوریم ؛ نخست باید از «مسجد» شدن بزرگترین «نیایشگاه زرتشتی» شهر اصفهان ، و پدید آمدن «مسجد جامع اصفهان» یاد کنیم (1) . «بزرگترین نیایشگاه زرتشتی اصفهان» ، که یکی از کهن‌ترین نیایشگاه‌های «ایران ساسانی» بود ؛ با این رویکرد مردم ، دست‌نخورده ماند ، و تنها دو مناره به آن افزوده شد ؛ و دارای نام تازهء «مسجد جامع اصفهان» شد . یادآوری میشود که پس از این "دگرش (تغییر) کاربری" ؛ کار بهسازی (تعمیر و ارتقای) این ساختمان ، تاکنون در چندین گاهبرش (مقطع زمانی) ، بدست بزرگترین رازیگران (معماران) ایرانی ، انجام گرفته است (1) . رونهیدنی (قابل توجه) است که از همان سال 652 زادروزی (میلادی) ، «مسجد جامع اصفهان» ، الگوی همهء مسجدهای «چهار ایوانی» «بلنددشت (فلات) ایران» ، «میاندورود دجله‌فرات» ، «آسیای میانه» ، و «آسیای پدفرازی (جنوبی)» (هند و پاکستان) شد.
یکی دیگر از همین کهن‌ترین مسجدهای ایران ، که تا پیش از تازش عرب‌ها ، «نیایشگاه زرتشتی» بود ، «مسجد تاریخانه دامغان» (2) است .
پایابراین (بنابراین) ، باید گفت که مردم ایران ، با این رویکرد خود ، از رازیگری (معماری) «ایرانی ساسانی» پاسداری کردند ؛ و نگذاشتند که عرب‌ها ، این رازیگری (معماری) را نابود کنند ؛ و کاری کردند که «رازیگری (معماری) ایرانی ساسانی» ، تا به امروز ، زنده و پابرجا بماند ؛ و هنوز هم ، در ساخت مسجدها بکار برده شود . ولی دانشکده‌های رازیگری (معماری) دانشگاه‌های ایران ، باید کاری بکنند که در کاربری‌های دیگر نیز ، این رازیگری (معماری) «ایرانی ساسانی» را بتوان بکار برد . بواژگانی دیگر ، این دانشکده‌ها باید «ویرایشی نوین» از «هنری‌شیوهء» (سبک) رازیگری (معماری) «ایرانی ساسانی» را پدید بیاورند ، که بتواند نیازهای امروزی مردم را نیز ، برآورده بکند ؛ ولی همگاهانه (بطور همزمان) ، با نگاه کردن به ساختمانی که با این «ویرایش نوین» ساخته شده ، «هنری‌شیوهء» (سبک) «ایرانی ساسانی» را در آن ، آشکار و برجسته باشد.
ساختمانهائی که پس از سال 652 زادروزی (میلادی) ، با همین «هنری‌شیوهء» (سبک) «رازیگری (معماری) ایرانی ساسانی» ساخته شده‌اند ، بسیار فراوانند ؛ ولی برای نمونه ، میتوان از دو پل «سی‌وسه‌پل» و «خواجو» در اصفهان ، مسجد شاه اصفهان (مسجد امان اصفهان) ، آرامگاه پیشوای هشتم علی‌گرایان (شیعیان) ، و مسجدهای چهار ایوانی سراسر «ایران» ، «عراق» ، «آسیای میانه» ، و «آسیای پدفرازی (جنوبی)» (هند و پاکستان) یاد کرد.
(1) https://en.wikipedia.org/wiki/Jameh_Mosque_of_Isfahan
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Tarikhaneh
_____________________________
پس از زورگیری (تسخیر) شدن قلمروی «شاهنشاهی ایران ساسانی» ؛ مردم ایران ، برای اینکه از ویران شدن «نیایشگاه‌های زرتشتی» ، بدست عرب‌های مرزدر (متجاوز) جلوگیری کنند ؛ به عرب‌ها پذیراندند (قبولاندند) که این «نیایشگاه‌های زرتشتی» ، به «مسجد» دگرش (تغییر) یابند.
اگر بخواهیم در این باره ، چند نمونه (مثال) بیاوریم ؛ نخست باید از «مسجد» شدن بزرگترین «نیایشگاه زرتشتی» شهر اصفهان ، و پدید آمدن «مسجد جامع اصفهان» یاد کنیم (1) . «بزرگترین نیایشگاه زرتشتی اصفهان» ، که یکی از کهن‌ترین نیایشگاه‌های «ایران ساسانی» بود ؛ با این رویکرد مردم ، دست‌نخورده ماند ، و تنها دو مناره به آن افزوده شد ؛ و دارای نام تازهء «مسجد جامع اصفهان» شد . یادآوری میشود که پس از این "دگرش (تغییر) کاربری" ؛ کار بهسازی (تعمیر و ارتقای) این ساختمان ، تاکنون در چندین گاهبرش (مقطع زمانی) ، بدست بزرگترین رازیگران (معماران) ایرانی ، انجام گرفته است (1) . رونهیدنی (قابل توجه) است که از همان سال 652 زادروزی (میلادی) ، «مسجد جامع اصفهان» ، الگوی همهء مسجدهای «چهار ایوانی» «بلنددشت (فلات) ایران» ، «میاندورود دجله‌فرات» ، «آسیای میانه» ، و «آسیای پدفرازی (جنوبی)» (هند و پاکستان) شد.
یکی دیگر از همین کهن‌ترین مسجدهای ایران ، که تا پیش از تازش عرب‌ها ، «نیایشگاه زرتشتی» بود ، «مسجد تاریخانه دامغان» (2) است .
پایابراین (بنابراین) ، باید گفت که مردم ایران ، با این رویکرد خود ، از رازیگری (معماری) «ایرانی ساسانی» پاسداری کردند ؛ و نگذاشتند که عرب‌ها ، این رازیگری (معماری) را نابود کنند ؛ و کاری کردند که «رازیگری (معماری) ایرانی ساسانی» ، تا به امروز ، زنده و پابرجا بماند ؛ و هنوز هم ، در ساخت مسجدها بکار برده شود . ولی دانشکده‌های رازیگری (معماری) دانشگاه‌های ایران ، باید کاری بکنند که در کاربری‌های دیگر نیز ، این رازیگری (معماری) «ایرانی ساسانی» را بتوان بکار برد . بواژگانی دیگر ، این دانشکده‌ها باید «ویرایشی نوین» از «هنری‌شیوهء» (سبک) رازیگری (معماری) «ایرانی ساسانی» را پدید بیاورند ، که بتواند نیازهای امروزی مردم را نیز ، برآورده بکند ؛ ولی همگاهانه (بطور همزمان) ، با نگاه کردن به ساختمانی که با این «ویرایش نوین» ساخته شده ، «هنری‌شیوهء» (سبک) «ایرانی ساسانی» را در آن ، آشکار و برجسته باشد.
ساختمانهائی که پس از سال 652 زادروزی (میلادی) ، با همین «هنری‌شیوهء» (سبک) «رازیگری (معماری) ایرانی ساسانی» ساخته شده‌اند ، بسیار فراوانند ؛ ولی برای نمونه ، میتوان از دو پل «سی‌وسه‌پل» و «خواجو» در اصفهان ، مسجد شاه اصفهان (مسجد امان اصفهان) ، آرامگاه پیشوای هشتم علی‌گرایان (شیعیان) ، و مسجدهای چهار ایوانی سراسر «ایران» ، «عراق» ، «آسیای میانه» ، و «آسیای پدفرازی (جنوبی)» (هند و پاکستان) یاد کرد.
(1) https://en.wikipedia.org/wiki/Jameh_Mosque_of_Isfahan
(2) https://en.wikipedia.org/wiki/Tarikhaneh
۳.۸k
۱۸ بهمن ۱۳۹۹
دیدگاه ها (۱)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.