در این رقص ها یک نفر راهنمای صف رقصندگان
در این رقص‌ها یک نفر راهنمای صف رقصندگان
می‌شود و با چرخاندن دستمال و آغاز حرکات رقص را به بقیه منتقل می‌کند. به این فرد
راهنما «سرچوپی‌کش» گفته می‌شود. در صف رقص هر کس با دست چپ، دست راست نفر بعد را می‌گیرد
که اصطلاحاً این حالت را " گاوانی" می‌نامند. گاهی گاوانی به معنی انتهای
صف نیز می‌آید. شیوه گرفتن دست همدیگر توسط افراد گروه بستگی به نوع رقص دارد.
.
رقص‌های محلی کردی را به دو دسته سماع و
رقص‌های محلی کردی می‌توان تقسیم کرد.
سماع
منظور از سماع، حرکات پر شور درویشها می‌باشد
که در تکیهها اجرا می‌شود در این نوع رقص دراویش در عالم بیخودی حرکات سر و گردن خود
را موسیقی ریتمیک هماهنگ کرده اصطلاحاً در وجد به سماع می‌پردازند
تاریخچه
رقص‌های محلی کردی عشیرهای، می‌توان از
ریشه‌دارترین و کهن‌ترین رقص‌ها دانست، هل پرین یا رقص کردی در گذشته تنها با هدف آماده‌سازی
و تقویت نیروی جسمانی و روحی مردم مناطق کردنشین انجام می‌شد.
رقص کردی در زمان‌های قبل از اسلام ذکری
بود برای خداوند وهمچنین در اکثر مواقع آنرا در مقابل معبد آناهیتا و برای باز گو کردن
وقایع جنگهایشان به نمایش می‌گذاشتند.
مردمان این مناطق در گذشته‌های نه چندان
دور همواره شاهد جنگ‌های قبیله‌ای بودند و همین امر حفظ و آمادگی همیشگی را طلب می‌کرد
لذا مردمان این مناطق در وقفه‌های بین جنگ‌ها و به مناسبت‌های مختلف دست در دست یکدیگر
آمادگی رزمی و شور و همبستگی پولادین خویش را به رخ دشمنان می‌کشیدند.
رقص کردی را یک رقص رزمی می‌دانند که دارای
صلابت و متانتی خاص بوده و یادآور یکپارچگی این مردمان غیور در تمامی ادوار می‌باشد.
امروزه مجموع این رقص‌ها را "چوبی" می‌گویند که معمولاً به صورت دسته‌جمعی
اجرا می‌شوند. رقص‌های محلی با موسیقی کردی پیوندی ابدی داشته و معمولاً زنان و مردان
عشایر در مراسم شادی به دور از ابتذال دایره‌وار دست یکدیگر را گرفته به پای‌کوبی می‌پردازند،
در اصطلاح محلی این حالت را گنم و جو(یعنی گندم و جو) می‌نامند( در منطقه مهاباد به
آن رشبلک می‌گویند).
نحوه
رقصیدن
در این رقص‌ها معمولاً یک نفر که حرکات رقص را بهتر
از دیگران می‌شناسد نقش رهبری گروه رقصندگان را به عهده گرفته و در ابتدای صف رقصندگان
می‌ایستد و با تکان دادن دستمالی که در دست راست دارد ریتمها را به گروه منتقل کرده
و در ایجاد هماهنگی لازم آنان را یاری می‌دهد. سرچوبی‌کش (رهبر گروه)== رهبر گروه رقصنده
که سرچوبی کش نامیده می‌شود با تکان دادن ماهرانه دستمال و ایجاد صدا بر هیجان رقصندگان
می‌افزاید.
در این هنگام دیگر افراد بدون دستمال به
ردیف در کنار سرچوبی کش به گونه‌ای قرار می‌گیرند که هر یکی با دست چپ، دست راست نفر
بعد را می‌گیرد اصطلاحاً این حالت را گاوانی نامیده می‌شود.
در رقص‌های کردی تمامی رقصندگان به سر گروه
چشم دوخته و با ایجاد هماهنگی خاصی وحدت و یکپارچگی یک قوم ریشه‌دار را به تصویر می‌کشند.
رقص
دو دستماله
برخی رقص‌های کردی دارای ملودی‌های خاصی
بوده و توسط گروهی از زنان و مردان اجرا می‌شوند و در برخی از رقص‌ها یکی از رقصندگان
از دیگران اجرا شده و در وسط جمع به تنهایی به هنرنمایی می‌پردازند و در این حالت معمولاً
رقصنده دو دستمال رنگی در دست‌ها نگه داشته و با آن‌ها بازی می‌کند که اصطلاحاً به
این نوع رقص دو دست ماله می‌گویند و بیشتر در کرمانشاه مرسوم است.
نمایش‌ها
و رقص‌های کردی
نمایش‌ها و رقص‌های کردیرا می‌توان به چند
قسمت اصلی ذیل تقسیم کرد:
شیوه ها
رقص کردی َیوه های گوناگونی دارد، که هرکدام
در منطقه ای خاص رواج دارند:
گه‌ریان
گه‌ریان در زبان کردی به معنی گشت و گذار
و راه رفتن بوده و حرکات مختص این رقص نیز معنای گشت و گذار در ذهن تداعی می‌کنند.
گه‌ریان دارای دو مقام بوده که یکی متعلق به مناطق روستایی و دیگری مناطق شهری می‌باشد
این رقص نرم و آهسته و با لطافتی خاص شروع شده و به تدریج تندتر می‌شود.
ملودی مربوط به این رقص با تنوع در ریتم
و نوساناتی در اجرا تا پایان ادامه می‌یابد. در این رقص در واقع تأثیر گشت و گذار در
زندگی کردها به نمایش گذاشته می‌شود و تنوع ریتم در این رقص گویای تجربیاتی است که
در گشت و گذار به دست می‌آیند و می‌توان گفت این رقص زیبا تبلیغی است برای خوب نگریستن
در اشیا و طبیعت. این رقص زندگی با فراز و نشیب و زیر و بم‌هایش به تصویر کشیده شده
و بر ضرورت بینایی و کسب تجربه برای رویارویی با رودخانه پر تلاطم زندگی تاکید می‌شود.
می‌شود و با چرخاندن دستمال و آغاز حرکات رقص را به بقیه منتقل می‌کند. به این فرد
راهنما «سرچوپی‌کش» گفته می‌شود. در صف رقص هر کس با دست چپ، دست راست نفر بعد را می‌گیرد
که اصطلاحاً این حالت را " گاوانی" می‌نامند. گاهی گاوانی به معنی انتهای
صف نیز می‌آید. شیوه گرفتن دست همدیگر توسط افراد گروه بستگی به نوع رقص دارد.
.
رقص‌های محلی کردی را به دو دسته سماع و
رقص‌های محلی کردی می‌توان تقسیم کرد.
سماع
منظور از سماع، حرکات پر شور درویشها می‌باشد
که در تکیهها اجرا می‌شود در این نوع رقص دراویش در عالم بیخودی حرکات سر و گردن خود
را موسیقی ریتمیک هماهنگ کرده اصطلاحاً در وجد به سماع می‌پردازند
تاریخچه
رقص‌های محلی کردی عشیرهای، می‌توان از
ریشه‌دارترین و کهن‌ترین رقص‌ها دانست، هل پرین یا رقص کردی در گذشته تنها با هدف آماده‌سازی
و تقویت نیروی جسمانی و روحی مردم مناطق کردنشین انجام می‌شد.
رقص کردی در زمان‌های قبل از اسلام ذکری
بود برای خداوند وهمچنین در اکثر مواقع آنرا در مقابل معبد آناهیتا و برای باز گو کردن
وقایع جنگهایشان به نمایش می‌گذاشتند.
مردمان این مناطق در گذشته‌های نه چندان
دور همواره شاهد جنگ‌های قبیله‌ای بودند و همین امر حفظ و آمادگی همیشگی را طلب می‌کرد
لذا مردمان این مناطق در وقفه‌های بین جنگ‌ها و به مناسبت‌های مختلف دست در دست یکدیگر
آمادگی رزمی و شور و همبستگی پولادین خویش را به رخ دشمنان می‌کشیدند.
رقص کردی را یک رقص رزمی می‌دانند که دارای
صلابت و متانتی خاص بوده و یادآور یکپارچگی این مردمان غیور در تمامی ادوار می‌باشد.
امروزه مجموع این رقص‌ها را "چوبی" می‌گویند که معمولاً به صورت دسته‌جمعی
اجرا می‌شوند. رقص‌های محلی با موسیقی کردی پیوندی ابدی داشته و معمولاً زنان و مردان
عشایر در مراسم شادی به دور از ابتذال دایره‌وار دست یکدیگر را گرفته به پای‌کوبی می‌پردازند،
در اصطلاح محلی این حالت را گنم و جو(یعنی گندم و جو) می‌نامند( در منطقه مهاباد به
آن رشبلک می‌گویند).
نحوه
رقصیدن
در این رقص‌ها معمولاً یک نفر که حرکات رقص را بهتر
از دیگران می‌شناسد نقش رهبری گروه رقصندگان را به عهده گرفته و در ابتدای صف رقصندگان
می‌ایستد و با تکان دادن دستمالی که در دست راست دارد ریتمها را به گروه منتقل کرده
و در ایجاد هماهنگی لازم آنان را یاری می‌دهد. سرچوبی‌کش (رهبر گروه)== رهبر گروه رقصنده
که سرچوبی کش نامیده می‌شود با تکان دادن ماهرانه دستمال و ایجاد صدا بر هیجان رقصندگان
می‌افزاید.
در این هنگام دیگر افراد بدون دستمال به
ردیف در کنار سرچوبی کش به گونه‌ای قرار می‌گیرند که هر یکی با دست چپ، دست راست نفر
بعد را می‌گیرد اصطلاحاً این حالت را گاوانی نامیده می‌شود.
در رقص‌های کردی تمامی رقصندگان به سر گروه
چشم دوخته و با ایجاد هماهنگی خاصی وحدت و یکپارچگی یک قوم ریشه‌دار را به تصویر می‌کشند.
رقص
دو دستماله
برخی رقص‌های کردی دارای ملودی‌های خاصی
بوده و توسط گروهی از زنان و مردان اجرا می‌شوند و در برخی از رقص‌ها یکی از رقصندگان
از دیگران اجرا شده و در وسط جمع به تنهایی به هنرنمایی می‌پردازند و در این حالت معمولاً
رقصنده دو دستمال رنگی در دست‌ها نگه داشته و با آن‌ها بازی می‌کند که اصطلاحاً به
این نوع رقص دو دست ماله می‌گویند و بیشتر در کرمانشاه مرسوم است.
نمایش‌ها
و رقص‌های کردی
نمایش‌ها و رقص‌های کردیرا می‌توان به چند
قسمت اصلی ذیل تقسیم کرد:
شیوه ها
رقص کردی َیوه های گوناگونی دارد، که هرکدام
در منطقه ای خاص رواج دارند:
گه‌ریان
گه‌ریان در زبان کردی به معنی گشت و گذار
و راه رفتن بوده و حرکات مختص این رقص نیز معنای گشت و گذار در ذهن تداعی می‌کنند.
گه‌ریان دارای دو مقام بوده که یکی متعلق به مناطق روستایی و دیگری مناطق شهری می‌باشد
این رقص نرم و آهسته و با لطافتی خاص شروع شده و به تدریج تندتر می‌شود.
ملودی مربوط به این رقص با تنوع در ریتم
و نوساناتی در اجرا تا پایان ادامه می‌یابد. در این رقص در واقع تأثیر گشت و گذار در
زندگی کردها به نمایش گذاشته می‌شود و تنوع ریتم در این رقص گویای تجربیاتی است که
در گشت و گذار به دست می‌آیند و می‌توان گفت این رقص زیبا تبلیغی است برای خوب نگریستن
در اشیا و طبیعت. این رقص زندگی با فراز و نشیب و زیر و بم‌هایش به تصویر کشیده شده
و بر ضرورت بینایی و کسب تجربه برای رویارویی با رودخانه پر تلاطم زندگی تاکید می‌شود.
۹.۰k
۲۹ دی ۱۳۹۲
دیدگاه ها (۱)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.