شاهنامه رازنماد جمشید۳
#شاهنامه#رازنماد#جمشید۳
#جمشید- تابش ناز و کام
ت- نخستین لایه بندی اجتماعی
از بزرگترین دستاوردهای نیاکان در روزگاری که «جمشید» نامیده شده، دسته‌بندی مردم به چهار گروه بود:
ز هر پیشه‌یی انجمن کرد مرد،
بدین اندرون پنجهی نیز خوَرد!
1. «آتوربان»(آذربان/ آتشبان)ان؛ که کارشان پرستش(مراقبت) آتش بود!
ایشان را از مردمان دیگر دورکرد و در آتشگاهها و در کوه‌ها جای داد!
گروهی که آتورپان خوانی‌ش
به رسم پرستندگان دانیَش
جدا کردشان از میان گروه
پرستنده را جایگه کرد کوه
بدان تا پرستش بود کارشان
نوان پیش روشن‌جهاندارشان
2. «تِیشتاریان»(جنگاوران) که نگاهبانی دل آسودگی(امنیت) هازمان(جامعه) را در دست داشتند!
گروهی دگر دست بنشاندند،
همی نام تِیشتاریان خواندند؛
کجا شیر مردان جنگ آورند
فروزندۀ لشکر و کشورند
3. «پَسویی» یا دامداران و کشاورزان
پَسویی سه دیگر گره را شناس،
کجا نیست از کس بریشان سپاس
بکارند و ورزند و خود بدروند
به گاه خورش سرزنش نشنوند
4. «اُهتوخُشی» (هُتُخشان) یا دست ورزان و صنعتگران
چهارم که خوانند اُهتوخَشی
هم از دستوَرزانِ با سرکَشی
کجا کارشان همگنان پیشه بود،
روانشان همیشه پر اندیشه بود!
دنباله دارد!
@ShahnamehToosi
#جمشید- تابش ناز و کام
ج- ساخت و ساز و کارِگِل
دیگر پیشرفت شگرف نیاکان در روزگار جمشید، پی‌بردن به چسبناکی و ریخت پذیریِ «گِل» و به کارگیری آن در ساختن «دیوار» است!
در بند32 از فرگرد دویم "وندیداد" می‌خوانیم:
«جم برابر دستور اهورامزدا، خاک را به پاشنه سِپَرد! (لگدمال کرد) و به دست بورزید؛ همچنان که کوزه‌گر خاک را با آب می آمیزد و پهن می‌سازد»✌️
این گفتار یادآور پیشرفت بزرگ دیگری در دانایی و توانایی مردمان بود و گامی به سوی فراگیری ساختن دیوار! می‌توان پنداشت که پیکربندی گلهای خشکیده مردم را به بهره‌گیری از تکه های گل کالبدینه و سپس ساختن خشت‌های کالبدینه رهنمون شد!
از این رویداد در شاهنامه چنین یاد شده است:
هرآنچ از گل آمد چو بشناختند،
سبک خشت را کالبَد ساختند!
به سنگ و به گل چون که دیوار کرد،
به خشت از برش هندسی کار کرد!
در گفتارِ #هوشنگ، نخستین دادگر(اینجا) دیدیم که از ریشه آریایی«دا=جدا کردن»، واژۀ «داد» و سپس با دگرش «د» به «ی» و افزودن «وَر/وار» اوستایی به چم «پناه‌دادن، پوشش»، واژه «دایوار/دیوار» برآمد! خراسانیان، همچنان «دای» را به چِم «دیوار» به کار می‌برند!
دنباله دارد!
https://t.me/ShahnamehToosi
@ShahnamehToosi
#جمشید- تابش ناز و کام
ت- نخستین لایه بندی اجتماعی
از بزرگترین دستاوردهای نیاکان در روزگاری که «جمشید» نامیده شده، دسته‌بندی مردم به چهار گروه بود:
ز هر پیشه‌یی انجمن کرد مرد،
بدین اندرون پنجهی نیز خوَرد!
1. «آتوربان»(آذربان/ آتشبان)ان؛ که کارشان پرستش(مراقبت) آتش بود!
ایشان را از مردمان دیگر دورکرد و در آتشگاهها و در کوه‌ها جای داد!
گروهی که آتورپان خوانی‌ش
به رسم پرستندگان دانیَش
جدا کردشان از میان گروه
پرستنده را جایگه کرد کوه
بدان تا پرستش بود کارشان
نوان پیش روشن‌جهاندارشان
2. «تِیشتاریان»(جنگاوران) که نگاهبانی دل آسودگی(امنیت) هازمان(جامعه) را در دست داشتند!
گروهی دگر دست بنشاندند،
همی نام تِیشتاریان خواندند؛
کجا شیر مردان جنگ آورند
فروزندۀ لشکر و کشورند
3. «پَسویی» یا دامداران و کشاورزان
پَسویی سه دیگر گره را شناس،
کجا نیست از کس بریشان سپاس
بکارند و ورزند و خود بدروند
به گاه خورش سرزنش نشنوند
4. «اُهتوخُشی» (هُتُخشان) یا دست ورزان و صنعتگران
چهارم که خوانند اُهتوخَشی
هم از دستوَرزانِ با سرکَشی
کجا کارشان همگنان پیشه بود،
روانشان همیشه پر اندیشه بود!
دنباله دارد!
@ShahnamehToosi
#جمشید- تابش ناز و کام
ج- ساخت و ساز و کارِگِل
دیگر پیشرفت شگرف نیاکان در روزگار جمشید، پی‌بردن به چسبناکی و ریخت پذیریِ «گِل» و به کارگیری آن در ساختن «دیوار» است!
در بند32 از فرگرد دویم "وندیداد" می‌خوانیم:
«جم برابر دستور اهورامزدا، خاک را به پاشنه سِپَرد! (لگدمال کرد) و به دست بورزید؛ همچنان که کوزه‌گر خاک را با آب می آمیزد و پهن می‌سازد»✌️
این گفتار یادآور پیشرفت بزرگ دیگری در دانایی و توانایی مردمان بود و گامی به سوی فراگیری ساختن دیوار! می‌توان پنداشت که پیکربندی گلهای خشکیده مردم را به بهره‌گیری از تکه های گل کالبدینه و سپس ساختن خشت‌های کالبدینه رهنمون شد!
از این رویداد در شاهنامه چنین یاد شده است:
هرآنچ از گل آمد چو بشناختند،
سبک خشت را کالبَد ساختند!
به سنگ و به گل چون که دیوار کرد،
به خشت از برش هندسی کار کرد!
در گفتارِ #هوشنگ، نخستین دادگر(اینجا) دیدیم که از ریشه آریایی«دا=جدا کردن»، واژۀ «داد» و سپس با دگرش «د» به «ی» و افزودن «وَر/وار» اوستایی به چم «پناه‌دادن، پوشش»، واژه «دایوار/دیوار» برآمد! خراسانیان، همچنان «دای» را به چِم «دیوار» به کار می‌برند!
دنباله دارد!
https://t.me/ShahnamehToosi
@ShahnamehToosi
۳.۶k
۲۹ دی ۱۴۰۰
