پیشینه پرچم شیر و خورشید
پیشینه پرچم شیر و خورشید
درفش شیر و خورشید نشان به عنوان نماد اتحاد ایرانیان قرنها نمایانگر تاریخ و گذشته ی پر شکوه ملتی بود که میراثی شگرف در تمدن بشری از خود به یادگار گذاشت.
مقدمه ای بر تاریخچه ی شیر و خورشید
پیشینه ی نماد شیر و خورشید به دوران هخامنشیان و حتی پیش از آن می رسد و کهن ترین مستند موجود از آن کتیبه ای است مربوط به دوران خشایار شا که هم اینک در موزه ی «آرمیتاژ» لنینگراد(سن پیترز بورگ) روسیه نگاهداری می شود.این نگاره شاه را در حالت احترام به شیری نشان می دهد که زنی بر روی آن جلوس کرده و بارقه هایی از نور (آنچنان که در روزگار ما هم قدسین را نمایش می دهند) وی را در بر دارد.
آنچه در نخستین برداشت بر بیننده آشکار می شود اینکه اگر شیر وخورشید نماد سلطنتی بود شاه را در حالت نیایش یا احترام نشان نمی داد چون هیچ پادشاهی آنچه را خود ساخته یا نمایشگر سلطنت اوست نیایش نمی کند .برخی مورخین بر این باورند که در این تصویر شیر نماد میترا و خورشید (زنی که بر پشت شیر سوار است) نماد الهه «آناهیتا» می باشد.
مستندات باقی مانده از پارتیان نشان می دهد که در دوره ی اشکانی خورشید بر روی درفش ملی ایران وجود داشته اما در آثار به دست آمده از دوران ساسانی نشان شیر وخورشید به فراوانی موجود است از آن جمله است تعداد هجده مهر که در نزدیکی دریاچه ی آرال به دست آمده همچنین ظروفی از طلا و نقره مزین به نقش شیر و خورشید و یا شیرو» گردونه ی مهر «(صلیب شکسته و به مفهوم چرخش خورشید ) بر بالای آن که قدمت این نشان را به خوبی آشکار می سازد .از اقوال مورخین چنان بر می آید که پس از اسلام اول بار در دوران سلطان مسعود غزنوی شیر بر روی پرچم ایران آمد که عده ای علت را علاقه ی شاه به شکار شیر دانسته اند و پس از او و در دوره های بعد این نشان به کرات بر روی پرچم تکرار شد.
در دوران صفوی و افشاریه هم پیوسته این نماد بر روی درفش ملی ایران به چشم می خورد و از دوران شاه عباس به صورت نشان اصلی درفش ایران در آمد.با پیروزی قاجاریه و سلطنت «آغا محمد خان» وی که ذاتا شخصی کینه توز بود به سبب دشمنی با نادر شاه و از آنجا که شیر و خورشید را نشان سلطنت نادر می دانست فرمان دگرگونی آن را صادر کرد.
اطرافیان وی بدو گفتند که شیر نماد اسدا..» علی» و خورشید هم نور حق است از اینرو آقا به جهت مذهبی بودن دستور داد :« اگر شیر نماد علی است ذوالفقاری هم به دستش دهید» اینگونه شد که شمشیری خمیده(شمشیر ایرانی صاف است) به این نشان علاوه گردید.از آنجا که با گذشت زمان و تغییرات در باورها و آرای مردمان, اسطوره ها و نمادها هم رنگ و بوی اعتقادات مردم رابه خود می گیرند و از آنجا که قرنها اعتقادی بااین مضمون که شیر نماد» اسدا.. علی» است وجود داشته این گفته که پرچم ایران نشانگر پیروی از «علی» و خورشید حق است به هیچ وجه نادرست نیست.
سه رنگ پرچم ایران و همچنین نشان «شیر وخورشید» بر روی آن پس از دوران مشروطه و با گشایش مجلس شورای ملی به عنوان نماد ملی ایران ( نه نشان سلطنت طلبان) رسما به تایید رسید و هیچگاه در طول چند هزار سال گذشته منظور از نمایش آن تمایلات سیاسی گروهی خاص نبوده بلکه صرفا نمایشگر هویت و پیشینه ی ملتی است که اگرچه در طول تاریخ خود با فراز و نشیبهای فراوانی روبرو شده اما کماکان هستی و موجودیت خود را حفظ نموده است.
پس از پیروزی انقلاب سال پنجاه وهفت , تبلیغات گسترده ای از جانب انقلابیون و هواداران ایشان پیرامون طاغوتی بودن نشان شیرو خورشید ارایه گردید تا جایی که حتی امروز هم گروههایی از عامه ی مردم شیر و خورشید را نماد سلطنت طلبان می پندارند. مطابق با اصل هجدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ,مصوب سال ۱۳۵۸ (۱۹۷۹ میلادی) پیرامون درفش ایران گفته شده: « پرچم جمهوری اسلامی از سه رنگ سبز، سفید و سرخ تشکیل می‌شود و نشان جمهوری اسلامی (تشکیل شده با حرف الله) در وسط آن قرار دارد.»
درفش شیر و خورشید نشان به عنوان نماد اتحاد ایرانیان قرنها نمایانگر تاریخ و گذشته ی پر شکوه ملتی بود که میراثی شگرف در تمدن بشری از خود به یادگار گذاشت.
مقدمه ای بر تاریخچه ی شیر و خورشید
پیشینه ی نماد شیر و خورشید به دوران هخامنشیان و حتی پیش از آن می رسد و کهن ترین مستند موجود از آن کتیبه ای است مربوط به دوران خشایار شا که هم اینک در موزه ی «آرمیتاژ» لنینگراد(سن پیترز بورگ) روسیه نگاهداری می شود.این نگاره شاه را در حالت احترام به شیری نشان می دهد که زنی بر روی آن جلوس کرده و بارقه هایی از نور (آنچنان که در روزگار ما هم قدسین را نمایش می دهند) وی را در بر دارد.
آنچه در نخستین برداشت بر بیننده آشکار می شود اینکه اگر شیر وخورشید نماد سلطنتی بود شاه را در حالت نیایش یا احترام نشان نمی داد چون هیچ پادشاهی آنچه را خود ساخته یا نمایشگر سلطنت اوست نیایش نمی کند .برخی مورخین بر این باورند که در این تصویر شیر نماد میترا و خورشید (زنی که بر پشت شیر سوار است) نماد الهه «آناهیتا» می باشد.
مستندات باقی مانده از پارتیان نشان می دهد که در دوره ی اشکانی خورشید بر روی درفش ملی ایران وجود داشته اما در آثار به دست آمده از دوران ساسانی نشان شیر وخورشید به فراوانی موجود است از آن جمله است تعداد هجده مهر که در نزدیکی دریاچه ی آرال به دست آمده همچنین ظروفی از طلا و نقره مزین به نقش شیر و خورشید و یا شیرو» گردونه ی مهر «(صلیب شکسته و به مفهوم چرخش خورشید ) بر بالای آن که قدمت این نشان را به خوبی آشکار می سازد .از اقوال مورخین چنان بر می آید که پس از اسلام اول بار در دوران سلطان مسعود غزنوی شیر بر روی پرچم ایران آمد که عده ای علت را علاقه ی شاه به شکار شیر دانسته اند و پس از او و در دوره های بعد این نشان به کرات بر روی پرچم تکرار شد.
در دوران صفوی و افشاریه هم پیوسته این نماد بر روی درفش ملی ایران به چشم می خورد و از دوران شاه عباس به صورت نشان اصلی درفش ایران در آمد.با پیروزی قاجاریه و سلطنت «آغا محمد خان» وی که ذاتا شخصی کینه توز بود به سبب دشمنی با نادر شاه و از آنجا که شیر و خورشید را نشان سلطنت نادر می دانست فرمان دگرگونی آن را صادر کرد.
اطرافیان وی بدو گفتند که شیر نماد اسدا..» علی» و خورشید هم نور حق است از اینرو آقا به جهت مذهبی بودن دستور داد :« اگر شیر نماد علی است ذوالفقاری هم به دستش دهید» اینگونه شد که شمشیری خمیده(شمشیر ایرانی صاف است) به این نشان علاوه گردید.از آنجا که با گذشت زمان و تغییرات در باورها و آرای مردمان, اسطوره ها و نمادها هم رنگ و بوی اعتقادات مردم رابه خود می گیرند و از آنجا که قرنها اعتقادی بااین مضمون که شیر نماد» اسدا.. علی» است وجود داشته این گفته که پرچم ایران نشانگر پیروی از «علی» و خورشید حق است به هیچ وجه نادرست نیست.
سه رنگ پرچم ایران و همچنین نشان «شیر وخورشید» بر روی آن پس از دوران مشروطه و با گشایش مجلس شورای ملی به عنوان نماد ملی ایران ( نه نشان سلطنت طلبان) رسما به تایید رسید و هیچگاه در طول چند هزار سال گذشته منظور از نمایش آن تمایلات سیاسی گروهی خاص نبوده بلکه صرفا نمایشگر هویت و پیشینه ی ملتی است که اگرچه در طول تاریخ خود با فراز و نشیبهای فراوانی روبرو شده اما کماکان هستی و موجودیت خود را حفظ نموده است.
پس از پیروزی انقلاب سال پنجاه وهفت , تبلیغات گسترده ای از جانب انقلابیون و هواداران ایشان پیرامون طاغوتی بودن نشان شیرو خورشید ارایه گردید تا جایی که حتی امروز هم گروههایی از عامه ی مردم شیر و خورشید را نماد سلطنت طلبان می پندارند. مطابق با اصل هجدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ,مصوب سال ۱۳۵۸ (۱۹۷۹ میلادی) پیرامون درفش ایران گفته شده: « پرچم جمهوری اسلامی از سه رنگ سبز، سفید و سرخ تشکیل می‌شود و نشان جمهوری اسلامی (تشکیل شده با حرف الله) در وسط آن قرار دارد.»
۳.۲k
۲۹ خرداد ۱۳۹۴
دیدگاه ها (۱۱)
هنوز هیچ دیدگاهی برای این مطلب ثبت نشده است.