لاکهید مارتین آرکیو ۱۷۰ سنتینل (به انگلیسی: Lockheed Mart

لاکهید مارتین آرکیو ۱۷۰ سنتینل (به انگلیسی: Lockheed Martin RQ-170 Sentinel) یک هواپیمای شناسایی است که توسط شرکت لاکهید مارتینساخته شده و توسط نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا در عملیات بلندمدت آزادی(جنگ افغانستان) مورد استفاده قرار گرفته‌است. از مشخصات این هواپیما اطلاعات اندکی به بیرون درز پیدا کرده‌است، اما کارشناسان نظامی معتقدند که دارای قابلیتهواپیما رادارگریز بوده و دارای ابزارهای شناسایی می‌باشد از پهبادهای هم خانواده این نوع پهباد MQ170 بوده که قابلیت حمل مهمات را داراست این پهپاد بیشتر به عنوان ابزاری برای جاسوسی استفاده می‌شود.

نخستین بار از این هواپیمای جاسوسی در افغانستان و طی «عملیات آزادی پایدار» استفاده شد، به همین خاطر به این هواپیما لقب  داده شده‌است. تکنولوژی بکار گرفته شده در این هواپیما با تکنولوژی به کار گرفته شده در هواپیماهای بی ۲ و جنگنده اف-۳۵ لایتنینگ ۲ همسان است.[۱] تاییدهایی مبنی بر استفاده از این هواپیما در آسمان ایران و پاکستان صورت گرفته‌است. در دسامبر ۲۰۱۱، نیروهای ایرانی در ادعایی اعلام کردند که با هک‌کردن سامانهٔ کنترل این پهپادو در اختیار گرفتن کنترل آن را در ایران به زمین نشانده‌اند. نیروی هوایی آمریکا نیز از گم‌شدن یک دستگاه از این پهپاد به علت نقص در سیستم موقعیت یابی خبر داد. در ادامه باراک اوباما رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که دولت این کشور ازجمهوری اسلامی ایران خواسته است تا این هواپیما را به دولت آمریکا بازگردانند.[۲] از این پهپاد برای عملیات جاسوسی در کره شمالی از پایگاهی در کره جنوبی نیز استفاده شده‌است.

سابقه عملیاتیویرایش

اسکادران ۳۰ شناسایی ارتش آمریکا، از این پهپاد استفاده می‌نماید. این اسکادران که پایگاهش در فرودگاه آزمایش برد تونوپا در نوادا است، از اول سپتامبر ۲۰۰۵ فعالیت خود را آغاز نمود. آرکیو ۱۷۰ در افعانستان نیز از اواخر سال ۲۰۰۷ به کار گرفته شد. این روش استفاده به همراه مخفی‌کاری‌های صورت گرفته در ارتباط با این پهپاد باعث شده تا بیل سویتمن به آن لقب  را بدهد.[۳] این پهپاد در افغانستان بکار گرفته‌شد، با وجود آنکه طالبان نیز فاقد دستگاه‌های راداری است از این رو به نظر بیشتر برای جاسوسی از ایران و پاکستان مورد استفاده قرار گرفته‌است[۴][۵]

در دسامبر ۲۰۰۹ روزنامه جوونگ آنگ دیلی از کره جنوبی در خبری از پرواز آزمایش این پهپاد در کره جنوبی اطلاع داد. این پروازها از چند ماه پیش آغاز شده و با هدف جایگزینی هواپیماهای قدیمی شناسایی لاکهید یو۲، از سوی پایگاه هوایی اوسانصورت می‌گرفت.[۶] بیل سویتمن در پاسخ به این گزارش از احتمال استفاده در افعانستان و کره‌جنوبی برای زیرنظر گرفتن تحرکات موشکی پاکستان و کره‌شمالی خبر داد.[۷]

شکار rq170 توسط ایران

آرکیو ۱۷۰سرنگون شده در ایران

نوشتار اصلی: سرنگونی هواپیمای جاسوسی آمریکا در ایران


مقامات نظامی ایران در تاریخ یکشنبه ۱۳ آذر ۱۳۹۰ اعلام کردند که یک فروندهواپیمای جاسوسی از نوع لاکهید مارتین آر کیو ۱۷۰ سنتینل را در شرق ایران با کمترین خسارت ممکن تصاحب کرده و اکنون آن را در اختیار دارند. در ۵ دسامبر ۲۰۱۱، منابعی در ارتش آمریکا تایید نمودند که هواپیمای بدون سرنشین از نوع آرکیو ۱۷۰ بوده وبه علت نقص در سیستم موقعیت یابی ناپدید شده است. منابع رسمی تا زمان نمایش این هواپیما از سوی ایران از تایید این خبر امتناع کردند.[۸]

این پهپاد، در سالنی که در آن دو فرد با لباس‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران حاضر بودند در تلویزیون ایران نمایش داده‌شد. عبارت «مرگ بر آمریکا» و جمله‌ای از روح‌الله خمینی که «آمریکا هیچ غلطی نمی‌تواند بکند» در سالن نوشته شده بود.[۹][۱۰][۱۱]

همچنین در تاریخ ۱۲ دسامبر ۲۰۱۱ باراک اوباما در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که دولت آمریکا خواستار بازگرداندن هواپیمای بدون سرنشین این کشور شده است. آقای اوباما در این کنفرانس خبری در واشنگتن گفت: «ما خواستار بازگرداندن آن شده‌ایم. خواهیم دید واکنش ایرانی‌ها چه خواهد بود.» رئیس جمهور آمریکا گفت: «در ارتباط با هواپیمای بدون سرنشین در داخل ایران، من در مورد مسائل اطلاعاتی که محرمانه هستند چیزی نمی‌گویم.»[۱۲] ایران همچنین یک پهباد از نوع اسکن ایگل را به طور کاملاً سالم به زمین نشاند. بعد از انتشار عکس و فیلم این پهپاد توسط رسانه‌های ایران، پنتاگون آمریکایی بودن آن را تایید کرد اما این را که نیروی دریایی آمریکا هدایتگر این هواپیمای بدون سرنشین بوده است را تایید و یا تکذیب نکرد. وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از تولید پهپادهای پیشرفته‌تر از پهپاد «اسکن ایگل» که اخیراً به دست نیروهای سپاه پاسداران افتاده است در داخل کشور خبر داد. همچنین جانشی